معادن سرب و روی افغانستان، یک ساحهٔ وسیع را در اطراف کوه های هندوکش پوشانیده است. تحقیقات که در مورد معادن سرب و روی در افغانستان صورت گرفته است در ۶۵ منطقه در میان ۲۶ نوع از سنگ ها سرب وجود دارد. تاکنون در هشت معادن سرب مطالعه و تثبیت ذخایر صورت گرفته است. [ ۱] معادن عمده سرب و روی ( جست ) درافغانستان عبارتند از معدن سرب نعل بندان، «شهیدا هرات»، معدن در مسیر دریای هلمندو فرارود به نام «باخود»، درهٔ نور، «گبارغی»، قلعهٔ اسد، «بی بی گوهر»، «معدن سپیره» در پکتیا و «معدن سرب و روی فرنجیل» در ولایت پروان می باشد. معادن مناطق قندهار در سال ۱۹۵۰ توسط کارشناسی به نام لیمون و در سال ۱۹۶۵ - ۱۹۶۶ توسط کارشناسان روسی مورد تحقیق قرار گرفت. ترسبات سرب و روی در اطراف کوه های هندوکش بخصوص در اطراف رود هلمند و هری رود به مشاهده رسیده است. در معادن درهٔ نور، یکتاخم، قلعهٔ اسد، دوکه ۴۱، گبارغی و بی بی گوهر افزون بر روی و جست مس نیز وچود دارد ولی در معدن باخود فلوراید زیاده وجود دارد. معادن سرب و جست عموماً در سنگ های مگماتیک و میتا مورفیک سکارن ( Skarn ) مشاهده شده است.
معادن سرب و جست افغانستان در سه پوتانشیل خلاصه گردیده است.
• پوتانشیل بلند در ترسبات کاربونیک و ترسبات اسکارن در کمربند Tethyan Eurasian Metallogenic
• پوتانشیل متوسط ترسبات شبه وادی مسسپی وذخایر اگزالتیف در منطقه هری رود و پنجشیر
• پوتانشیل کاربونیت و اکساید روی در منطقه سوپرژن می باشد.
این معدن در ۱۳۳ کیلومتری شمال کابل در درهٔ غور بند واقع شده است و دارای پیشینهٔ تاریخی استخراج می باشد. سنگ معدن آن هم گالن ( Pbs ) می باشد. عیار سرب ۹٪ و عیار روی ۳٪ می باشد. مقدار ذخیرهٔ قطعی آن ۲۲۱ هزار تن سرب می باشد. گالن که سنگ معدن اصلی می باشد در میان طبقات آهکی «سه خونگ» قرار دارد. این معدن به دو قسمت اصلی شرقی و غربی تقسیم می شود. بخش شرقی قدیمی بوده و از ۳۰۰ سال پیش از میلاد تا قرن ۱۴ میلادی ( حدود ۱٬۷۰۰ سال ) مورد استخراج قرار گرفته است؛ ولی قسمت غربی معدن از یکصد سال پیش استخراج از آن شروع شده است. گالن واسفالریت این معدن در اثر دگرگونی تماس شیت ها یا سنگ های آهکی سرخ رنگ، به وجود آمده است. تونل ها و حفاری های عریض و طویل قدیمی معدن به تعداد بسیار و در بخش شرقی معدن مشاهده می شود. بخش غربی معدن در حدود یک کیلومتری بخش شرقی قرار داشته و در سال ۱۸۵۰ میلادی ( ۱۲۲۹ خورشیدی ) در دوران امیر شیر علی خان استخراج آن آغاز شده و تا ۱۹۱۹ فعال بوده است. ذخایر کرومیت این معدن به همراه سرپنتین ها ( شاه مقصود ) که در واقع ساکونیت وپیروکنیت می باشند یافت می شود. کرومیت ها به اشکال مختلف و لنزهای طویل، قطعات پراکنده و دانه های ریز می باشد. مهم ترین معادن کرومیت این منطقه ذخایر شمارهٔ ۲، ۳ و ۵ می باشد. در جریان عملیات اکتشافی این معادن ۹۷۵ متر در محل حفاری انجام شده که در ۴ مورد به رگه هایی از کرومیت بر خورد نموده است. برای کارهای آزمایشگاهی بیش از صد نمونه برای تجزیه به آمریکا ارسال شده است. نسبت کروم به آهن ۳ بر ۱ می باشد. اعیار ذخایر کروم متفاوت بوده از ۳۵٪ تا ۹۵٪ می رسد. میانگین ذخایر کروم حدود ۴۸٪ می باشد. میزان ذخیرهٔ کروم این معادن در حدود ۱۸۰ هزار تن متریک، محاسبه شده است. منطقهٔ معدنی فرنجل در ولایت پروان شامل چندین معدن است:
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمعادن سرب و جست افغانستان در سه پوتانشیل خلاصه گردیده است.
