رکن الدین مسعود بن علی کاشانی متخلص به مسیح/مسیحی، همچنین مشهور به حکیم رکنا ( ۱۵۷۷–۱۶۵۶م ) پزشک و شاعر ایرانی دورهٔ صفوی و از شاعران دربار مغولان هند بود.
رکن الدین مسعود بن علی کاشانی در ۹۸۵ق/۱۵۷۷م در کاشان زاده شد. خاندانش از پزشکی سرشناس بودند، پدرش نظام الدین علی در عهد پادشاهی تهماسب صفوی سه سال پزشک دیوانی بود و پس آن در دوران شاه محمد خدابنده نیز به پزشکی پیشه ور بود. رکن الدین مسعود از آغاز جوانی به پزشکی و شاعری گرایید و در این دو پیشه شهرت یافت. به خدمت عباس یکم پذیرفته شد و در دربار او «کمال قرب و نسبت به هم رسانید، چنان که از کثرت تقرب در سفر و حضر همیشه در رکاب دولت و سعادت به سر در خدمت می ایستاد. » فخرالزمانی قزوینی، جوانی او را همراه «باده گساری و بی پروایی» توصیف کرده. کاشانی به هند مهاجرت کرد. در آگرا او به یاری میرزا جعفر آصف خان به حضور جلال الدین اکبر بار یافت. مدتی بعد به اله آباد سفر کرد و در شمار درباریان شاهزاده سلیم درآمد و با او به آگرا بازگشت، «لیکن در آنجا نماند و از آنجا به دکن سفر گزید. » در گلکنده در خدمت محمدقلی قطب شاه گذراند، از آنجا به بیجاپور رفت و نزد عادلشاهیان مقام یافت. پس از این انتقال ها، او به آگرا بازگشت و از حدود ۱۰۲۳ق/۱۶۱۴م در ملازمت زمانه بیگ مهابت خان بود. در ۱۰۴۰ق/۱۶۳۰م به قصد زیارت مشهد و حج از هند بیرون شد؛ در این سفر به مشهد، کاشان، اصفهان و شیراز درآمد، سپس ساکن زادگاهش شد تا اینکه در سال ۱۰۶۶ق/۱۶۵۶م درگذشت.
... [مشاهده متن کامل]
مسیح کاشانی از شاعران پرکار روزگار خود به شمار می آید. سه دیوان فراهم آورد، یکی در ایران و دو دیگر در هند. به دید ذبیح الله صفا، «سخن او با آن همه پرکاری استوار و یکدست و کلامش منتخب و خالی از عیب و مقرون به اندیشه های ژرف است. زبانی فصیح و بیانی روان و خالی از هرگونه تعقید و استادانه و همراه با خیالات بسیار باریک و دقیق و مضمون های عالی و نازک دارد که از بس در بیان آن ها مهارت به کار رفته، آسان یاب به نظر می آیند. »
• مجموعهٔ خیال: مجموعه ای از سه مثنوی او
• ساقی نامه
• رام و سیتا: مثنوی
• قضا و قدر
از او پسری به نام محمدحسین در جوانی درگذشت که شاعری غزل سرا بود. برادران او نصرالدین ( حکیم نصیرا ) و قطب الدین ( حکیم قطبا ) بوده اند.
رکن الدین مسعود بن علی کاشانی در ۹۸۵ق/۱۵۷۷م در کاشان زاده شد. خاندانش از پزشکی سرشناس بودند، پدرش نظام الدین علی در عهد پادشاهی تهماسب صفوی سه سال پزشک دیوانی بود و پس آن در دوران شاه محمد خدابنده نیز به پزشکی پیشه ور بود. رکن الدین مسعود از آغاز جوانی به پزشکی و شاعری گرایید و در این دو پیشه شهرت یافت. به خدمت عباس یکم پذیرفته شد و در دربار او «کمال قرب و نسبت به هم رسانید، چنان که از کثرت تقرب در سفر و حضر همیشه در رکاب دولت و سعادت به سر در خدمت می ایستاد. » فخرالزمانی قزوینی، جوانی او را همراه «باده گساری و بی پروایی» توصیف کرده. کاشانی به هند مهاجرت کرد. در آگرا او به یاری میرزا جعفر آصف خان به حضور جلال الدین اکبر بار یافت. مدتی بعد به اله آباد سفر کرد و در شمار درباریان شاهزاده سلیم درآمد و با او به آگرا بازگشت، «لیکن در آنجا نماند و از آنجا به دکن سفر گزید. » در گلکنده در خدمت محمدقلی قطب شاه گذراند، از آنجا به بیجاپور رفت و نزد عادلشاهیان مقام یافت. پس از این انتقال ها، او به آگرا بازگشت و از حدود ۱۰۲۳ق/۱۶۱۴م در ملازمت زمانه بیگ مهابت خان بود. در ۱۰۴۰ق/۱۶۳۰م به قصد زیارت مشهد و حج از هند بیرون شد؛ در این سفر به مشهد، کاشان، اصفهان و شیراز درآمد، سپس ساکن زادگاهش شد تا اینکه در سال ۱۰۶۶ق/۱۶۵۶م درگذشت.
... [مشاهده متن کامل]
مسیح کاشانی از شاعران پرکار روزگار خود به شمار می آید. سه دیوان فراهم آورد، یکی در ایران و دو دیگر در هند. به دید ذبیح الله صفا، «سخن او با آن همه پرکاری استوار و یکدست و کلامش منتخب و خالی از عیب و مقرون به اندیشه های ژرف است. زبانی فصیح و بیانی روان و خالی از هرگونه تعقید و استادانه و همراه با خیالات بسیار باریک و دقیق و مضمون های عالی و نازک دارد که از بس در بیان آن ها مهارت به کار رفته، آسان یاب به نظر می آیند. »
• مجموعهٔ خیال: مجموعه ای از سه مثنوی او
• ساقی نامه
• رام و سیتا: مثنوی
• قضا و قدر
از او پسری به نام محمدحسین در جوانی درگذشت که شاعری غزل سرا بود. برادران او نصرالدین ( حکیم نصیرا ) و قطب الدین ( حکیم قطبا ) بوده اند.
