یک مسیرداده یا دِیتاپَد ( به انگلیسی: datapath ) گردآوردی از واحدهای تابعی است ( مانند واحد حساب و منطق یا ضرب کننده دودویی که عملیات پردازش داده را انجام می دهد، ثبات ها و گذرگاه ها ) . [ ۱] مسیرداده همراه با واحد کنترل، واحد پردازش مرکزی را می سازد. [ ۱] یک مسیرداده بزرگتر را می توان با اتصال بیش از یک مسیرداده و به کمک تسهیم کننده ها ایجاد کرد.
در اواخر دهه نود میلادی، تحقیقات بسیاری در حوزه مسیرداده در حال رشد بود. . [ ۲]
در پردازنده های کامپیوتری مسیرداده اغلب شامل بلوک های عملیاتی زیر است:
• رجیستر یا ثَبات دستورها، دستورهای جاری برای اجرا ذخیره می شود.
• شمارنده برنامه ( به انگلیسی: program Counter ) آدرس بعدی دستورها را برای واکشی ذخیره می کند.
• ثبات آدرس حافظه ( MAR ) ثباتی که آدرس حافظه داده هایی که در سی پی یو واکشی شده اند یا آدرس داده هایی که ذخیره یا ارسال می شود را در خود ذخیره می کند.
• ثبات داده حافظه ( MDR ) یک ثبات از واحد کنترل کامپیوتر است که داده هایی که می خواهند در ذخیره ساز کامپیوتر به عنوان مثال در رم ذخیره شوند در آن ذخیره می شوند؛ یا داده هایی بعد از واکشی از ذخیره ساز کامپیوتر را در خود ذخیره می کند.
همچنین دو ثبات ذاتی در پردازنده وجود دارد که ارتباط پردازنده را با حافظه تسهیل می کند. یا اساساً به عملیات های حافظه در ثبات کمک می کند.
مهم ترین و معروف ترین قسمت ارتباط داخلی برای ثبات های درون پردازنده، گذرگاه سامانه است. این گذرگاه به گذرگاه پردازنده است. این گذرگاه با گذرگاه های خارجی مانند گذرگاه های ارتباطی با حافظه و دستگاهای خروجی و ورودی در پردازنده قاطی نمی شود.
این گذرگاه های خارجی با گذرگاه های داخلی به وسیله ثبات های MDR و MAR متصل می شوند. خطوط دیتا از گذرگاه خارجی به MDR و خطوط آدرس به MAR متصل می شوند. MDR یک ثبات دو طرفه است؛ که می تواند داده ها را در هر یک از گذرگاه های داخلی و خارجی دریافت و ارسال کند. MAR یک ثبات یک طرفه است. این ثبات آدرس را از گذرگاه داخلی دریافت و آن را بر روی گذرگاه خارجی قرار می دهد.
واحد محاسبه و منطق ( ALU ) برای اجرای عملیات حسابی و منطقی بر روی داده های مختلف ثبات ها اجرا می شوند؛ که قلب پردازنده هست.
یک تسهیم کننده یک انتخاب با مقدار ثابت ۴ یا ثبات X را فراهم می کند. مقدار ثابت ۴ وقتی انتخاب می شود که دستور کامل شده است و شمارنده برنامه افزایش پیدا می کند. {همان طور که قبلاً ذکر شده: ( PC ← ( PC ) +4 ) }.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر اواخر دهه نود میلادی، تحقیقات بسیاری در حوزه مسیرداده در حال رشد بود. . [ ۲]
در پردازنده های کامپیوتری مسیرداده اغلب شامل بلوک های عملیاتی زیر است:
• رجیستر یا ثَبات دستورها، دستورهای جاری برای اجرا ذخیره می شود.
• شمارنده برنامه ( به انگلیسی: program Counter ) آدرس بعدی دستورها را برای واکشی ذخیره می کند.
• ثبات آدرس حافظه ( MAR ) ثباتی که آدرس حافظه داده هایی که در سی پی یو واکشی شده اند یا آدرس داده هایی که ذخیره یا ارسال می شود را در خود ذخیره می کند.
• ثبات داده حافظه ( MDR ) یک ثبات از واحد کنترل کامپیوتر است که داده هایی که می خواهند در ذخیره ساز کامپیوتر به عنوان مثال در رم ذخیره شوند در آن ذخیره می شوند؛ یا داده هایی بعد از واکشی از ذخیره ساز کامپیوتر را در خود ذخیره می کند.
همچنین دو ثبات ذاتی در پردازنده وجود دارد که ارتباط پردازنده را با حافظه تسهیل می کند. یا اساساً به عملیات های حافظه در ثبات کمک می کند.
مهم ترین و معروف ترین قسمت ارتباط داخلی برای ثبات های درون پردازنده، گذرگاه سامانه است. این گذرگاه به گذرگاه پردازنده است. این گذرگاه با گذرگاه های خارجی مانند گذرگاه های ارتباطی با حافظه و دستگاهای خروجی و ورودی در پردازنده قاطی نمی شود.
این گذرگاه های خارجی با گذرگاه های داخلی به وسیله ثبات های MDR و MAR متصل می شوند. خطوط دیتا از گذرگاه خارجی به MDR و خطوط آدرس به MAR متصل می شوند. MDR یک ثبات دو طرفه است؛ که می تواند داده ها را در هر یک از گذرگاه های داخلی و خارجی دریافت و ارسال کند. MAR یک ثبات یک طرفه است. این ثبات آدرس را از گذرگاه داخلی دریافت و آن را بر روی گذرگاه خارجی قرار می دهد.
واحد محاسبه و منطق ( ALU ) برای اجرای عملیات حسابی و منطقی بر روی داده های مختلف ثبات ها اجرا می شوند؛ که قلب پردازنده هست.
یک تسهیم کننده یک انتخاب با مقدار ثابت ۴ یا ثبات X را فراهم می کند. مقدار ثابت ۴ وقتی انتخاب می شود که دستور کامل شده است و شمارنده برنامه افزایش پیدا می کند. {همان طور که قبلاً ذکر شده: ( PC ← ( PC ) +4 ) }.
wiki: مسیرداده