[ویکی نور] عباس مصباح زاده در سال 1311ش متولد شد. پدرش شیخ اسماعیل مصباح و پدر بزرگش میرزا جهانبخش منجّم باشی، از منجّمین بزرگ عصر قاجار و از مدرّسین معروف دارالفنون و مدرسه خان مروی بوده است.
خانواده مصباح زاده از فرط علاقه مذهبی در شهر قم متوطن گردیدند. شیخ عباس پس از گذرانیدن دوران تحصیل دبستان و دبیرستان، از آغاز جوانی به تهران آمد و نزد پدر به تحصیل علم نجوم و فن استخراج تقویم مشغول شد و پس از دو سال، خود موفق به فراگرفتن این علم گردید و به چاپ تقویم به نام خود شخصاً همت گماشت، چنانچه از سال 1328ش تا کنون مرتباً تقویم علمی ذی قیمت خود را طبع و نشر نموده است و نیز در استخراج خسوف و کسوف و رؤیت هلال و بدر و سایر قسمت های این فن، نهایت دقت و استادی را به کار می برد. این مرد دانشمند، گویا از سال 1328ش در کسوت روحانیت درآمده و با اجازه پدر والامقامش، خود برای ادامه تحصیلات در فقه و اصول و فنون ادیبه و عربیه، مجدداً به قم معاودت نمود و در حوزه علمیه آن دیار به کار مشغول گردید و پس از سه سال تحصیل در حوزه مزبور، مورد نظر و عنایت خاص مرحوم آیت الله سید محمد حجت کوه کمری (روانشاد) که از بنیان گذاران حوزه علمیه قم و از مراجع عظیم و مدرسین عالی قدر عالم تشیع بودند، واقع شد و در مدرسه حجتیه به تدریس علم هیئت اشتغال ورزید، تا این که در سال 1332ش افتخار دامادی آن شخصیت نامی عالم تشیع نصیبش گردید و به تشویق آن مرد بزرگوار، به تمرین و تعلم ذوقیات از قبیل خط و نقاشی پرداخته و بعد از رسیدن به مهارت و استادی در فن مزبور، قرآنی به خط خود به امر معظم له نگاشته که توسط مؤسسه حاج محمد علی علمی در تهران به چاب رسید و اکنون مورد استفاده عموم است که دیر زمانی نمی گذرد که حاج مصباح زاده به کوشش و اهتمام شبانه روزی خود و با کمک و مساعدت جمعی از فضلا و خیراندیشان، هیئتی برای چاپ کتب دینی تشکیل داده و علاوه بر رسیدگی به امور هئیت مذکور، مدت چهار سال است که با جهد و جهد خستگی ناپذیری به تدریس ریاضیات و ادبیات و فنون مختلف هنر از قبیل خط و نقاشی و مینیاتور به تعلیم و تربیت افرادی مشغول بوده و شاگردان لایق و مبرزی تحویل جامعه داده است. او از موهبت طبع شعر بهره مند و اشعار نغز پارسی و عربی بسیاری گفته و در نثر توانا و در خط نستعلیق از بهترین شاگردان خطاط معاصر بحرینی عشقی می باشد.
وی در فقه و اصول از محضر بزرگانی همچون شیخ مرتضی حائری، محقق داماد و آیت الله بروجردی بهرمند شد و در درس اخلاق از امام خمینی(ره) و جلسات درس علامه طباطبائی، علامه ابوالحسن شعرانی و مهدی الهی قمشه ای بهره برد.
او به فعالیت های فرهنگی و مذهبی و ساختن مراکز علمی مذهبی در ایران و خارج همت داشت و با باهنر، بهشتی، مفتح و مکارم شیرازی در زمینه های علمی و تعلیم و تربیت همکاری داشت.
در سال 1350ش وی به انگلستان عزیمت نمود و پس از دیدار از مراکز علمی و دانشگاهی آن کشور به رصد خانه گرینویچ لندن رفته و با دانشمندان نجوم به بحث و مشاوره پرداخت و از کتابخانه خطّی موزه بریتانیا استفاده نمود.
نظریّات علمی و نجومی استاد همواره مورد توجّه محافل دانشگاهی و حوزه های علمیّه بوده است. برای نمونه می توان به مسئله طلوع فجر و محاسبه زاویه قبله در کشورهای اروپائی و امریکایی و اوقات شرعیّه استخراج ایشان در مراکز اسلامی اروپا و امریکا اشاره کرد.
