[ویکی فقه] معاشرت در قرآن. خطاب های قرآنی در قالب جمع، اداء شده است که مردم را به اجتماع فرا می خواند و جامعه را مسئول می شمارد، در برخورد های اجتماعی آداب و سننی را تعلیم می دهد که با کرامت انسان هماهنگ بوده و با احسن تقویم بودن بشر مناسب باشد که یکی از آنها برخورد با دیگران می باشد.
خطاب های قرآنی در قالب جمع، اداء شده است که مردم را به اجتماع فرا می خواند و جامعه را مسئول می شمارد، در برخورد های اجتماعی آداب و سننی را تعلیم می دهد که با کرامت انسان هماهنگ بوده و با احسن تقویم بودن بشر مناسب باشد، لذا تمام اوصاف رنج آور و جدائی زا را نکوهش کرده و تمام فضائل مهربار و وصل آور را ستوده است، و تاثیر اختلاف های نژادی و بومی و زمانی و اقلیمی و نظائر آن را فقط در محدوده ی ابزار شناسائی یکدیگر امضاء می کند نه فخر بر همدیگر و تنها مباهات را در نفی فخرفروشی، و ترک مباهات و دورکردن بزهکاری جاه طلبی، و زدودن غبار کبر و دود سیاه دیوان سالاری و سائر معاصی می داند.ادب برخورد با دیگران را نه تنها در قلمرو برادران اسلامی لازم می شمارد و با دستور: «انما المؤمنون اخوة» (همانا مؤمنان برادران همند.) آئین برادری و برابری را در بین مسلمین زنده می کند، بلکه برابر با دعوت جهان شمول بودنش، اساس صفاء و صمیمت انسانی را در بین تمام جوامع بشری سودمند می شمارد، و مادامی که شخص یا گروهی خیال خام خانمان سوز فتنه را در سر نمی پروراند، و هوس سرد ستم گری را در دل سان نمی دهد، باید با همه ی آنها با معیار قسط و عدل عمل شود و احترام متقابل را با گرامی داشت عدل و داد همه جانبه حفظ نمود، «لا ینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فی الدین و لم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم و تقسطوا الیهم ان الله یحب المقسطین». «انما ینهاکم الله عن الذین قاتلوکم فی الدین و اخرجوکم من دیارکم و ظاهروا علی اخراجکم ان تولوهم و من یتولهم فاولئک هم الظالمون» خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در امر دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمی کند، چرا که خداوند عدالت پیشگان را دوست دارد، شما را تنها از دوستی و رابطه با کسانی نهی می کند که در امر دین با شما پیکار کردند و شما را از خانه هایتان بیرون راندند یا به بیرون راندن شما کمک کردند و هر کس با آنان رابطه ی دوستی داشته باشد ظالم و ستمگر است. .و از آنجا که انسان با «احسن تقویم» بهترین صورت و نظام. خلق شد و شایسته ی پرورش موجودی این چنین همانا برخوردی احسن است. لذا فرمود: «قل لعبادی یقولوا التی هی احسن ان الشیطان ینزغ بینهم» به بندگانم بگو سخنی بگویند که بهترین باشد چرا که شیطان میان آن ها فتنه و فساد می کند. ـ «قولوا للناس حسنا» به مردم نیک بگویید. ، و منظور از گفتن یا گفتار، خصوص برخورد لفظی نیست بلکه مطلق رفتار و معاشرت می باشد.گر چه دفع هرگونه حمله به مرز اسلامی و دور کردن هر قسم دشمنی و سرکوب هر نوع تهاجم دشمن بیگانه لازم است، لیکن اگر در داخله ی حوزه ی اسلام اختلاف و دشمنی راه یافت نباید برادر مسلمان را که بظاهر دشمن شمرده شد از پا در آورد و او را از بین برد، بلکه لازم است دشمنی با وی را دفع کرد نه، دشمن را، دفع دشمن دشوار نیست، از بین بردن دشمنی و روی کار آوردن مجدد دوستی، هنر فرزانگان صالح است، «ولا تستوی الحسنة ولا السیئة ادفع بالتی هی احسن فاذا الذی بینک وبینه عداوة کانه ولی حمیم» هرگز نیکی و بدی یکسان نیست بدی را با نیکی دفع کن، ناگاه همان کس که میان تو و او دشمنی است، گوئی دوستی گرم و صمیمی است. .بنابراین منطقه ی اسلامی همانند محدوده ی خانواده است که در مدار مهر و محور محبت می گردد که همواره صلای، «و عاشروهن بالمعروف» طنین افکن بوده، و جدائی و وصل آنها در گرو احسان و لطف خواهد بود، «فامساک بمعروف او تسریح باحسان»، و گرامیداشت بزرگ سالان به دستور «و اما یبلغن عندک الکبر احدهما او کلاهما فلا تقل لهما اف و لا تنهرهما و قل لهما قولا کریما» هماره اجراء می شود، چه اینکه نوار مهر بزرگ سالان همواره بر دور زندگی خردسالان می گردد و آنها را مشمول عاطفه عاقلانه قرار می دهد.
