مرتضی قلی خان صمصام

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مرتضی قلی خان صمصام، آخرین ایلخانی بختیاری و یکی از آخرین سران بانفوذ ایل بختیاری بود، که در زمان زمام داری پهلوی اول و دوم، نقش های سیاسی مهمی را در منطقه نفت خیز بختیاری ایفا کرد.
"مرتضی قلی خان" پسر بزرگ "نجفقلی خان صمصام السلطنه" و مادرش "بی بی صاحب جان" دختر "رضاقلی خان ایلبیگی" بود.
ورود به سیاست
او در تشکیلات «قیام سعادت» که بین بختیاری ها و اعراب خوزستان تحت رهبری "شیخ خزعل" بر علیه دولت شکل گرفت بود، شرکت داشت؛ اما پس از سرکوب این قیام توانست خود را از گزند مجازات نجات دهد. او پس از اشغال کشور به دست متفقین (روسیه، انگلیس و آمریکا) و عزل"رضاشاه" از سلطنت و روی کار آمدن "محمدرضاشاه" در (شهریور ۱۳۲۰ه. ش) از سوی وزارت کشور به سمت فرماندار چهارمحال و بختیاری منصوب شد. در سال های ۱۳۳۲ تا ۱۳۲۴ هنگام جنگ جهانی دوم "ابوالقاسم بختیاری" با همکاری آلمان ها در مناطق بختیاری دست به شورش علیه دولت مرکزی زد و مسئول خواباندن شورش مرتضی قلی خان شد.
دستگیری مرتضی قلی خان
در سال ۱۳۲۵ش به دلیل سوءظن "قوام السلطنه" (نخست وزیر) که فکر می کرد که او در نقشه شورش بختیاری و قشقایی ها در جنوب کشور که در مقابل قرقه دموکرات "جعفر پیشه وری" تحت حمایت شوروی در آذربایجان کشیده شده بود، دست دارد دستگیر کرد. و به همراه فرزندش به تهران منتقل شد و پس از ختم غائله آذربایجان آزاد شد و به روستای «شلمزار» در بختیاری که ملک شخصی بود، بازگشت و تا آخر عمر در آنجا ماند. فرزند او "جهانشاه خان صمصام" هم در زمان "محمدرضاشاه" در سال ۱۳۳۵-۱۳۳۶ استاندار خوزستان بود و نهایتا از تمام کارهای اجرایی برکنار شد و تا زمان فوت در تهران خانه نشین شد.
وفات
...

پیشنهاد کاربران

بپرس