( مشرق مسئله ) کلیه مسائلی که با کشور عثمانی از فتح قسطنطنیه ( سال ۱۴۵۳ م . ) در شبه جزیره بالکان ارتباط دارد مسئله مشرق نامیده میشود و این مسئله بسه قسمت میشود : ۱ - کلیه پیشرفت هائیکه ترکها در شبه جزیره بالکان کردند .۲ - مسیحیانی که بتوسط ترکها مغلوب گردیدند تا ۱۶۸۳ که به نزدیک وین رسیدند . ۳ - هنگامیکه ترکها عقب نشینی کردند از قرون ۱۸ ببعد که مرتبا اطریشیها و روسها آنها را شکست میدانند . در ابتدای قرن ۱۹ فرانسویها و انگلیسیها برای دفاع از منافع خود در خاور نزدیک بدفاع پرداختند وبه بهای دفاع امپراطوری عثمانی انگلیسیها در این منطقه وارد شدند بطوریکه مسئله مشرق منجر به آزادی یونان گردید ( ۱۸۲۵ م . ) و در دنباله آن انقلاب محمد علی پاشا ( ۱۸۴٠ م . ) و جنگ کریمه ( ۱۸۵۶ - ۱۸۴۵ ) و جنگ روس و ترک ( ۱۸۷۸ ۱۸۷۷ ) روی داد. بالاخره درابتدای قرن بیستم در معاهده تجارت درسال ۱۹۱۳ عثمانی مناطق زیادی را از دستداد و در معاهده لوزان در ۱۹۲۳ ترکیه منحصر به شبه جزیره آناطولی گردید که بعدها جمهوری ترکیه امروزی که شامل شبه جزیره آسیای صغیر و ارمنستان و قسمتی از ترامس در اروپا میباشد در اثر کودتای مصطفی کمال پاشا ( آتاتورک ) و مجاهدین دیگر بوجود آمد .