• پوتانشیل بلند در ترسبات کاربونیک و ترسبات اسکارن در کمربند Tethyan Eurasian Metallogenic
• پوتانشیل متوسط ترسبات شبه وادی مسسپی وذخایر اگزالتیف در منطقه هری رود و پنجشیر
• پوتانشیل کاربونیت و اکساید روی در منطقه سوپرژن می باشد.
این معدن در ۱۳۳ کیلومتری شمال کابل در درهٔ غور بند واقع شده است و دارای پیشینهٔ تاریخی استخراج می باشد. سنگ معدن آن هم گالن ( Pbs ) می باشد. عیار سرب ۹٪ و عیار روی ۳٪ می باشد. مقدار ذخیرهٔ قطعی آن ۲۲۱ هزار تن سرب می باشد. گالن که سنگ معدن اصلی می باشد در میان طبقات آهکی «سه خونگ» قرار دارد. این معدن به دو قسمت اصلی شرقی و غربی تقسیم می شود. بخش شرقی قدیمی بوده و از ۳۰۰ سال پیش از میلاد تا قرن ۱۴ میلادی ( حدود ۱٬۷۰۰ سال ) مورد استخراج قرار گرفته است؛ ولی قسمت غربی معدن از یکصد سال پیش استخراج از آن شروع شده است. گالن واسفالریت این معدن در اثر دگرگونی تماس شیت ها یا سنگ های آهکی سرخ رنگ، به وجود آمده است. تونل ها و حفاری های عریض و طویل قدیمی معدن به تعداد بسیار و در بخش شرقی معدن مشاهده می شود. بخش غربی معدن در حدود یک کیلومتری بخش شرقی قرار داشته و در سال ۱۸۵۰ میلادی ( ۱۲۲۹ خورشیدی ) در دوران امیر شیر علی خان استخراج آن آغاز شده و تا ۱۹۱۹ فعال بوده است. ذخایر کرومیت این معدن به همراه سرپنتین ها ( شاه مقصود ) که در واقع ساکونیت وپیروکنیت می باشند یافت می شود. کرومیت ها به اشکال مختلف و لنزهای طویل، قطعات پراکنده و دانه های ریز می باشد. مهم ترین معادن کرومیت این منطقه ذخایر شمارهٔ ۲، ۳ و ۵ می باشد. در جریان عملیات اکتشافی این معادن ۹۷۵ متر در محل حفاری انجام شده که در ۴ مورد به رگه هایی از کرومیت بر خورد نموده است. برای کارهای آزمایشگاهی بیش از صد نمونه برای تجزیه به آمریکا ارسال شده است. نسبت کروم به آهن ۳ بر ۱ می باشد. اعیار ذخایر کروم متفاوت بوده از ۳۵٪ تا ۹۵٪ می رسد. میانگین ذخایر کروم حدود ۴۸٪ می باشد. میزان ذخیرهٔ کروم این معادن در حدود ۱۸۰ هزار تن متریک، محاسبه شده است. منطقهٔ معدنی فرنجل در ولایت پروان شامل چندین معدن است:
