مصرفا

[ویکی الکتاب] معنی مَصْرِفاً: بازگشتگاه - گریزگاه - محل انصراف (کلمه مصرف اسم مکان از صرف و صرف به معنای گردانیدن از حالی به حال دیگر است. عبارت "وَلَمْ یَجِدُواْ عَنْهَا مَصْرِفاً " یعنی نمییابند محلی که به سویش منصرف شوند ، و از آتش به سوی آن فرار کنند )
ریشه کلمه:
صرف (۳۰ بار)

برگرداندن. خواه برگرداندن مطلق باشد مثل . یا برگرداندن از حالی به حالی . . یعنی معبودهای باطل در آنچه در آنچه می‏گفتند تکذیبتان کردند نه قدرت بر گرداندن (نکذیب بتان) رادارید و نه قدرت یاری. انصراف: برگشتن . مصرف (مثل مسجد) اسم مکان است . یعنی گمان بردند که در آتش واقع شدگانند و محل عدول و انصرافی پیدا نکردند. تصریف: به معنی بر گزداندن است با در نظر گرفتن مبالغه. در مفردات گوید: تصریف مثل صرف است مگر در مبالغه و اکثراً در بر گرداندن از حالی به حالی و از کاری به کاری گفته می‏شود. . یعنی در این قرآن برای مردم هر مثل را از حالی به حالی و از وضعی به وضعی گرداندیم (و هر دفعه در قالبی مخصوص بیان داشتیم) شاید بیدار باشند و پند گیرند. تصریف ریاح‏ مردم از قدیم الایام در وزیدن باد حرکت و جریان افقی فهمیده‏اند ولی وزیدن باد دایره‏ای است. مثلا دربادهای محلی وقتیکه آفتاب به سطح دریا و خشکی می‏تابد، زمین زودتر ار دریا گرم و هوای آن منبسط شده به بالا می‏رود هوای سطح دریا که گرم نشده به صورت نسیم به طرف خشکی می‏وزد. از طرف بالا هوای خشکی به طرف دریا رفته جای خالی آن را پر می‏کند آن گاه به سطح دریا نزدیک شده سرد می‏شود و به طرف خشکی می‏وزد و همین طور. شبها جریان به عکس است و از خشکی به دریا می‏وزد که سطح آب دیرتر از خشکی سرد می‏شود بدین طریق ملاحظه می‏شود که وزش باد دائره‏ای است نه افقی. این مطلب در بادهای مهاجر و طوفانها نیز همین نحو است و بر ارباب اطلاع پوشیده نیست. در این جا است که به یکی از حقائق قرآن راه می‏بریم وآن اینکه قرآن درباره وزش باد کلمه تصریف به کار برده که همان گرداندن و دائره‏ای بودن است ، . (باد و باران در قرآن تألیف مهندس بازرگان).