مستر جیکاک

پیشنهاد کاربران

مستر جیکاک معروف به آیت الله سید جیکاک رئیس مالیهٔ اصفهان در سال ۱۲۹۰ خورشیدی و بنا به اسناد به جا مانده از شهربانی اهواز، یک نظامی انگلیسی بوده است که به عنوان رابط سیاسی ارتش انگلستان در زمان اشغال ایران توسط ارتش های متفقین در منطقهٔ خوزستان فعالیت می کرده است. وظیفهٔ وی ارتباط گیری با سران اقوام و عشایر و مقامات محلی ایران بوده است. ماژور درجه ای نظامی معادل سرگرد است. جیکاک در سال ۱۲۹۰ توسط مسیو مرنار رئیس کل مالیهٔ ایران به عنوان مسئول مالیهٔ اصفهان منصوب می گردد. به جز دو سند از شهربانی اهواز هیچ اطلاعات مکتوب و مستند تاریخی پیرامون وی وجود ندارد، اما در میان مردم محلی در سال های دهه ۱۳۲۰ و سپس در سال های دههٔ ۱۳۹۰ شمسی در فضای اینترنت انبوهی شایعات و جعلیات پیرامون وی منتشر شده است که او را با عنوان «سید جیکاک» جاسوس انگلیسی معرفی می کنند. بسیاری از سایت های ایرانی عکس تئودور هرتسل یهودی اتریشی و بنیانگذار صهیونیزم را به عنوان عکس وی منتشر کرده اند. همچنین عکس دیگری از دکتر یانگ اولین پزشک شرکت نفت ایران و انگلیس و بنیانگذار اولین بیمارستان نفت خاورمیانه، که در سال ۱۹۰۷ برای درمان کارکنان شرکت نفت به استخدام درآمده بود، یا تصویر G. B. Scott از هیئت اکتشاف نفت در ایران و عراق در سال ۱۹۱۰ از وبگاه دانشکده پژوهش های شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن کپی شده و تحت عنوان «عکس سید جیکاک جاسوس انگلیس» منتشر می گردد.
...
[مشاهده متن کامل]

او شعر معروفی داشت با این مضمون: تو که مهر علی مِنِ دلته - نفت ملی سی چنته؟! ( ای تو که مهر علی را در دل داری، نفت ملی را می خواهی چکار؟ )
وی در آبان ۱۲۹۰ به عنوان رئیس مالیهٔ اصفهان از سوی مسیو مرنار خزانه دار کل ایران منصوب می گردد. وی در این سمت با سردار اشجع و سپس سردار ظفر بختیاری حاکمان بختیاری اصفهان همواره در اختلاف بود. او در نظر داشت مالیات را قوت بخشد. ژاندارمری خزانه اولین بار توسط مورگان شوستر خزانه دار کل در تهران تأسیس شده بود. جیکاک و سردار ظفر به جز اختلاف در اصفهان نامه نگاری های متعددی به سوی مرکز کشور و شکایت از اقدامات یکدیگر داشتند.
یکی از اصلی ترین ریشه های جعل کردن داستان فرد موهومی به نام «سید جیکاک» و ادعای جاسوسی وی برای انگلیس و داستان های مختلفی که به وی نسبت می دهند، مطلبی است که مهراب امیری مترجم بختیاری بدون هیچ سندی در پاورقی ترجمهٔ خود بر کتاب جین راف گارثویت درج کرده است. امیری کتاب Khans and Shahs: A Documentary Analysis of the Bakhtiyari in Iran نوشتهٔ جین راف گارثویت را تحت عنوان «تاریخ سیاسی – اجتماعی ایل بختیاری» ترجمه کرده و در پاورقی صفحه ۲۲۹ ادعای خود پیرامون وجود کسی به نام «سید جیکاک» را آورده است. حال آن که در نسخه انگلیسی کتاب چنین مطالبی وجود ندارد. این کتاب در ۱۹۸۳ چاپ و در ۱۳۷۳ ترجمهٔ فارسی آن انتشار یافته است.

مستر جیکاک
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/مستر_جیکاک

بپرس