مطالعه همباشی سراسرژنوم

مطالعهٔ همباشی سراسرژنوم یا مطالعهٔ همبستگی سراسرژنوم ( به انگلیسی: genome - wide association study ) ( کوتاه شده: GWAS جی دبلیواِی اس یا GWA study ) در دانش ژنتیک یک بررسی سراسری ژنوم بر روی مجموعه ای از تنوّع های ژنتیکی فردی در افراد مختلف است. هدف این بررسی مقایسه، و نتیجه گیری، و در نهایت رسیدن به رابطه های مشترک، و گونه ای همباش، همبستگی و وابستگی، میان وجود یک تنوع ژنتیکی، و بروز و ظهور یک ویژگی مشترک در بین دارندگان آن تفاوت ژنتیکی ست. این مطالعات معمولاً روی بررسی ارتباط بین همباشی چندریختی های تک - نوکلئوتیدی ( SNP اس ان پی ) و ویژگی هایی مانند بیماری های عمدهٔ انسانی متمرکز است اما داده های به دست آمده می تواند برای هر ارگانیسم زندهٔ دیگری نیز مورد استفاده قرار گیرد.
زمانی که بررسی ( جی دبلیواِی اس ) روی داده های انسانی اعمال می شود، این بررسی ها دی ان اِیِ افراد شرکت کننده را که فنوتیپ های متفاوتی برای یک ویژگی یا بیماری دارند با هم مقایسه می کنند. شرکت کنندگان در یک مطالعهٔ ( جی دبلیواِی اس ) می توانند کسانی با داشتن بیماری ( موارد مشخص ) و افراد همسانی بدون ( کنترل سابقه ) ، یا می توانند کسانی با فنوتیپ های متفاوتی برای یک ( موردِ ویژه ) باشند، مثلاً فشار خون. به این روش اول - فنوتیپ ( phenotype - first ) گفته می شود که در آن افراد ابتدا بر اساس ظاهر بالینی گروه بندی می شوند. شیوهٔ متقابل، روش اول - ژنوتیپ ( genotype - first ) مطرح است. بعد از این مرحله نمونهٔ ژنتیکی هر فرد؛ که همان دی ان ای است، استخراج می گردد، حال اگر تناوب یک آلل مربوط به یک تنوع خاص در گروه بیماران به طور معنی داری متداول تر از گروه شاهد باشد، مطالعه آن تنوع را با بیماری همبسته ( همخوان یا مرتبط ) خواهد خواند؛ بنابراین چندریختی های همبسته با بیماری برای نشانه گذاری نواحی مرتبط با بیماری استفاده می شوند. در این مطالعه به جای در نظر گرفتن نواحی محدودی در ژنوم که مستعد همبستگی با بیماری ( یا ویژگی ) هستند، کل ژنوم را در نظر می گیریم، بنابراین به این رویکرد، غیر - نامزد - محور ( non - candidate - driven ) می گوییم که در مقابل رویکرد نامزد - محور ( candidate - driven ) قرار می گیرد. مطالعات همباشی سراسرژنوم توانایی یافتن ژن هایی را که دلیل رخ دادن بیماری ها هستند ندارد، گرچه با این مطالعات می توان تنوّع های هم بسته با بیماری ها را تشخیص داد. ( دقت کنید رابطهٔ علیّت هم ارز رابطه همبستگی نیست ) [ ۲] [ ۳] [ ۴]