معاهده پیامبر با امرای محلی

[ویکی فقه] پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) در طول زندگی خویش با افراد و قبیله های مختلفی پیمان بسته، و به آنان امان داده، در صورتی که آنها به پیمان خود وفادار باشند، و امان نامه هایی برای آنها فرستاده که در این نوشتار به آنها پرداخته شده است.
در سال نهم هجری سه نفر از بزرگان طائفه بنی بکاء از قبیله ی بنی عامر بن صعصعه (در وفد بنی بکاء) به نام های معاویة بن ثور و بشیر بن معاویه و فجیع بن عبدالله نزد رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) رفته تا پیرامون مسئله هم پیمانی، با ایشان به گفتگو بپردازند. رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از آنان به گرمی استقبال کرده، در خانه ای منزل دادند و ضمن پذیرایی از ایشان هدایایی را به آنان تقدیم کردند و سپس به همراه نامه ای راهی دیار خود کردند؛ در این نامه آمده: «از محمد رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) برای فجیع و کسانی که او را تبعیت کنند و ایمان آورند؛ آنان تا هنگامی که نماز بر پا دارند و زکات بپردازند و حق خدا و رسولش را از غنیمت ها پرداخت کنند و رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) و یارانش را یاری و بر اسلام خود گواهی دهند و از مشرکان دوری جویند، در امان خدا و محمد (صلی الله علیه و آله وسلّم) قرار دارند.»
پیمان با بنی ضمرة
در صفر سال دوم هجری و در یازدهمین ماه هجرت، رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) در ابواء پیمانی را با بنی ضمرة بن بکرة بن کنانه به امضاء رساندند که بر اساس آن، دو طرف متعهد شدند که علیه یکدیگر نیرو فراهم نیاورند و کسی را نیز بر این منظور یاری ندهند. سپس بین آن ها و رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) مکتوبی نوشته شد، بدین قرار: «همانا ایشان (بنی ضمره) بر جان ها و مال هایشان در امانند. هر کس به ایشان ستم کند، مسلمانان آنان را یاری دهند، همچنین بر آن هاست که پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) را یاری دهند. این پیمان تا زمانی که دریایی است که پشمی را خیس کند (کنایه از دائمی بودن این پیمان) پا بر جاست؛ مگر آن که آنان (بنی ضمره) با دین خدا به محاربه برخیزند. زمانی که رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) آنان را به یاری بطلبد ذمه خدا و پیامبرش بر آن هاست تا اجابتش کنند. بدرستی که به خاطر نیکان و پرهیزگارانشان مسلمانان باید آنان را یاری کنند.»
نامه به امرای حمیر
در وفد گروهی از مردم حمیر، رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) نوشته ای را برای آن ها مکتوب فرمودند که مضمون آن چنین است: «اما بعد؛ بدرستی که خدایی را که جز او خدایی نیست می ستایم؛ هنگام بازگشت ما از سرزمین روم فرستادگان شما پیش ما آمدند و پیام های شما را رسانیدند و امور مربوط به شما را خبر دادند و موضوع مسلمان شدن شما و کشتن مشرکان را به اطلاع رساندند خدای متعال شما را به هدایت خود راهنمایی فرموده است مشروط بر آنکه نیکوکار باشید و از خدا و رسولش اطاعت کنید و نماز را برپا دارید و زکات را بپردازید و از غنایم سهم خدا و سهم رسول (صلی الله علیه و آله وسلّم) و آنچه را او برای خود انتخاب کند، پرداخت کنید و زکات را که بر مومنان واجب شده است، بپردازید. و....
نامه به مردم همدان
...