مسجد علی

از مساجد قدیمی اصفهان که پیش از دورۀ صفوی وجود داشته، و در دورۀ شاه اسماعیل صفوی، ساختمان آن تجدید شده است. بانی مسجد اولیه در منابع مختلف، سلطان سنجر یا علی شاه، فرزند تکش، سلطان خوارزم، و یا محمود بن محمد بن ملکشاه معرفی شده است. بانی ساختمان جدید مسجد در دورۀ صفوی، میرزا کمال الدین شاه حسین اصفهانی اعتمادالسلطنه ( ـ۹۲۹ق) بوده است. این مسجد، صحنی مربع شکل دارد، که با دو ایوان در میانۀ اضلاع شمالی و جنوبی، به همراه ایوانچه ها و طاق نماهایی در دو طبقه محصور شده است. گنبدخانه ای وسیع در پشت ایوان جبهۀ جنوبی، و شبستان کوچکی در جبهۀ غربی، فضاهای مسجد را کامل می کند. در گوشۀ شمال غربی مسجد، مناره ای رفیع وجود دارد که تاریخ ساخت آن معلوم نیست؛ اما با مقایسۀ شیوۀ ساختمان آن با دیگر مناره ها، احتمالاً به قرون ۵ و ۶ق تعلق دارد. این مناره در ۱۳۴۲ش مرمت اساسی شده است. صحن مسجد نماهای آجری ساده، و ایوان ها و ایوانچه های میانۀ اضلاع صحن، طاق های رسمی بندی دارند. بدنۀ مناره با آجرکاری زیبایی از نقوش هندسی مزین شده است.