[ویکی فقه] مغالطه اخذ عام مکان خاص، مربوط به مغالطات معنوی اجزای قضایا است.
یکی از غلط های مربوط به مغالطه معنوی اجزای قضایا، اخذ عام مکان خاص است. گاهی حکم مربوط به چیز خاص بوده و گمان می رود که مربوط به عام است و به آن سرایت داده می شود.بنابراین گاهی خاص علت وجود چیزی میباشد و گمان می رود که عام علت است؛ و با عدم خاص آثار وجودی آنرا برای عام ثابت می کنند؛ مثل آنکه رنگ سیاهی علت درهم کشیده شدن چشم است و کسی گمان برد که این خاصیت برای هررنگی موجود است. این اشتباه بواسطه گرفتن مابالعرض بجای مابالذات است یعنی صفت با واسطه بجای بی واسطه تصور شده است، مثال دیگر؛ "بعضی ها از این که حرکت، وجود تدریجی و غیر قار است گمان کرده اند این خاصیت برای همه عرض ها موجود است و عام را به جای خاص گرفته و گفته اند: هیچ عرضی در دو زمان باقی نمی ماند."
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • شهاب الدین سهروردی، یحیی بن حبش، منطق التلویحات. • مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.
یکی از غلط های مربوط به مغالطه معنوی اجزای قضایا، اخذ عام مکان خاص است. گاهی حکم مربوط به چیز خاص بوده و گمان می رود که مربوط به عام است و به آن سرایت داده می شود.بنابراین گاهی خاص علت وجود چیزی میباشد و گمان می رود که عام علت است؛ و با عدم خاص آثار وجودی آنرا برای عام ثابت می کنند؛ مثل آنکه رنگ سیاهی علت درهم کشیده شدن چشم است و کسی گمان برد که این خاصیت برای هررنگی موجود است. این اشتباه بواسطه گرفتن مابالعرض بجای مابالذات است یعنی صفت با واسطه بجای بی واسطه تصور شده است، مثال دیگر؛ "بعضی ها از این که حرکت، وجود تدریجی و غیر قار است گمان کرده اند این خاصیت برای همه عرض ها موجود است و عام را به جای خاص گرفته و گفته اند: هیچ عرضی در دو زمان باقی نمی ماند."
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • شهاب الدین سهروردی، یحیی بن حبش، منطق التلویحات. • مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.
wikifeqh: مغالطه_اخذ_عام_مکان_خاص