مسجد میرعماد

مسجد میرعِماد (کاشان)
مسجد میرعِماد
در این مسجد، مجموعه ای نفیس و نظرگیر از کتیبه های مربوط به بنا و سنگ نبشته های احکام و فرمان های تاریخی از دوره های مختلف وجود دارد. براساس کتیبه های سردر بنا، مسجد در دورۀ جهان شاه قراقُویونْلو ساخته شده، و بانی آن خواجه عماد الدین محمود شیروانی بوده است. لیکن محرابی قدیمی مورخ ۶۲۳ق، در این مسجد اظهارنظرهای مختلفی را درپی داشته است. احتمالاً در این مکان مسجدی قدیمی تر از دورۀ سلجوقی بوده، که در قرن ۹ق مرمت یا تجدیدبنا شده است. بعضی دیگر معتقدند که این محراب را از مسجد دیگری آورده اند. در قرن ۹ق، این مسجد همراه با مجموعه ای شامل خانقاه، مدرسه، مریض خانه، کاروان سرا، و ...، در پیرامون میدان مجاور مسجد احداث شد، و به همین سبب به «مسجد میدان» نیز شهرت دارد. محراب قدیمی مسجد تا ۱۳۰۷ش در محل خود قرار داشت، و بسیاری از جهانگردان به آن اشاره کرده اند؛ این محراب اکنون در موزۀ دولتی برلین نگهداری می شود. مسجد میرعماد، چهارایوانی و گنبددار است؛ صحنی مربع شکل دارد و در میانۀ هر یک از چهار ضلع صحن، ایوانی قرار گرفته است. دو ایوان شمالی و جنوبی بلندترند، و همراه با گنبدخانۀ پشت ایوان جنوبی، بر محور قبله تأکید می کنند. ایوان جنوبی نیز با تزیینات کاشی کاری اش، تأکید مجددی به سوی قبله است. در داخل گنبدخانه، منبر بزرگی به ارتفاع چهار متر با تزیینات کاشی معرّق قرار دارد، که نام سلطان ابوسعید گورکان در کتیبۀ آن آمده است.