معانی حسن و قبح

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] معانی حسن و قبح به معانی مختلف وتعیین محل نزاع میان متکلمان اطلاق می شود.
حسن و قبح در سه معنای مختلف به کار می رود:
← معنای اول
میان معانی سه گانه حسن و قبح رابطه عام و خاص مطلق برقرار است؛ به این معنا که برخی از کارها ممکن است دارای حسن و قبح به هر سه معنا باشد، مانند: علم آموزی و احسان که هم کمال برای نفس است و هم خوشایند آن، و هم نزد عقلا سبب استحقاق مدح می گردد، و برخی از کارها امکان دارد یکی از معانی سه گانه حسن و قبح را داشته باشد، مانند: غنا و آوازخوانی که به خاطر ملائمت و خوشایندی با نفس پسندیده است، ولی حسن به معنای اول و سوم نیست؛ یعنی آوازخوانی یک کمال برای نفس نیست و عقلا نیز حکم به بایسته بودن غنا نمی کنند.
نکته
برخی برای حسن و قبح چهار معنا بر شمرده و معتقدند حسن در معنای مصلحت و قبح در معنای مفسده نیز به کار می رود.

پیشنهاد کاربران

بپرس