[ویکی اهل البیت] از مساجد کنار حرم مطهر امام علی علیه السلام است که در دالان منتهی به باب الطوسی قرار گرفته است. این مسجد کهن از بناهای عمران بن شاهین، حاکم جنوب عراق در نیمه قرن چهارم هجری است.
اماکن زیارتی و سیاحتی عراق ، محمدرضا قمی ، نشر مشعر، تابستان 1380، ص25.
اماکن زیارتی و سیاحتی عراق ، محمدرضا قمی ، نشر مشعر، تابستان 1380، ص25.
wikiahlb: مسجد_عمران_بن_شاهین
[ویکی شیعه] مسجد عمران بن شاهین (نجف). مسجد عُمران بن شاهین از قدیمی ترین مساجد نجف، واقع در جهت شمالی صحن حرم امام علی(ع). این مسجد که در دالان منتهی به باب الطوسی حرم امام علی قرار گرفته، در قرن چهارم قمری به دست عمران بن شاهین ساخته شد. درباره اینکه این بنا از ابتدا به قصد مسجد ساخته شده یا اینکه رواق بوده و بعدها عنوان مسجد به خود گرفته، آرا و نظریات مختلفی ارائه شده است. قبر سید یزدی در این مسجد قرار دارد.
تاریخ ساخت این مسجد به قرن چهارم هجری بازمی گردد که به دست عمران بن شاهین، حاکم جنوب عراق ساخته شد. عمران یکی از شورشیان علیه حکومت عضدالدوله بویهی بود که شکست خورد و با خود عهد کرد که چنانچه سلطان از وی درگذرد دو رواق در نجف و دیگری در کربلا بنا کند. از این رو رواقی که در نجف بنا کرد در سمت شمالی حرم قرار داشت و چون آن هنگام که حرم کوچک بود، بیرون از صحن واقع شد. در دوران شاه عباس صفوی، صحن را توسعه دادند و مقداری از آن به حرم افزوده شد. در سال ۱۳۶۸ق دولت وقت در عراق، قسمت دیگری را تخریب نموده و با خیابان کشی، تنها قسمتی از مسجد باقی ماند.
مساحت کنونی مسجد عمران، نزدیک به ۲۱۵ متر مربع است. این بنا دارای چهار قوس مقابل و کنار یکدیگر بوده که امتداد آن ها از کف مسجد تا به سقف است. همچنین گنبدی کوچک با دوازده نورگیر بر روی سقف مسجد قرار دارد و زیر هر کدام از قوس های چهارگانه مسجد، فضایی حجره مانند تشکیل شده است.
تاریخ ساخت این مسجد به قرن چهارم هجری بازمی گردد که به دست عمران بن شاهین، حاکم جنوب عراق ساخته شد. عمران یکی از شورشیان علیه حکومت عضدالدوله بویهی بود که شکست خورد و با خود عهد کرد که چنانچه سلطان از وی درگذرد دو رواق در نجف و دیگری در کربلا بنا کند. از این رو رواقی که در نجف بنا کرد در سمت شمالی حرم قرار داشت و چون آن هنگام که حرم کوچک بود، بیرون از صحن واقع شد. در دوران شاه عباس صفوی، صحن را توسعه دادند و مقداری از آن به حرم افزوده شد. در سال ۱۳۶۸ق دولت وقت در عراق، قسمت دیگری را تخریب نموده و با خیابان کشی، تنها قسمتی از مسجد باقی ماند.
مساحت کنونی مسجد عمران، نزدیک به ۲۱۵ متر مربع است. این بنا دارای چهار قوس مقابل و کنار یکدیگر بوده که امتداد آن ها از کف مسجد تا به سقف است. همچنین گنبدی کوچک با دوازده نورگیر بر روی سقف مسجد قرار دارد و زیر هر کدام از قوس های چهارگانه مسجد، فضایی حجره مانند تشکیل شده است.
wikishia: مسجد_عمران_بن_شاهین_(نجف)