معانی افعال

[ویکی فقه] معانی افعال به بحث از ماهیت معانی افعال و ترکیب آنها از ماده و هیئت اطلاق می شود.
فعل، مرکب از ماده و هیئت است، که ماده دارای معنای اسمی و هیئت دارای معنای حرفی است؛ برای مثال، در جمله «تشتعل النار» ماده فعل (اشتعال) معنای اسمی، و هیئت فعل (تشتعل) معنای نسبی و ربطی دارد که از مصادیق معنای حرفی به حساب می آید.ربطی که هیئت فعل بر آن دلالت می کند، ربط میان مدلول ماده (اشتعال) و مدلول دیگر کلام همانند فاعل (النار) است؛ بنابراین، معنای فعل، از معنای اسمی و معنای حرفی ترکیب می یابد. و این مطلب، درستی این سخن را که: «معانی الفاظ یا به صورت اسم و یا به صورت حرف است» تایید می کند.
دیدگاه ها درباره هیئت فعل
برخی هم چون مرحوم « نایینی » معتقدند هیئت فعل، بر نسبت تامه دلالت می کند، که عبارت است از نسبت تحققی میان حدث و فاعل، اما برخی دیگر مانند « شهید صدر » آن را نسبت ناقصه دانسته و نسبت تامه را مربوط به جمله می دانند نه فعل.
دیدگاه ها درباره دلالت فعل بر زمان
برخی از اصولیون دلالت فعل را بر زمان به وضع می دانند، اما بعضی مانند مرحوم «نایینی» دلالت فعل را بر زمان، لازمه عقلی تحقق و صدور حدث از فاعل می دانند نه جزء مدلول فعل.