خطاب های قرآنی در قالب جمع، اداء شده است که مردم را به اجتماع فرا می خواند و جامعه را مسئول می شمارد، در برخورد های اجتماعی آداب و سننی را تعلیم می دهد که با کرامت انسان هماهنگ بوده و با احسن تقویم بودن بشر مناسب باشد، لذا تمام اوصاف رنج آور و جدائی زا را نکوهش کرده و تمام فضائل مهربار و وصل آور را ستوده است، و تاثیر اختلاف های نژادی و بومی و زمانی و اقلیمی و نظائر آن را فقط در محدوده ی ابزار شناسائی یکدیگر امضاء می کند نه فخر بر همدیگر و تنها مباهات را در نفی فخرفروشی، و ترک مباهات و دورکردن بزهکاری جاه طلبی، و زدودن غبار کبر و دود سیاه دیوان سالاری و سائر معاصی می داند.ادب برخورد با دیگران را نه تنها در قلمرو برادران اسلامی لازم می شمارد و با دستور: «انما المؤمنون اخوة» (همانا مؤمنان برادران همند.) آئین برادری و برابری را در بین مسلمین زنده می کند، بلکه برابر با دعوت جهان شمول بودنش، اساس صفاء و صمیمت انسانی را در بین تمام جوامع بشری سودمند می شمارد، و مادامی که شخص یا گروهی خیال خام خانمان سوز فتنه را در سر نمی پروراند، و هوس سرد ستم گری را در دل سان نمی دهد، باید با همه ی آنها با معیار قسط و عدل عمل شود و احترام متقابل را با گرامی داشت عدل و داد همه جانبه حفظ نمود، «لا ینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فی الدین و لم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم و تقسطوا الیهم ان الله یحب المقسطین». «انما ینهاکم الله عن الذین قاتلوکم فی الدین و اخرجوکم من دیارکم و ظاهروا علی اخراجکم ان تولوهم و من یتولهم فاولئک هم الظالمون» خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در امر دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمی کند، چرا که خداوند عدالت پیشگان را دوست دارد، شما را تنها از دوستی و رابطه با کسانی نهی می کند که در امر دین با شما پیکار کردند و شما را از خانه هایتان بیرون راندند یا به بیرون راندن شما کمک کردند و هر کس با آنان رابطه ی دوستی داشته باشد ظالم و ستمگر است. .و از آنجا که انسان با «احسن تقویم» بهترین صورت و نظام. خلق شد و شایسته ی پرورش موجودی این چنین همانا برخوردی احسن است. لذا فرمود: «قل لعبادی یقولوا التی هی احسن ان الشیطان ینزغ بینهم» به بندگانم بگو سخنی بگویند که بهترین باشد چرا که شیطان میان آن ها فتنه و فساد می کند. ـ «قولوا للناس حسنا» به مردم نیک بگویید. ، و منظور از گفتن یا گفتار، خصوص برخورد لفظی نیست بلکه مطلق رفتار و معاشرت می باشد.گر چه دفع هرگونه حمله به مرز اسلامی و دور کردن هر قسم دشمنی و سرکوب هر نوع تهاجم دشمن بیگانه لازم است، لیکن اگر در داخله ی حوزه ی اسلام اختلاف و دشمنی راه یافت نباید برادر مسلمان را که بظاهر دشمن شمرده شد از پا در آورد و او را از بین برد، بلکه لازم است دشمنی با وی را دفع کرد نه، دشمن را، دفع دشمن دشوار نیست، از بین بردن دشمنی و روی کار آوردن مجدد دوستی، هنر فرزانگان صالح است، «ولا تستوی الحسنة ولا السیئة ادفع بالتی هی احسن فاذا الذی بینک وبینه عداوة کانه ولی حمیم» هرگز نیکی و بدی یکسان نیست بدی را با نیکی دفع کن، ناگاه همان کس که میان تو و او دشمنی است، گوئی دوستی گرم و صمیمی است. .بنابراین منطقه ی اسلامی همانند محدوده ی خانواده است که در مدار مهر و محور محبت می گردد که همواره صلای، «و عاشروهن بالمعروف» طنین افکن بوده، و جدائی و وصل آنها در گرو احسان و لطف خواهد بود، «فامساک بمعروف او تسریح باحسان»، و گرامیداشت بزرگ سالان به دستور «و اما یبلغن عندک الکبر احدهما او کلاهما فلا تقل لهما اف و لا تنهرهما و قل لهما قولا کریما» هماره اجراء می شود، چه اینکه نوار مهر بزرگ سالان همواره بر دور زندگی خردسالان می گردد و آنها را مشمول عاطفه عاقلانه قرار می دهد.