مسمار


مترادف مسمار: میخ، وتد

لغت نامه دهخدا

مسمار. [ م ِ ] ( ع اِ ) آنچه بدان چیزی را استوار کنند. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). هرچه بدان چیزی یا جائی را بند و مضبوط نمایند. بند آهن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). بند. ( دهار ). ج ، مَسامیر :
بپیوند مسمارهای گران
ز سر تا به پایش ببند اندران.
فردوسی.
بفرمودشان تا به ساری برند
به غل و به مسمار و خواری برند.
فردوسی.
بسوده ست پایش به بند گران
دو دستش به مسمار آهنگران.
فردوسی.
رسته ها بینم بر مردم و درهای دکان
همه بربسته و بر در زده هر یک مسمار.
فرخی.
گشاده آنگهی گردد همه کار
که لختی بیش او را بند و مسمار.
( ویس و رامین ).
همان که داشت برادرت را بر آن تخلیط
همو ببست برادرت را به صد مسمار.
ابوحنیفه اسکافی ( از تاریخ بیهقی چ ادیب ص 278 ).
لاشه تن که به مسمار غم افتاد رواست
رخش جان را بدلش نعل سفر بربندیم.
خاقانی.
به پای خویش به گور آمدی سر خود گیر
که چرخ از پی تو دارد آتشین مسمار.
عطار.
|| میخ آهنین. ( از اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ) ( غیاث ) ( مهذب الاسماء ). میخ آهن. ( منتهی الارب ) ( دهار ). میخ. ( آنندراج ). وتد. میخ درشت. ( یادداشت مرحوم دهخدا ):
از آبنوس دری اندر او فراشته بود
بجای آهن سیمین همه بش و مسمار.
ابوالمؤید.
یکی را به مسمار کنده دو چشم
چو منذر بدید آن برآورد خشم.
فردوسی.
کمند رستم دستان نه بس باشد رکاب او
چنانچون گرز افریدون نه بس مسمار و مرزاقش.
منوچهری.
وین خلق همه تبه شد و برزد
هر کس به دلش ز کفر مسماری.
ناصرخسرو.
زود دی گشته گیر فردا را
که نه برگشت چرخ مسمار است.
ناصرخسرو ( دیوان چ دانشگاه ص 286 ).
به دین زن دست تا ایمن شوی زو
که دین دوزد دهانش را به مسمار.
ناصرخسرو.
نشود جز به من گشاده دری
که ضرورت بر آن زند مسمار.
مسعودسعد.
مسمار سه ملک برکشیدیم
جائی که دو دم بایستادیم.
انوری ( از آنندراج ).
باﷲ ار بر من توان بستن به مسمار قضا
جنس این بدسیرتی یا مثل این بدگوهری.
انوری ( دیوان چ نفیسی ص 303 ).
بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

میخ، مسامیر جمع
( اسم میخ ( آهنی ) : ابواب جور و حیف بمسمار انصاف و انتصاف او بسته شده . جمع : مسامیر . یا به مسمار دوختن . ۱ - سخت بستن چیزی را . ۲ - با کمال احتیاط نگهداشتن چیزی را .

فرهنگ معین

(مِ ) [ ع . ] (اِ. ) میخ . ج . مسامیر.

فرهنگ عمید

میخ.

جدول کلمات

میخ

پیشنهاد کاربران

مسمار یعنی آهن سرخ شده آهن گداخته شده آهن داغ شده. آهن مسمار شده یعنی آهن گداخته شده. کلمه سماور که در زبان روسی و فارسی در حال استفاده می باشد یعنی جوشاندن آب یا داغ کردن آب یا ورزیده شدن حرارت آب و این اصطلاح که می گیم چقدر با مُسَمّا یعنی چقدر گرم و پُر حرارت. یا این اصطلاح روزمره که می گیم چه چای با مُسَمّایی.
...
[مشاهده متن کامل]

ضمن اینکه چای با بِرَند و نام مُسَمّا هم در بازار موجود هست کلمه سَم سام سامان سامانه سامی سامیار ( سمند خون گرم ) ( سمندر خون سرد ) سرسام و مسموم هم از همین مفهوم ایجاد شده. کلمه سماع و سماوات هم به مفهوم آسمان های سوزاننده و داغ و گرم. ( یارِ ما چون گیرد آغازِ سَماع قُدسیان بر عرش دَستْ افشان کنند ) میخ مسمار هم که در فرهنگ ما شیعیان باعث حزن و اندوهی در دل ما می شود یادآور میخی که بر اثر آتش زدن درب خانه حضرت فاطمه، داغ شده بود و با لقد آن نامرد این میخ داغ به پهلوی حضرت فاطمه آسیب رساند و باعث سقط فرزند مبارکشان شد.

قفل زدن ، چیزی را بستن
میخ

بپرس