ماژور ( سرگرد ) مسعودخان و بعدها دکتر مسعود کیهان ( ۱۲۷۲–۱۲ بهمن ۱۳۴۶ خورشیدی ) صاحب منصب ژاندارمری و استاد دانشگاه و رئیس مؤسسه جغرافیای دانشگاه تهران بود. وی از اعضای کمیته زرگنده و به همراه سید ضیاءالدین طباطبایی از عوامل اصلی کودتای ۱۲۹۹ بود.
... [مشاهده متن کامل]
او در سال ۱۲۷۲ در تهران به دنیا آمد. آموزش ابتدایی را نزد پدرش عبدالمطلب مستشارالوزاره فراگرفت و سپس به مدرسه علمیه وارد شد. در ۱۱ سالگی پدرش او را برای تحصیل به فرانسه فرستاد و توانست از دانشکده افسری سن سیر فارغ التحصیل شود و به مدت یک سال در ارتش فرانسه خدمت کرد.
• مقابله با انگلیسی ها
بازگشت مسعود به ایران مقارن سال های آغازین جنگ جهانی اول بود. وارد ژاندارمری شد و با درجه ماژوری به هنگ سوم ژاندارمری فارس اعزام گردید. در شیراز به همراه دیگر افسران «کمیته حافظین استقلال» را تشکیل دادند که هدف عمده آن مقابله با اشغال و زورگویی نیروهای انگلیسی مستقر در منطقه بود. پس از چندی به اتهام طرفداری از آلمان ها به تهران فراخوانده شد.
• جنگ با قوای روس
ورود او به تهران با محاصره تهران توسط قوای روس و مهاجرت دولت همزمان بود و او مأمور تشکیل گردان اراک گردید و مدتی مقابل قوای روس در اراک مقاومت کرد ولی شکست خورده و مجروح شد و عقب نشینی نمود و به دولت ملی در تبعید در قصرشیرین پیوست. شکست های پی در پی قوای ملی و اقدامات ریاست این قوا علیه وی، باعث پناهنده شدن او به دولت عثمانی گردید.
• کودتا
همزمان با پایان جنگ اول جهانی در سال ۱۲۹۷ خورشیدی، ماژور مسعود به تهران برگشت و مجدداً در ژاندارمری مشغول کار شد و برای همکاری با کلنل اسمایس انگلیسی به زنجان رفت. بکمک اسمایس و سید ضیاءالدین، کمیته آهن را که قبلاً در اصفهان پایه ریزی شده بود تقویت و مقدمات کودتای ۱۲۹۹ پی ریزی نمودند. اعضاء این کمیته هم قسم شدند که مقدمات کودتا را فراهم آورند؛ این کمیته از آن پس به نام کمیته زرگنده خوانده شد.
• وزیر جنگ
پس از پیروزی کودتا و تشکیل دولت توسط سیدضیاءالدین طباطبایی، مسعود کیهان وزارت جنگ کابینه را به عهده گرفت، اما پس از چندی اختلاف بین او و رضاخان سردار سپه باعث کنار گذاشتن او از وزارت گردید و عاقبت پس از سقوط دولت سید ضیاء، کیهان به همراه بعضی از اعضای کمیته آهن به اروپا مهاجرت کرد.
... [مشاهده متن کامل]
او در سال ۱۲۷۲ در تهران به دنیا آمد. آموزش ابتدایی را نزد پدرش عبدالمطلب مستشارالوزاره فراگرفت و سپس به مدرسه علمیه وارد شد. در ۱۱ سالگی پدرش او را برای تحصیل به فرانسه فرستاد و توانست از دانشکده افسری سن سیر فارغ التحصیل شود و به مدت یک سال در ارتش فرانسه خدمت کرد.
• مقابله با انگلیسی ها
بازگشت مسعود به ایران مقارن سال های آغازین جنگ جهانی اول بود. وارد ژاندارمری شد و با درجه ماژوری به هنگ سوم ژاندارمری فارس اعزام گردید. در شیراز به همراه دیگر افسران «کمیته حافظین استقلال» را تشکیل دادند که هدف عمده آن مقابله با اشغال و زورگویی نیروهای انگلیسی مستقر در منطقه بود. پس از چندی به اتهام طرفداری از آلمان ها به تهران فراخوانده شد.
• جنگ با قوای روس
ورود او به تهران با محاصره تهران توسط قوای روس و مهاجرت دولت همزمان بود و او مأمور تشکیل گردان اراک گردید و مدتی مقابل قوای روس در اراک مقاومت کرد ولی شکست خورده و مجروح شد و عقب نشینی نمود و به دولت ملی در تبعید در قصرشیرین پیوست. شکست های پی در پی قوای ملی و اقدامات ریاست این قوا علیه وی، باعث پناهنده شدن او به دولت عثمانی گردید.
• کودتا
همزمان با پایان جنگ اول جهانی در سال ۱۲۹۷ خورشیدی، ماژور مسعود به تهران برگشت و مجدداً در ژاندارمری مشغول کار شد و برای همکاری با کلنل اسمایس انگلیسی به زنجان رفت. بکمک اسمایس و سید ضیاءالدین، کمیته آهن را که قبلاً در اصفهان پایه ریزی شده بود تقویت و مقدمات کودتای ۱۲۹۹ پی ریزی نمودند. اعضاء این کمیته هم قسم شدند که مقدمات کودتا را فراهم آورند؛ این کمیته از آن پس به نام کمیته زرگنده خوانده شد.
• وزیر جنگ
پس از پیروزی کودتا و تشکیل دولت توسط سیدضیاءالدین طباطبایی، مسعود کیهان وزارت جنگ کابینه را به عهده گرفت، اما پس از چندی اختلاف بین او و رضاخان سردار سپه باعث کنار گذاشتن او از وزارت گردید و عاقبت پس از سقوط دولت سید ضیاء، کیهان به همراه بعضی از اعضای کمیته آهن به اروپا مهاجرت کرد.
