مطرزی ناصر بن عبدالسید

[ویکی نور] «ابوالفتح ناصر الدین بن عبد السید ابی المکارم بن علی خوارزمی حنفی»، مشهور به مطرزی، در رجب سال 538ق (سال وفات زمخشری) در جرجانیه ی خوارزم متولد شد.
دوران نوجوانیش را در آنجا گذرانید و از اساتیدی همچون پدرش، و خطیب خوارزم ابوالمؤید موفق بن احمد مکی (شاگرد زمخشری) بهره گرفت و از علامه محدث ابو عبدالله تاجر استماع حدیث نمود. سپس به خوارزم و شهرهای دیگر مهاجرت کرد و از شیوخی چون بقالی و هراسی علوم مختلفی آموخت و در فقه حنفی سرآمد شد.
او در مذهب همچون زمخشری معتزلی بود. در سال 601ق هنگامی که عازم سفر حج شد و به بغداد رسید، جماعتی از فقهاء از او -خصوصاً در باب ادب و لغت- استفاده ی فراوانی بردند و به خاطر اینکه او را امام حاذق در فقه، حدیث شناس ماهر و جامع علوم عربیت یافتند، قائل شدند که عالم تر از او در نحو و لغت و شعر و... یافت نمی شود.
وی در تاریخ 10 یا 11 یا 21 جمادی الاولی سال 610ق در خوازرم در سن 70 سالگی از دنیا رفت. در رثای او بیش از 300 شاعر شعر سروده اند.
از مطرزی آثار فراوانی که دلالت بر تسلط علمی او بر علوم مختلف می کند بر جای مانده است. از آثار ذیل تنها سه کتاب اول به زینت طبع آراسته شده و باقی آثار یا به زینت طبع آراسته نشده یا اینکه فقط اسم آن در مصادر ذکر شده است:1- المصباح در نحو