[ویکی نور] مرشد الزوار الی قبور الابرار یا «الدر المنظمّ فی زیارة الجبل المقطمّ» تألیف موفق الدین بن عثمان (متوفی 615ق) به زبان عربی است. این اثر از جمله کتاب هایی است که درباره مزارات و قبور علما و بزرگان نوشته شده است.
کتاب مشتمل بر دو جزء است که جزء اول حاوی مقدمه دکتر حسن پاشا، مقدمه محقق کتاب پیرامون اهمیت کتاب و معرفی مؤلف و ذکر نسخ کتاب، مقدمه مولف و 22 فصل است. جزء دوم کتاب در واقع «ذیل مرشد الزوار» به قلم محقق کتاب است که در دو بخش به ذکر بعضی از ضریح ها و مزارها و آثار عربی موجود در قرافی جنوبی می پردازد.
نویسنده در مقدمه درباره کوه مقطمّ، فضیلت آن و کسانی که در دل آن به خاک سپرده شده اند، مساجدی که در آن بنا نهاده شده، آثار زیارت اهل قبور، کراهت راه رفتن میان قبور با نعلین، ذکر آداب زیارت اهل قبور و مباحثی مانند آن به سخن پرداخته است.
در متن کتاب بیش از دویست قبر از قبور صحابه، تابعین، اشراف، اولیاء، ائمه اهل سنت و فقهاء ایشان، قرّاء، علماء، زهّاد، قضات و بزرگان حکومتی نام برده شده و مکان و موقعیت دقیق هر قبر، نقش موجود بر روی قبر و خطی را که سنگ قبر بدان نوشته شده بیان شده است.
نویسنده آنچه درباره توصیف قبر در مؤلفات پیش از خود دیده را نیز نقل می کند و در هر مورد شرح حالی از صاحب قبر و ویژگی ها و مزایای اخلاقی او و نیز حکایات و اشعار و کراماتی که درباره وی نقل شده را بازگو می نماید. البته کار وی صرفاً نقل این کرامات و حکایات نیست بلکه با دقت آنها را مورد بررسی قرار می دهد و در برخی موارد در آنها مناقشه می کند و با مقایسه بین آنها در صدد دستیابی به صحیح ترین آنها برمی آید و سپس آنها را با آیات قرآنی و احادیث شریف نبوی و روایات مورخین تأیید می نماید. از جمله قبوری که نویسنده به تفصیل به توصیف آنها پرداخته و خصوصیات صاحبان آنها را یادآور شده قبوری است که در دامنه جبل مقطّم واقع شده و از آن صحابه ای چون: عمرو بن عاص، عقبة بن عامر، عبداللّه بن حارث و یا نیکانی چون: سیده نفیسة بنت حسن بن زید، شریفة فاطمة، شریف هاشمی می باشد. مؤلف همچنین از قبور و مشاهد و مزارات دیگری که به مرور زمان از بین رفته اند نیز یاد می کند.
کتاب مشتمل بر دو جزء است که جزء اول حاوی مقدمه دکتر حسن پاشا، مقدمه محقق کتاب پیرامون اهمیت کتاب و معرفی مؤلف و ذکر نسخ کتاب، مقدمه مولف و 22 فصل است. جزء دوم کتاب در واقع «ذیل مرشد الزوار» به قلم محقق کتاب است که در دو بخش به ذکر بعضی از ضریح ها و مزارها و آثار عربی موجود در قرافی جنوبی می پردازد.
نویسنده در مقدمه درباره کوه مقطمّ، فضیلت آن و کسانی که در دل آن به خاک سپرده شده اند، مساجدی که در آن بنا نهاده شده، آثار زیارت اهل قبور، کراهت راه رفتن میان قبور با نعلین، ذکر آداب زیارت اهل قبور و مباحثی مانند آن به سخن پرداخته است.
در متن کتاب بیش از دویست قبر از قبور صحابه، تابعین، اشراف، اولیاء، ائمه اهل سنت و فقهاء ایشان، قرّاء، علماء، زهّاد، قضات و بزرگان حکومتی نام برده شده و مکان و موقعیت دقیق هر قبر، نقش موجود بر روی قبر و خطی را که سنگ قبر بدان نوشته شده بیان شده است.
نویسنده آنچه درباره توصیف قبر در مؤلفات پیش از خود دیده را نیز نقل می کند و در هر مورد شرح حالی از صاحب قبر و ویژگی ها و مزایای اخلاقی او و نیز حکایات و اشعار و کراماتی که درباره وی نقل شده را بازگو می نماید. البته کار وی صرفاً نقل این کرامات و حکایات نیست بلکه با دقت آنها را مورد بررسی قرار می دهد و در برخی موارد در آنها مناقشه می کند و با مقایسه بین آنها در صدد دستیابی به صحیح ترین آنها برمی آید و سپس آنها را با آیات قرآنی و احادیث شریف نبوی و روایات مورخین تأیید می نماید. از جمله قبوری که نویسنده به تفصیل به توصیف آنها پرداخته و خصوصیات صاحبان آنها را یادآور شده قبوری است که در دامنه جبل مقطّم واقع شده و از آن صحابه ای چون: عمرو بن عاص، عقبة بن عامر، عبداللّه بن حارث و یا نیکانی چون: سیده نفیسة بنت حسن بن زید، شریفة فاطمة، شریف هاشمی می باشد. مؤلف همچنین از قبور و مشاهد و مزارات دیگری که به مرور زمان از بین رفته اند نیز یاد می کند.