مقصد اقصی

[ویکی فقه] مقصد اقصی (کتاب). «مقصد اقصی»، اثر عزیز الدین نسفی ، به زبان فارسی ، رساله ای است در عرفان عملی و نظری.
مؤلف خود درباره انگیزه تالیف و موضوع کتاب می فرماید: «اما بعد، چنین گوید اضعف ضعفاء و خادم فقراء، عزیز بن محمد النسفی که جماعت درویشان کثرهم الله، از این بی چاره درخواست کردند که می باید که در معرفت ذات و صفات و افعال خدای و در معرفت نبوت و ولایت و در معرفت انسان و در معرفت مبدا و معاد انسان، کتابی جمع کنید و در اول کتاب، بیان کنید که رونده کیست و راه چیست و منزل چند است و مقصد کدام است و دیگر بیان کنید که شریعت چیست و طریقت چیست و حقیقت چیست و انسان کامل کدام است و دیگر بیان کنید که صحبت چیست و ترک چیست و سلوک چیست و انسان کامل آزاد کدام است. درخواست ایشان را اجابت کردم و از خداوند تعالی یاری و مدد خواستم تا از خطا و زلل نگاه دارد؛ انه علی ما یشاء قدیر و بالاجابة جدیر». از آنجا که نسفی در مقدمه «کشف الحقائق» ذکری از «مقصد اقصی» کرده، احتمالا این کتاب را پیش از ۶۸۰ ق (سال تالیف کشف الحقائق)، نوشته است.
ساختار کتاب
کتاب، مشتمل بر مقدمه مؤلف، ۸ فصل مقدماتی، ۸ باب (که برخی، خود، دارای چندین فصلند) و یک خاتمه است.
گزارش محتوا
مقدمه: مقدمه کتاب، مشتمل بر هشت فصل است که درباره ی اصول تصوف نوشته شده است و مسائلی از قبیل راه، رونده، منازل سلوک، مقصد، شریعت، طریقت، حقیقت، صحبت، ترک، سلوک، انسان کامل آزاد در آن مطرح شده است. نسفی تصریح می کند که هر فصلی از این فصول هشت گانه، در واقع اصلی از اصول تصوف است و بر اهل تصوف لازم است که این فصول را همیشه مورد مطالعه قرار دهند.
← فصل اول
...