[ویکی فقه] مغالطه تفصیل مرکب، یکی از اقسام مغالطه لفظ مرکب بوده و به معنای اشتباه ناشی از تفصیل محمول مرکب است.
مغالطه لفظی به دو قسم مغالطه لفظ مرکب و مغالطه لفظ مفرد تقسیم می شود؛ مغالطه تفصیل مرکب از اقسام مغالطه لفظ مرکب است.
توضیح اصطلاح
منظور از تفصیل مرکب این است که گاهی استناد یک محمول مرکب بر موضوع درست است، اما تفصیل دادن و جدا کردن اجزای آن محمول باعث می شود به نتیجه نادرست و مغالطه آمیزی برسیم. مانند: عدد پنج زوج و فرد است یعنی مشتمل بر عدد زوج و فرد است که صادق است اما اگر گمان کنیم که دو محمول به موضوع نسبت داده ایم، یکی اینکه: عدد پنج زوج است و دیگری این که: عدد پنج فرد است در این جا دچار مغالطه شده ایم. این مغالطه هنگامی واقع می شود که ترکیب و تالیفی در عبارت باشد اما فرض شود که ترکیب وجود ندارد. در این هنگام، حکم قضیه، بر حسب ترکیب صادق است و بر حسب تفصیل و تحلیل کاذب پس صدق قضیه مشروط به مرکب بودن عبارات آن است. به این مناسبت این مغالطه را مغالطه تفصیل مرکب نامیده اند.
وجه تسمیه
کسی که حکم قضیه را در قضایایی از این قبیل، بر حسب تفصیل و تحلیل لحاظ کند، یعنی ترکیب آن را نادیده بگیرد، مغالطه کرده است. مانند پنج زوج و فرد است که به طور ترکب حمل آن بر عدد ۵ صحیح است و حمل تنها زوج بر آن، به توهم صحت انفراد و انفصال، کاذب است. واو عاطفه در این مثال برای دلالت بر "جمع اجزاء" می باشد پس افاده ترکیب می کند و چون از آن "جمع صفات" فهمیده شود "مغالطه تفصیل مرکب" نامیده می شود.
مترادف های مغالطه تفصیل مرکب
...
مغالطه لفظی به دو قسم مغالطه لفظ مرکب و مغالطه لفظ مفرد تقسیم می شود؛ مغالطه تفصیل مرکب از اقسام مغالطه لفظ مرکب است.
توضیح اصطلاح
منظور از تفصیل مرکب این است که گاهی استناد یک محمول مرکب بر موضوع درست است، اما تفصیل دادن و جدا کردن اجزای آن محمول باعث می شود به نتیجه نادرست و مغالطه آمیزی برسیم. مانند: عدد پنج زوج و فرد است یعنی مشتمل بر عدد زوج و فرد است که صادق است اما اگر گمان کنیم که دو محمول به موضوع نسبت داده ایم، یکی اینکه: عدد پنج زوج است و دیگری این که: عدد پنج فرد است در این جا دچار مغالطه شده ایم. این مغالطه هنگامی واقع می شود که ترکیب و تالیفی در عبارت باشد اما فرض شود که ترکیب وجود ندارد. در این هنگام، حکم قضیه، بر حسب ترکیب صادق است و بر حسب تفصیل و تحلیل کاذب پس صدق قضیه مشروط به مرکب بودن عبارات آن است. به این مناسبت این مغالطه را مغالطه تفصیل مرکب نامیده اند.
وجه تسمیه
کسی که حکم قضیه را در قضایایی از این قبیل، بر حسب تفصیل و تحلیل لحاظ کند، یعنی ترکیب آن را نادیده بگیرد، مغالطه کرده است. مانند پنج زوج و فرد است که به طور ترکب حمل آن بر عدد ۵ صحیح است و حمل تنها زوج بر آن، به توهم صحت انفراد و انفصال، کاذب است. واو عاطفه در این مثال برای دلالت بر "جمع اجزاء" می باشد پس افاده ترکیب می کند و چون از آن "جمع صفات" فهمیده شود "مغالطه تفصیل مرکب" نامیده می شود.
مترادف های مغالطه تفصیل مرکب
...
wikifeqh: مغالطه_توهم_عدم_ترکیب