خانواده مصباح زاده از فرط علاقه مذهبی در شهر قم متوطن گردیدند. شیخ عباس پس از گذرانیدن دوران تحصیل دبستان و دبیرستان، از آغاز جوانی به تهران آمد و نزد پدر به تحصیل علم نجوم و فن استخراج تقویم مشغول شد و پس از دو سال، خود موفق به فراگرفتن این علم گردید و به چاپ تقویم به نام خود شخصاً همت گماشت، چنانچه از سال 1328ش تا کنون مرتباً تقویم علمی ذی قیمت خود را طبع و نشر نموده است و نیز در استخراج خسوف و کسوف و رؤیت هلال و بدر و سایر قسمت های این فن، نهایت دقت و استادی را به کار می برد. این مرد دانشمند، گویا از سال 1328ش در کسوت روحانیت درآمده و با اجازه پدر والامقامش، خود برای ادامه تحصیلات در فقه و اصول و فنون ادیبه و عربیه، مجدداً به قم معاودت نمود و در حوزه علمیه آن دیار به کار مشغول گردید و پس از سه سال تحصیل در حوزه مزبور، مورد نظر و عنایت خاص مرحوم آیت الله سید محمد حجت کوه کمری (روانشاد) که از بنیان گذاران حوزه علمیه قم و از مراجع عظیم و مدرسین عالی قدر عالم تشیع بودند، واقع شد و در مدرسه حجتیه به تدریس علم هیئت اشتغال ورزید، تا این که در سال 1332ش افتخار دامادی آن شخصیت نامی عالم تشیع نصیبش گردید و به تشویق آن مرد بزرگوار، به تمرین و تعلم ذوقیات از قبیل خط و نقاشی پرداخته و بعد از رسیدن به مهارت و استادی در فن مزبور، قرآنی به خط خود به امر معظم له نگاشته که توسط مؤسسه حاج محمد علی علمی در تهران به چاب رسید و اکنون مورد استفاده عموم است که دیر زمانی نمی گذرد که حاج مصباح زاده به کوشش و اهتمام شبانه روزی خود و با کمک و مساعدت جمعی از فضلا و خیراندیشان، هیئتی برای چاپ کتب دینی تشکیل داده و علاوه بر رسیدگی به امور هئیت مذکور، مدت چهار سال است که با جهد و جهد خستگی ناپذیری به تدریس ریاضیات و ادبیات و فنون مختلف هنر از قبیل خط و نقاشی و مینیاتور به تعلیم و تربیت افرادی مشغول بوده و شاگردان لایق و مبرزی تحویل جامعه داده است. او از موهبت طبع شعر بهره مند و اشعار نغز پارسی و عربی بسیاری گفته و در نثر توانا و در خط نستعلیق از بهترین شاگردان خطاط معاصر بحرینی عشقی می باشد.
وی در فقه و اصول از محضر بزرگانی همچون شیخ مرتضی حائری، محقق داماد و آیت الله بروجردی بهرمند شد و در درس اخلاق از امام خمینی(ره) و جلسات درس علامه طباطبائی، علامه ابوالحسن شعرانی و مهدی الهی قمشه ای بهره برد.
او به فعالیت های فرهنگی و مذهبی و ساختن مراکز علمی مذهبی در ایران و خارج همت داشت و با باهنر، بهشتی، مفتح و مکارم شیرازی در زمینه های علمی و تعلیم و تربیت همکاری داشت.
در سال 1350ش وی به انگلستان عزیمت نمود و پس از دیدار از مراکز علمی و دانشگاهی آن کشور به رصد خانه گرینویچ لندن رفته و با دانشمندان نجوم به بحث و مشاوره پرداخت و از کتابخانه خطّی موزه بریتانیا استفاده نمود.
نظریّات علمی و نجومی استاد همواره مورد توجّه محافل دانشگاهی و حوزه های علمیّه بوده است. برای نمونه می توان به مسئله طلوع فجر و محاسبه زاویه قبله در کشورهای اروپائی و امریکایی و اوقات شرعیّه استخراج ایشان در مراکز اسلامی اروپا و امریکا اشاره کرد.
wikinoor: مصباح زاده،_عباس