معرفه علوم الحدیث و کمیه اجناسه

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] معرفة علوم الحدیث و کمیّة أجناسه، از آثار ارزنده ابوعبدالله محمد بن عبدالله مشهور به حاکم نیشابوری (321- 405ق) یکی از پیشوایان علوم حدیث است.این اثر را «احمد بن فارس سلوم» تصحیح و شرح و همراه با مقدمه ای عالمانه منتشر کرده است. وی تعلیقات حافظان «مؤتمن ساجی» و «تقی ابن صلاح» را نیز در پاورقی های کتاب ذکر کرده است. زمان و مکان نگارش کتاب معلوم نشده است.
کتاب حاضر از مقدمه محقق (درباره منزلت علمی حاکم نیشابوری و جایگاه کتاب و تعلیقات حافظان بر آن و ویژگی های نسخه خطی و چاپ حاضر)، مقدمه نویسنده و متن اصلی (شامل 52 نوع از شناخت علوم حدیث) تشکیل شده است. زبان و ادبیات این اثر عربی قدیمی رایج در حوزه علوم حدیث است. نویسنده در مقدمه مختصرش تأکید کرده است که چون دیدم بدعت در زمان ما، زیاد و شناخت مردم به اصول سنن، کم شده با آنکه مردم به نگارش اخبار توجه دارند و جویندگانش بسیار است ولی همراه با اهمال و غفلت و بدون دقت کافی، پس این مطلب مرا به نگارش کتابی در زمینه انواع علوم حدیث واداشت تا به نیاز طالبان روایت و علاقمندان نگارش احادیث پاسخ دهم و می کوشم اختصار را مراعات کنم.
درباره محتوای کتاب به چند نکته اشاره می شود:
نویسنده برای کتاب، افزون بر فهرست تفصیلی مطالب، فهارس فنی -آیات، روایات، مشایخ مصنف و تعداد روایاتش، ثقاتی که مصنف از آنان را یاد کرده، راویانی که در بین راویان صحیحین ثبت نشده اند ولی هیچ ضعف و جرحی بر آنان نیست و فوائد و مباحث نیز تنظیم کرده است.
این کتاب به صورت مستند منتشر شده است و مصحح محترم ارجاعاتش را به صورت پاورقی آورده است. مصحح در پاورقی ها گاه نام کتاب و نویسنده و شماره جلد و صفحه مورد نظر را آورده و در موارد متعددی توضیحاتی ذکر کرده است و در بیشتر موارد نسخه بدلها را ذکر کرده است. مصحح تصاویری از آغاز و انجام چند نسخه خطی از اثر حاضر و حاشیه مطول ابن ناصر و حاشیه مؤتمن ساجی را آورده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس