[ویکی فقه] مقدمه وجوب، مقدمه دخیل در وجوب ذی المقدمه است.
مقدمه وجوب، مقدمه ای است که وجوب ذی المقدمه به آن بستگی دارد؛ یعنی تا مقدمه موجود نگردد، ذی المقدمه اتصاف به وجوب پیدا نمی کند؛ برخلاف مقدمه وجود که اتصاف ذی المقدمه به وجوب، به آن بستگی ندارد، ولی وجود ذی المقدمه در خارج بر آن متوقف است؛ برای مثال، استطاعت نسبت به حج ، مقدمه و شرط وجوب محسوب می گردد و تا مکلف تمکن مالی خاص (استطاعت) پیدا نکند حج بر او واجب نمی گردد. هم چنین، عقل ، قدرت و بلوغ که شرایط عامه تکلیف می باشد، نسبت به همه واجبات، مقدمه وجوب محسوب می گردد و تکلیف وجوبی متوجه شخص غیر عاقل، غیر قادر و غیر بالغ نمی گردد.اصولیون، مقدمه وجوب را از بحث ملازمه بین مقدمه و ذی المقدمه از جهت حکم شرعی خارج می دانند، زیرا پیش از این که مقدمه وجوب تحقق پیدا کند، ذی المقدمه وجوبی ندارد تا بحث شود که آیا حکم وجوب ذی المقدمه به مقدمات سرایت می کند یا نه، و پس از تحقق مقدمه وجوب، ذی المقدمه واجب می گردد و سخن گفتن از سرایت وجوب از واجب به مقدمات، تحصیل حاصل است.
← واجب مشروط
۱. ↑ انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۱، ص۳۵۸.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۸۵، برگرفته از مقاله «مقدمه وجوب».
...
مقدمه وجوب، مقدمه ای است که وجوب ذی المقدمه به آن بستگی دارد؛ یعنی تا مقدمه موجود نگردد، ذی المقدمه اتصاف به وجوب پیدا نمی کند؛ برخلاف مقدمه وجود که اتصاف ذی المقدمه به وجوب، به آن بستگی ندارد، ولی وجود ذی المقدمه در خارج بر آن متوقف است؛ برای مثال، استطاعت نسبت به حج ، مقدمه و شرط وجوب محسوب می گردد و تا مکلف تمکن مالی خاص (استطاعت) پیدا نکند حج بر او واجب نمی گردد. هم چنین، عقل ، قدرت و بلوغ که شرایط عامه تکلیف می باشد، نسبت به همه واجبات، مقدمه وجوب محسوب می گردد و تکلیف وجوبی متوجه شخص غیر عاقل، غیر قادر و غیر بالغ نمی گردد.اصولیون، مقدمه وجوب را از بحث ملازمه بین مقدمه و ذی المقدمه از جهت حکم شرعی خارج می دانند، زیرا پیش از این که مقدمه وجوب تحقق پیدا کند، ذی المقدمه وجوبی ندارد تا بحث شود که آیا حکم وجوب ذی المقدمه به مقدمات سرایت می کند یا نه، و پس از تحقق مقدمه وجوب، ذی المقدمه واجب می گردد و سخن گفتن از سرایت وجوب از واجب به مقدمات، تحصیل حاصل است.
← واجب مشروط
۱. ↑ انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۱، ص۳۵۸.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۸۵، برگرفته از مقاله «مقدمه وجوب».
...
wikifeqh: مقدمه_وجوب