ما در پارسی، پسوندِ {ن} را به بُن هایِ کُنونی می توانیم بچسبانیم تا کُنیکی/مفعولی آنها بدست آید. برای نِمونه در {فرمان} این را داریم یا {افزون}
ما در زبان انگلیسی نیز چنین چیزی داریم، برای نِمونه {known/shown/grown}. . .
... [مشاهده متن کامل]
پس، می توانیم افزون بر نشانه یِ {یده/یته} نشانه یِ {ن} را بکار ببریم.
بِدرود!
@آقای نقدی زنده باشید!
بسیار ممنون که یادآوری کردید در مورد موارد {مفعولی} همچون {ساخته، خورده، برده، شده. . . . }. پیشنهاد واژۀ پرداخته برای این واژگان ( اسم مفعولی ) مناسب و درست است. اما یک چیزی را باید توجه کنید که مباحث قدیمی دربارۀ اینگونه واژگان در فارسی، منسوخ و رد شده، دستور قدیمی زبان فارسی متاثر از دستور عربی اینگونه واژگان را ( اسم مفعولی ) نامیده ولی این واژگان در دستور جدید نشان داده شده که می توانند ( اسم فاعلی ) نیز باشند، مانند {آمده و . . . }. من برای همۀ این واژگان ( ساخته و . . . ، آمده و . . . ) ، از عبارت ( زابان گذشته ) استفاده می کنم که منطبق با past participle است.
... [مشاهده متن کامل]
در مورد مفعول مستقیم و غیرمستقیم. . . واژۀ پرداختن به طور دقیق به معنی ( ادا کردن، گذاردن ) است. معنی {کردن/کنش/کار} را بگمانم نمی دهد. اما بگذریم باز هم اگر قبول کنم، بعنوان مفعول غیرمستقیم مناسب نیست، اجازه دهید مثال دیگر را نشان دهم، چون خودتان هم به آن اشاره کردید:
من گل ها را از مریم خریدم
در این مثال، کنش گرفتن بر مریم تاثیر گذاشته اما روی مریم انجام نشده است. . .
اگر دقت کنید مفعول غیرمستقیم روش کاری انجام نمی شود. . برای همین بهش می گیم غیرمستقیم. .
درود بر کاربرِ گرامی /رسول امینی/:
این پیشنهادِ {پرداخته} بیشتر برای واژگانِ {مفعولی} همچون {ساخته، خورده، برده، شده. . . . } و هَرچیزی که به آن {مفعول} می گوییم بود.
برای نِمونه در نمونه ای که آوردید، {گُل} را میتوان به جایِ {مفعول مستقیم} گفت {پرداخته یِ مستقیم ( راسته ) } یا به جایِ {مریم} که {مفعول غیر مستقیم} است گفت {پرداخته یِ غیرمستقیم ( ناراسته ) }.
... [مشاهده متن کامل]
{پرداخته} چیزی است که {پرداختن:کردن/کنش/کار} بر آن انجام شده است، این چیز می تواند هَر گونه ای از {مفعول} باشد.
اگر ما با گونه ای {مفعول} رو به رو شدیم که نشان دهنده چیزی نباشد که کاری بر آن انجام شده است ( که چنین چیزی به گمانم نیست! ) ، آنگاه این {پرداخته} نمی تواند در خور باشد، ولی به جز این، کاربرد می تواند داشته باشد.
سپاس از شما.
بِدرود!
@محسن نقدی درود! بنظر می رسد منظور شما از مفعول، مفعول مستقیم باشد؛ زیرا واژۀ پرداخته که شما پیشنهاد دادید، با معنای انجام شده، ادا شده، با مفعول مستقیم منطبق است. نظر خود را در این باره بگویید. . . !؟ به فکر من باید واژه ای انتخاب شود که برای هر دو مورد مفعول مستقیم و مفعول غیرمستقیم مناسب باشد.
... [مشاهده متن کامل]
مثلا وقتی میگیم: من گل ها را به مریم دادم.
گل مفعول مستقیم است که کار بر آن انجام شده یا بعبارت دیگر درگیر در انجام شدن کاری شده، پس می توان اینجا گفت گل پرداخته است.
اما مریم مفعول غیرمستقیم است که چیزی را دریافت کرده و شی درگیر در انجام کار نیست، پس نمی توان به مریم پرداخته گفت.
در مجموع می توان گفت پرداخته دقیقا همان معنای مفعول را نمی دهد و مثلا بجای ( مفعول مستقیم ) می توان گفت ( مفعول پرداخته ) . نه بیشتر. . .
ما در پارسی {پرداختن} را به چم {کردن/انجام دادن} داریم
از همین روی، می توان از {پرداخته} نیز به جای {مفعول} به کار برد
نمونه:این واژه مفعولی است
پیشنهاد:این واژه پرداخته است.
بدرود!
