مزایده

/mozAyede/

مترادف مزایده: حراج

متضاد مزایده: مناقصه

برابر پارسی: بیش فروش، فزون فروش، فرا فزونی، بهافزونی

معنی انگلیسی:

auction, bid, sale

لغت نامه دهخدا

مزایده. [ م ُ ی َ دَ ] ( از ع ، مص ) بر یکدیگر افزودن. ( تاج المصادر ) ( زوزنی ). بالای دست هم رفتن. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). افزودگی از طرفین. ( ناظم الاطباء ). چیزی را در معرض فروش گذاشتن که هر خریداری که بیشتر بها گوید مال او باشد که لفظ دیگرش حراج است. مثال : دولت هر چه میفروشد به مزایده است هر چه می خرد به مناقصه.( فرهنگ نظام ). حراج. من یزید. من زاد. مقابل و خلاف مناقصه. رجوع به حراج و «من یزید» و «من زاد» شود.
- به مزایده گذاشتن ؛ به من مزید نهادن. حراج کردن. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). به من زاد نهادن. فروختن به هر که بیشتر خرد.

فرهنگ فارسی

بریکدیگرافزون آمدن، چیزی درمعرض فروش گذاردن که هرکسی به قیمت گرانتربخردبه اوفروخته شود
( مصدر ) چیزی را در معرض فروش گذاشتن بنحوی که هر خریداری که قیمت بیشتر پیشنهاد کند آن چیز بوی فروخته شود : حراج مقابل مناقصه جمع : مزایدات .
بر یکدیگر افزودن

فرهنگ معین

(مُ یِ دِ ) [ ع . مزایدة ] (مص م . ) در معرض فروش گذاشتن چیزی به نحوی که هر خریداری که قیمت بیشتر پیشنهاد کرد، به وی فروخته شود، حراج ، مقابل مناقصه .

فرهنگ عمید

چیزی را در معرض فروش گذاردن چنان که هر کسی به قیمت گران تر بخرد به او فروخته شود.

دانشنامه عمومی

آنچه که درباره تعریف مُزایده یا حراج معمولاً ارائه می شود در واقع نوع خاصی از مزایده است که آن را با عنوان مزایده انگلیسی یا مزایده استاندارد می شناسند. اما اصولاً در هر مزایده سه عنصر مزایده گذار، کالا و پیشنهاد دهندگان وجود دارد. مزایده زمانی شکل می گیرد که تقاضا برای کالا یا کالاها بیشتر از مقدار موجود است و پیشنهاد دهندگان برای به دست آوردن کالا با یکدیگر رقابت می کنند. در هر مزایده، مزایده گذار تلاش می کند تا کالای خود را به بیشترین قیمت ممکن به فروش بگذارد و در مقابل، پیشنهاد دهندگان در پی تصاحب کالا با کمترین قیمت می باشند. انواع مختلف مزایده، هر کدام در پی یافتن روشی هستند که از یک طرف این حس را در پیشنهاد دهندگان به وجود آورد که کالا را به قیمت قابل قبولی خریده اند و از سوی دیگر افراد را ترغیب کند تا نزدیک ترین مبلغ به آن چه که حاضر به پرداخت آن برای کالای مورد نظر هستند را پیشنهاد دهند. مزایده بر خلاف قانونه اعمال نفوذ بر خلاف حق مصوب 1315 جرم و مطابق ماده 36 قانون مجازات اسلامی یکی از موارد انتشار حکم محکومیت در رسانه ملی یا روزنامه کثیر الانتشار است.
مؤلفه های زیر را برای مزایده های گوناگون می توان برشمرد:
• کالاها می توانند:
• دارای قیمت نامشخص ( پنهان از عموم ) باشند.
• دارای قیمت مشخص باشند.
• دارای قیمت وابسته باشند.
• سرباز باشد ( تمامی پیشنهاد دهندگان از پیشنهادها با خبرند )
• سربسته باشد ( پیشنهاد دهندگان از پیشنهادها دیگر بی خبرند )
• با نخستین پیشنهاد به پایان رسد
• سیر صعودی داشته باشد
• سیر نزولی داشته باشد
• یکی
• چندین کالای مشابه
• چندین کالای غیر مشابه
• سبدی از اقلام گوناگون
باشد.
• تشخیص برنده مزایده با:
• نخستین قیمت ( بالاترین قیمت )
• دومین قیمت،
• nامین قیمت
انجام می شود.
علاوه بر موارد فوق مؤلفه دیگری به نام زمان را نیز باید افزود.
• زمان مزایده می تواند:
• محدود باشد ( با تاریخ شروع و اتمام مشخص )
• نامحدود و پایان آن در اختیار مزایده گذار باشد
• نامحدود و پایان آن با پیروزی یک پیشنهاد دهنده تعیین گردد.
در واقع با جمع بندی این مؤلفه ها می توان به دو تفاوت مهم در مزایده های گوناگون رسید:
• نوع فرایند مزایده
• اطلاعات موجود دربارهٔ خرید کالا