مرتضی حنانه ( زادهٔ ۱۱ اسفند ۱۳۰۱ – درگذشتهٔ ۲۴ مهر ۱۳۶۸ ) موسیقی دان و آهنگساز ایرانی بود.
مرتضی حنانه در یازدهم اسفند ۱۳۰۱ در تهران متولّد شد. پدرش مهندس محمد حنانه، مؤسس دبیرستان ایرانشهر بود. مرتضی حنانه پس از پایان دورهٔ ابتدایی، به اصرار پدر در هنرستان موسیقی ملی به تحصیل مشغول شد. در آن زمان، هنرستان موسیقی ده نفر از موسیقی دانان را از چکسلواکی برای آموزش به هنرآموزان هنرستان استخدام کرده بود که مرتضی حنانه آموختن هورن ( کر ) را زیر نظر رودولف اوربانتس آغاز نمود. وی بعدها به عنوان نوازنده هورن اول ارکستر سمفونیک تهران شناخته شد.
... [مشاهده متن کامل]
با آغاز جنگ جهانی دوم و کشیده شدن آتش آن به ایران، هنرستان موسیقی تعطیل شد. اما حنانه با کمک علاقه مندان دیگر نظیر غلامحسین غریب و حسن شیروانی و فریدون فرزانه کنسرت هایی به طور آزاد در تالارهای انجمن های فرهنگی و هنری برپا نمود و پس از چندی با پیوستن پرویز محمود به این جمع در سال ۱۳۲۵ پایه ارکستر سمفونیک تهران گذاشته شد.
در سال ۱۳۲۸ با سفر بی بازگشت پرویز محمود به آمریکا، مرتضی حنانه همراه با دوستان اش غلامحسین غریب، حسن شیروانی و جلیل ضیاءپور نشریه فرهنگی و پیشرو «خروس جنگی» را بنیاد گذاشتند. این هنرمندان جوان و پیشرو می خواستند سنگر محکمی برای دفاع از نظرات خود در برابر سنت پرستان به وجود آورند. حنانه در کنار این کار رسانه ای، به گردآوری آثار پراکنده محمود می پرداخت و آن ها را برای اجراء با ارکستر سمفونیک تهران که از سوی روبیک گریگوریان رهبری می شد، آماده می ساخت. در همین سال ها حنانه آفریده معروف خود «سوییت شهر مرجان» را بر روی قصّه ای از غلامحسین غریب به پایان برد. شهر مرجان را روبیک با ارکستر سمفونیک تهران رهبری کرد و شهرتی برای آفریننده اش فراهم آورد. سال ها بعد این سوئیت در شکل نخستین آوازی خود چند بار با صدای فرح عافیت پور و منیره وکیلی در تهران به اجراء درآمد.
مرتضی حنانه البته پیش از آن یک فانتزی، یک کاپریس برای پیانو و ارکستر و همچنین یک اوراتوریو با عنوان «بهرام یشت» نوشته بود ولی هیچ کدام چون سوئیت شهر مرجان برای او موفّقیت به همراه نیاورد.
در سال ۱۳۳۲ که جشن هزاره ابن سینا برگزار شد، حنانه توانست آثار خود را در حضور شرق شناسانی که برای شرکت در جشن دعوت شده بودند با هم سُرایی و ارکستر سمفونیک اجراء نماید و این اجراء چنان مورد توجّه حضّار قرار گرفت که آقای چرولی سفیر وقت ایتالیا، بورس هنری آن کشور را در اختیار وی قرار داد و حنانه برای تکمیل تحصیلات و مطالعات خود در رشته های مختلف هنری، به خصوص موسیقی به آن کشور عزیمت نمود. مرتضی حنانه در مرکز عالی موسیقی واتیکان به تحصیل پرداخت و در خصوص موسیقی مذهبی مقدّس ایتالیا پژوهش نمود. در همین زمان موسیقی متن فیلم «عروس دجله» ساخته نصرت الله محتشم را ساخت. در زمان تحصیل در رم به همراه حسین سرشار و پروین زرین پور به کار دوبله فیلم های ایتالیایی به زبان فارسی پرداخت.