آخه پوییده و کرده چه ربطی به مفعول داره؟
واژه مفعول
معادل ابجد 226
تعداد حروف 5
تلفظ maf'ul
نقش دستوری اسم
ترکیب ( اسم، صفت ) [عربی]
مختصات ( بواسطه )
آواشناسی maf'ul
الگوی تکیه WS
شمارگان هجا 2
منبع لغت نامه دهخدا
... [مشاهده متن کامل]
فرهنگ فارسی عمید
فرهنگ فارسی معین
فرهنگ واژه های سره
فرهنگ فارسی هوشیار
واژگان مترادف و متضاد
مَفعول: [دستورِ زبان] کنشپذیر، کارپذیر، کارواژەپذیر
🇮🇷 همتای پارسی: کرده 🇮🇷
مفعول یعنی آدم بستر گستر و ک. . . کش یعنی داود
زیرخواب. [ خوا / خا ] ( نف مرکب ) کسی که در عمل جنسی مفعول واقع شود ( زن یا مرد ) . ( فرهنگ عامیانه جمال زاده ) .
مفعول کسی است که مکان خود یاخانه خود را در قبال سکه
مورد هدف قرار گرفته، مورد عملی قرار گرفته
کار رفته : مفعول
دکتر کزازی به جای" مفعول"واژه ی " کار رفته " را بکار برده است.
" این کار رفته ، پیشتر در بیت نخستین به کار برده شده است "
نامه ی باستان ، ج ۳ ، داستان سیاوش ، دکتر کزازی ۱۳۸۴، ص ۱۷۴ .
هدف . . بهترین واژه جایگزین هست
فعل، فاعل، مفعول:
کُنِش، کنشگر، کنشگیر
پویه، پوینده، پوییده
کارواژه، کارور، کارگیر
کنش، کنا، کنیک
یات، یاتاک، یاتیک ( فعل در اوستایی: یاتَ )
کسی که مورد عمل و فعلی قرار گرفته ، اُبنه ای ( شاهین )
مثل :
رویا کوت را برو
صبا دفتر را خرید
میثم بالشت را برداشت
آذریان ظرف را شست
لیدی غذا را کشید
مفعول واژه ای است که بر کسی یا چیزی که فعل بر او ( آن ) واقع شده است دلالت می کند
اسمی است که پس از آن نشانه ( را ) باشد یا بتوانیم این نشانه را به آن بیفزاییم.
برای نمونه:
علی کتاب را برداشت.
... [مشاهده متن کامل]
رستم سهراب را کشت.
حمید کتاب را خواند.
مفعول بر دو نوع است: مفعول مستقیم ( که به آن مفعول بی واسطه یا صریح هم گفته شده ) و مفعول غیرمستقیم
مفعول یعنی چه کسی را؟ چه چیزی را؟
مثال:من علی را دیدم.
در اینجا علی مفعول است.
مثال:او غذایش را خورد.
در اینجا غذایش مفعول است.
مفعول به زبان امروزی گونه ای فحش هم حساب میشود یعنی گمنام یا بی نام
فاعل: کننده
مفعول: کنیده
فعل: کنش
فاعل: کننده
مفعول: شونده
فعل: کنش
کنش پذیر
مفعول کلمه ای است که کار بر روی ان انجام میشود و نشانه ی مفعولی را است
ما وقتی می خواهیم مفعول خود را در جمله پیدا کنیم از فرمول زیر استفاده میکنیم
چه چیزی را فعل جمله = مفعول
چه کسی را فعل جمله = مفعول
... [مشاهده متن کامل]
مثال
جمله ما این است مادر غذا پخت
وقتی میخواهیم مفعول خود را در جمله پیدا کنیم باید بگوییم
مادر چه چیزی را پخت
جواب = غذا را پخت
مفعول : کار رفته
دکتر کزازی واژه ی " کار رفته " را در نوشته های خود به جای " مفعول" بکار برده است.
نامه ی باستان ، ج ۳ ، داستان سیاوش ، دکتر کزازی ۱۳۸۴، ص ۲۲۷.
کنش دوش ( بضم کاف وکسرنون )
کارگیر - ( دستور زبان ) کارگیر به چم چیزی است که کار بروی او انجام میشود و او آن کار و اثر او را " میگیرد"، بزبان دیگر گیرنده ی کار است و کار از او به بیرون نمیرود ( فعل از او صادر نمیشود ) بلکه از بیرون به او میرسد، بر این پایه این واژه " مفعول" باشد.
( = کسی یا چیزی که کار بر او انجام گرفته ) این واژه اربی است و پارسی آن اینهاست:
کُنیک ( کُن + پسوند یاتیکی ( = مفعولی ) پهلوی «یک» )
یاتیک، یاتیت ( یات از اوستایی: یاتَ= فعل + پسوند «یک» و «یت» سنسکریت )
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ٢٩)
