[ویکی فقه] مصایب حضرت زهرا (دیدگاه عالمان امامی). جستجوگری در مستند های روایی و تاریخی، حکایت از زندگانی پر آلام حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در دوران کوتاه پس از شهادت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، دارد. بر پایه این مستند ها، تمامی این مسائل در راستای دفاع از امامت امیرمومنان (علیه السّلام) بوده است. با توجه به اهمیت این موضوع، در نگارش هایی جداگانه به بررسی مصائب این بانو، با استناد به میراث حدیثی امامیه پرداخته شده. حال در این نوشتار دیدگاه دانشمندان امامی را در این باره ارائه می کنیم.
دانشمندان امامی از دیر هنگام، دغدغه ثبت مصائب حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را داشته و در این راستا قلم فرسایی کردند. البته اصرار این عالمان، دلائلی دارد که در جای خود قابل بررسی است. کوشش این اندیشمندان را می توان در میراث کلامی، حدیثی و فقهی شان به نظاره نشست. در ادامه نمونه هایی از دیدگاه این عالمان تقدیم می گردد:
← نعمانی
رهاورد این نگاشته، اثبات رویکرد همگانی دانشمندان امامی از قرن های نخستین تا به امروز، پیرامون مصائب و آلام حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از قبیل هجوم، آتش زدن، ضرب، سقط فرزند، فشار میان در و دیوار، و شهادت، در دوران اندک پس از رحلت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، توسط سران دستگاه خلافت و پیروان آنان، می باشد.
دانشمندان امامی از دیر هنگام، دغدغه ثبت مصائب حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را داشته و در این راستا قلم فرسایی کردند. البته اصرار این عالمان، دلائلی دارد که در جای خود قابل بررسی است. کوشش این اندیشمندان را می توان در میراث کلامی، حدیثی و فقهی شان به نظاره نشست. در ادامه نمونه هایی از دیدگاه این عالمان تقدیم می گردد:
← نعمانی
رهاورد این نگاشته، اثبات رویکرد همگانی دانشمندان امامی از قرن های نخستین تا به امروز، پیرامون مصائب و آلام حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از قبیل هجوم، آتش زدن، ضرب، سقط فرزند، فشار میان در و دیوار، و شهادت، در دوران اندک پس از رحلت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، توسط سران دستگاه خلافت و پیروان آنان، می باشد.
wikifeqh: مصایب_حضرت_زهرا_(دیدگاه_عالمان_امامی)
[ویکی فقه] مصایب حضرت زهرا (منابع امامیه). بر پایه روایات منابع امامیه، عملکرد دستگاه خلافت در قبال حضرت فاطمه (سلام الله علیها)، به دو گونه برخورد فیزیکی و غیرفیزیکی تقسیم می گردد. گزارش های برخورد فیزیکی، به سه دسته ضرب، سقط و شهادت، و غیرفیزیکی آن، به چهار دسته گزارش های کلی مصایب، غصب فدک، داخل شدن به خانه حضرت فاطمه (سلام الله علیها) و آتش کشاندن خانه آن بانو، تقسیم می گردد. حجم گزارش های برخورد فیزیکی دست کم در حد استفاضه است، هر کدام از چهار دسته ی غیر برخورد فیزیکی هم دارای گزارش های متعدد است. با توجه به حجم مذکور، ظلم بر حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در هر دو بخش فیزیکی و غیرفیزیکی، از منظر هر فرد شیعی قابل اثبات است. دانشمندان امامی نیز از قرن های نخستین تا به امروز، همواره یک رویکرد اثباتی پیرامون مصائب و آلام این بانو، در دو بخش فوق، داشتند.در ادامه اثبات برخورد فیزیکی و غیرفیزیکی دستگاه خلافت با حضرت فاطمه (سلام الله علیها) بر پایه گزارش های فراوان از منابع امامیه، بیان می شود.
اهمیت واکاوی حوادث پس از رحلت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) که پیامدهای ناگواری در جامعه اسلامی برجا گذاشته و تاکنون نیز ادامه دارد، بر کسی پوشیده نیست. یکی از مهمترین این حوادث، نحوه ی تعامل دستگاه خلافت با تنها فرزند بر جای مانده رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) است. ضرورت کاوش از این موضوع با توجه به جایگاه ویژه حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در میان اُمت اسلامی، امری روشن است. وانگهی امروزه برخی، رنج های این بانو و برخورد غم آلود دستگاه حکومت با او را استبعاد می کنند. آنها می گویند به راستی سردمداران خلافت با تنها فرزند برجای مانده پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) چنین تعامل داشتند؟ قبلاً لازم است بدانیم؛ بدیهی است که انتظار ثبت تمامی «ما وقع» توسط اهل سنت، توقعی نابجاست، اگرچه بخش هایی از این رویداد در میراث علمی آنها بازتاب دارد، اما میراث علمی امامیه نسبتاً توانسته است مشروح آن به ویژه گزارشات برخورد فیزیکی را انعکاس دهد. به همین دلیل؛ نوشتار پیشرو در صدد بر آمده تا گزارشات مربوط به مصایب حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را با استناد به منابع حدیثی امامیه پی گیری کند. دیدگاه عالمان امامی پیرامون مصائب این بانو، به عنوان بخش پایانی این نوشتار، ارائه می گردد.