مرتضی حنانه در یازدهم اسفند ۱۳۰۱ در تهران متولّد شد. پدرش مهندس محمد حنانه، مؤسس دبیرستان ایرانشهر بود. مرتضی حنانه پس از پایان دورهٔ ابتدایی، به اصرار پدر در هنرستان موسیقی ملی به تحصیل مشغول شد. در آن زمان، هنرستان موسیقی ده نفر از موسیقی دانان را از چکسلواکی برای آموزش به هنرآموزان هنرستان استخدام کرده بود که مرتضی حنانه آموختن هورن ( کر ) را زیر نظر رودولف اوربانتس آغاز نمود. وی بعدها به عنوان نوازنده هورن اول ارکستر سمفونیک تهران شناخته شد.
... [مشاهده متن کامل]
با آغاز جنگ جهانی دوم و کشیده شدن آتش آن به ایران، هنرستان موسیقی تعطیل شد. اما حنانه با کمک علاقه مندان دیگر نظیر غلامحسین غریب و حسن شیروانی و فریدون فرزانه کنسرت هایی به طور آزاد در تالارهای انجمن های فرهنگی و هنری برپا نمود و پس از چندی با پیوستن پرویز محمود به این جمع در سال ۱۳۲۵ پایه ارکستر سمفونیک تهران گذاشته شد.
در سال ۱۳۲۸ با سفر بی بازگشت پرویز محمود به آمریکا، مرتضی حنانه همراه با دوستان اش غلامحسین غریب، حسن شیروانی و جلیل ضیاءپور نشریه فرهنگی و پیشرو «خروس جنگی» را بنیاد گذاشتند. این هنرمندان جوان و پیشرو می خواستند سنگر محکمی برای دفاع از نظرات خود در برابر سنت پرستان به وجود آورند. حنانه در کنار این کار رسانه ای، به گردآوری آثار پراکنده محمود می پرداخت و آن ها را برای اجراء با ارکستر سمفونیک تهران که از سوی روبیک گریگوریان رهبری می شد، آماده می ساخت. در همین سال ها حنانه آفریده معروف خود «سوییت شهر مرجان» را بر روی قصّه ای از غلامحسین غریب به پایان برد. شهر مرجان را روبیک با ارکستر سمفونیک تهران رهبری کرد و شهرتی برای آفریننده اش فراهم آورد. سال ها بعد این سوئیت در شکل نخستین آوازی خود چند بار با صدای فرح عافیت پور و منیره وکیلی در تهران به اجراء درآمد.
مرتضی حنانه البته پیش از آن یک فانتزی، یک کاپریس برای پیانو و ارکستر و همچنین یک اوراتوریو با عنوان «بهرام یشت» نوشته بود ولی هیچ کدام چون سوئیت شهر مرجان برای او موفّقیت به همراه نیاورد.
در سال ۱۳۳۲ که جشن هزاره ابن سینا برگزار شد، حنانه توانست آثار خود را در حضور شرق شناسانی که برای شرکت در جشن دعوت شده بودند با هم سُرایی و ارکستر سمفونیک اجراء نماید و این اجراء چنان مورد توجّه حضّار قرار گرفت که آقای چرولی سفیر وقت ایتالیا، بورس هنری آن کشور را در اختیار وی قرار داد و حنانه برای تکمیل تحصیلات و مطالعات خود در رشته های مختلف هنری، به خصوص موسیقی به آن کشور عزیمت نمود. مرتضی حنانه در مرکز عالی موسیقی واتیکان به تحصیل پرداخت و در خصوص موسیقی مذهبی مقدّس ایتالیا پژوهش نمود. در همین زمان موسیقی متن فیلم «عروس دجله» ساخته نصرت الله محتشم را ساخت. در زمان تحصیل در رم به همراه حسین سرشار و پروین زرین پور به کار دوبله فیلم های ایتالیایی به زبان فارسی پرداخت.
