مغناطش

مغناطش[ ۱] ( به انگلیسی: Magnetization ) یا قطبی سازی مغناطیسی، مقدار کمّی پدیده مغناطیسی شدن یا افزایش خاصیت مغناطیسی مواد است. در الکترومغناطیس کلاسیک، میدانی برداری است که چگالی گشتاورهای مغناطیسی دائم یا القایی در یک مادهٔ مغناطیسی را نشان می دهد. منشأ گشتاور مغناطیسیِ مولدِ مغناطش می تواند جریان الکتریکی ناشی از حرکت الکترون های اتم، اسپین الکترون ها یا هسته باشد. مغناطش خالص از پاسخ یک ماده به میدان مغناطیسی خارجی حاصل می شود. مواد پارامغناطیس دارای یک مغناطش القایی ضعیف در میدان مغناطیسی هستند که در صورت نبود میدان مغناطیسی، ناپدید می شوند. مواد فرومغناطیس و فری مغناطیس در حضور یک میدان مغناطیسی، دارای مغناطش قوی می باشند. و می توانند مغناطیسی شوند تا در نبود میدان خارجی نیز خاصیت مغناطیسی داشته باشند و به آهنربای دائمی تبدیل شوند. مغناطش در یک ماده، لزوماً یکنواخت نمی باشد ولی می تواند در نقاط مختلف متفاوت باشد. مغناطش همچنین چگونگی پاسخ یک ماده به میدان مغناطیسی اعمالی و همچنین نحوه تغییر میدان مغناطیسی توسط ماده را نیز توضیح می دهد و نیروهای ناشی از آن واکنش ها را می توان با مغناطش محاسبه کرد. می توان آن را با قطبش الکتریکی نیز مقایسه کرد که میزان پاسخ متقابل یک ماده به یک میدان الکتریکی در الکترواستاتیک می باشد. مغناطش معمولاً توسط فیزیکدانان و مهندسان به صورت مقدار گشتاور مغناطیسی در واحد حجم تعریف می شود. توسط یک شبه بردار توضیح داده می شود.
میدان مغناطش یا M توسط رابطه زیر تعریف می گردد:
{{درشت| M = d m d V
بطوریکه dm المان گشتاور مغناطیسی و dv المان حجم می باشد؛ به بیان دیگر، میدان M توزیع گشتاورهای مغناطیسی در ناحیه مورد نظر است. بهتر است به صورت رابطه زیر بیان گردد:
m = ∭ M d v
که m یک گشتاور مغناطیسی معمولی است و انتگرال سه گانه نشان دهنده اختلاط در یک حجم است. این باعث می شود که میدان M کاملاً مشابه میدان قطبش الکتریکی یا میدانP باشد، که برای تعیین گشتاور دوقطبی الکتریکی p تولید شده توسط ناحیه مشابه با چنین قطبشی استفاده می شود:
P = d p d V , p = ∭ P d V
بطوریکه dp المان گشتاور دو قطبی الکتریکی می باشد. تعاریف P و M به عنوان «گشتاور در واحد حجم» به طور گسترده پذیرفته شده اند، اگرچه در برخی موارد می توانند منجر به ابهامات و تناقضاتی شوند.