مقریزی احمد بن علی

[ویکی نور] ابوالعباس تقی الدین احمد بن علی مقریزی، (766 - 845ق)، از نامورترین مورخان تاریخ مصر، در سده های هشتم و نهم هجری است. مقریزی، منسوب است به محله مقریز در بعلبک لبنان که جد اعلای او، ابراهیم، از محدّثان بزرگ آن دیار به شمار می آمده است و به سبب شهرت وی، فرزندانش هم به آن مکان منسوب شده اند.
او در سال 766ق، در قاهره مصر به دنیا آمد و تحت تربیت جدّ مادری اش، معروف به ابن صائغ حنفی، قرار گرفت و حافظ قرآن گردید. وی در خانواده ای مشهور به علم و دانش رشد یافت و دانش های عصر خویش را فراگرفت.
دوران حیات مقریزی، معاصر با سال های پایانی دولت ممالیک بحری (648 - 792ق) و آغاز حاکمیت ممالیک برجی و چرکسی (782 - 922ق) است که بر مصر و شام حکومت می کردند. این سلسله، سنیان متعصبی بودند و سیاست سنی مآبانه ایوبیان را دنبال می کردند و اینکه سلسله ناتوانی از خلفای عباسی را در قاهره نگه داشته بودند، مبیّن همین سیاست است.
از سلاطین معاصر مقریزی که وی برای آنها تاریخ نگاشته است، می توان از الظاهر سیف برقوق (784 - 801ق) و پسرش، الناصر فرج بن برقوق (801 - 808ق) نام برد که کتاب «إغاثة الأمة بکشف الغمة»، پیرامون موضوع بحران های اقتصادی مصر و علل پیدایش آنها هم زمان با سلطنت سلطان اخیر، نوشته شده است.
مقریزی برای فراگرفتن دانش و نشر آن، به سرزمین هایی چون مکه و دمشق، سفر نمود و در آنجا به تدریس مشغول گردید. وی علاقه مند بود که در مکه به کتابت مشغول شود و به نقل حدیث بپردازد. این آرزوی او، برآورده شد و مدتی در آنجا اقامت گزید و برخی از آثار خویش را در آنجا نگاشت.
وی پس از گذراندن عمر خویش در کسب و نشر دانش و علوم اسلامی و تألیف کتاب های فراوان و بر عهده داشتن عنوان های دینی و دولتی همچون قاضی، محتسب، مدرس و امام جماعت، در شانزدهم رمضان سال 845ق، در قاهره درگذشت.