گزارش های برخورد فیزیکی
فصل نخست این نگارش به بررسی روایاتی می پردازد که از برخورد فیزیکی دستگاه خلافت با حضرت فاطمه (سلام الله علیها) سخن به میان آورده است. مقصود ما از برخورد فیزیکی، اعم از ضرب و دو پیامد آن یعنی سقط محسن و شهادت آن بانو، است. روایات مربوط به این فصل هم با محوریت سه بخش یاد شده دسته بندی می گردد. گزارش های منابع امامیه که به نوعی از برخورد فیزیکی سخن به میان آورده، از حجم قابل توجهی برخوردار است به طوری که مسانید آن (صرف نظر از غیر مسانید) با قریب به ۱۰ طریق مجزا به ثبت رسیده است. مطابق اصطلاح حدیث شناسان، چنین گزارش هایی، دست کم در حد استفاضه اند.
شهید ثانی، زین الدین بن علی، الرعایة فی علم الدرایة، ص۶۹.
دسته ی نخست از این روایات، گزارش هایی است که از ضربت بر حضرت فاطمه (علیهاالسّلام) توسط برخی دولت مردان وقت و هوادارانشان به میان آورده است. روایات مربوط به این بخش متنوع است، گاهی تنها مساله ضرب را بدون تعیین موضوع آن، به میان آورده است. در مواردی هم از ضرب به مواضع گوناگون مانند ضرب به پهلو و صورت، سخن به میان آورده که این موضوع می تواند از تعدد ضربات حکایت داشته باشد. این را هم باید دانست همانطور که گفتیم سقط محسن و شهادت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) دو پیامد ناگواری است که در اثر برخورد فیزیکی با آن بانو، رُخ داده است، بنابراین تمام روایات این دو بخش، می تواند در زمره روایات ضرب به شمار آید، اما در این بخش صرفاً راویاتی که از ضرب به آن بانو سخن گفته است، ارائه می گردد. این روایات توسط رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، امام مجتبی، امام صادق (علیهما السّلام) و جناب سلمان فارسی، گزارش شده است. در ادامه مشروح گزارشات را بنگرید:
← ضرب فاطمه به روایت رسول خدا
...
اهمیت واکاوی حوادث پس از رحلت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) که پیامدهای ناگواری در جامعه اسلامی برجا گذاشته و تاکنون نیز ادامه دارد، بر کسی پوشیده نیست. یکی از مهمترین این حوادث، نحوه ی تعامل دستگاه خلافت با تنها فرزند بر جای مانده رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) است. ضرورت کاوش از این موضوع با توجه به جایگاه ویژه حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در میان اُمت اسلامی، امری روشن است. وانگهی امروزه برخی، رنج های این بانو و برخورد غم آلود دستگاه حکومت با او را استبعاد می کنند. آنها می گویند به راستی سردمداران خلافت با تنها فرزند برجای مانده پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) چنین تعامل داشتند؟ قبلاً لازم است بدانیم؛ بدیهی است که انتظار ثبت تمامی «ما وقع» توسط اهل سنت، توقعی نابجاست، اگرچه بخش هایی از این رویداد در میراث علمی آنها بازتاب دارد، اما میراث علمی امامیه نسبتاً توانسته است مشروح آن به ویژه گزارشات برخورد فیزیکی را انعکاس دهد. به همین دلیل؛ نوشتار پیشرو در صدد بر آمده تا گزارشات مربوط به مصایب حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را با استناد به منابع حدیثی امامیه پی گیری کند. دیدگاه عالمان امامی پیرامون مصائب این بانو، به عنوان بخش پایانی این نوشتار، ارائه می گردد.
گزارش های برخورد فیزیکی
فصل نخست این نگارش به بررسی روایاتی می پردازد که از برخورد فیزیکی دستگاه خلافت با حضرت فاطمه (سلام الله علیها) سخن به میان آورده است. مقصود ما از برخورد فیزیکی، اعم از ضرب و دو پیامد آن یعنی سقط محسن و شهادت آن بانو، است. روایات مربوط به این فصل هم با محوریت سه بخش یاد شده دسته بندی می گردد. گزارش های منابع امامیه که به نوعی از برخورد فیزیکی سخن به میان آورده، از حجم قابل توجهی برخوردار است به طوری که مسانید آن (صرف نظر از غیر مسانید) با قریب به ۱۰ طریق مجزا به ثبت رسیده است. مطابق اصطلاح حدیث شناسان، چنین گزارش هایی، دست کم در حد استفاضه اند.
شهید ثانی، زین الدین بن علی، الرعایة فی علم الدرایة، ص۶۹.
دسته ی نخست از این روایات، گزارش هایی است که از ضربت بر حضرت فاطمه (علیهاالسّلام) توسط برخی دولت مردان وقت و هوادارانشان به میان آورده است. روایات مربوط به این بخش متنوع است، گاهی تنها مساله ضرب را بدون تعیین موضوع آن، به میان آورده است. در مواردی هم از ضرب به مواضع گوناگون مانند ضرب به پهلو و صورت، سخن به میان آورده که این موضوع می تواند از تعدد ضربات حکایت داشته باشد. این را هم باید دانست همانطور که گفتیم سقط محسن و شهادت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) دو پیامد ناگواری است که در اثر برخورد فیزیکی با آن بانو، رُخ داده است، بنابراین تمام روایات این دو بخش، می تواند در زمره روایات ضرب به شمار آید، اما در این بخش صرفاً راویاتی که از ضرب به آن بانو سخن گفته است، ارائه می گردد. این روایات توسط رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، امام مجتبی، امام صادق (علیهما السّلام) و جناب سلمان فارسی، گزارش شده است. در ادامه مشروح گزارشات را بنگرید:
← ضرب فاطمه به روایت رسول خدا
...
wikifeqh: مصائب_حضرت_زهرا