ای به همه خوبی و نیکی سزا
ای به هوای تو جهان مرتهن.
فرخی.
ذاکر فضل تو و مرتهن بَرّ تواندچه طرازی به طراز و چه حجازی به حجاز.
منوچهری.
برد خواهی پیش او ناپروریده شعر خویش کرد خواهی در ملامت عرض خود رامرتهن.
منوچهری.
بی هنر با مال و با شاهی نباشد نیک بخت با هنر هرگز به محنت درنماند مرتهن.
ناصرخسرو.
اوباش آفرینش و حشو طبیعت اندکالا به دست حرص و حسد مرتهن نیند.
خاقانی.
|| کسی یا چیزی که وابسته به چیزی یا دربند امری باشد. ( فرهنگ فارسی معین ). مقید به امری. ( از اقرب الموارد ). رجوع به معنی بعدی شود. || مشغول. متعهد. مقید. مقابل رها و فارغ : به آزاد مردی و آزادگی
تو کس دیده ای در خور خویشتن
از آزادگان هر که او بیشتر
به شکر تو دارد زبان مرتهن.
فرخی.
به فضل تو گویندگان متفق به شکر تو آزادگان مرتهن.
فرخی.
ز آزادگی نمودن و کردارهای نیک آزادگان به شکر تو گشتند مرتهن.
فرخی.
سرهنگان سلطان به سوابق او معترف بودند و به شکر او مرتهن. ( گلستان ).مرتهن. [ م ُ ت َ هَِ ] ( ع ص ) آن که به رهن می گیرد. ( از متن اللغة ). آخذالرهن. ( از اقرب الموارد ). گرو گیرنده. ( ناظم الاطباء ) ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). رهن ستاننده. ( فرهنگ فارسی معین ). نعت فاعلی است از ارتهان. رجوع به ارتهان شود. || گرودهنده. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ).