مراعات نظیر

لغت نامه دهخدا

مراعات نظیر. [ م ُ ت ِ ن َ ] ( ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) در بدیع، مراعات النظیر یا مراعات نظیر یا صنعت تناسب آن است که شاعر یا نویسنده در شعر یا نثر خود کلماتی را به کار گیرد که با هم نسبتی و مناسبتی داشته باشند، مثلاًکلمات مزرع و داس و کِشته و درو در این بیت حافظ:
مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو
یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو.
یا کلمات اسب ، نطع، پیاده ، رخ ، پیل ، مات که همه مربوط به شطرنج است ، در این بیت خاقانی :
از اسب پیاده شو بر نطع زمین رخ نه
زیر پی پیلش بین شه مات شده نعمان.

فرهنگ فارسی

از شاعران ونویسندگان است

دانشنامه آزاد فارسی

مُراعات نظیر
(یا: مراعات النظیر؛ تناسب؛ به معنی حق کسی را رعایت کردن) در اصطلاح بدیع، تناسب میان کلمات و تعبیرات، چنان که گویی این کلمات و تعبیرات پاره هایی از یک کل باشند و میانشان رابطه ای مفهومی یا تصویری باشد. مانند «شام» و «نیمروز» (خراسان) و «زنگبار» و «چین» که همگی مناطقی جغرافیایی اند اما شاعر، با کمک ایهام، آن ها را در کنار هم قرار داده است: ای شام طرّه های تو سرحدّ نیمروز/وی زنگبار زلف تو اندر درون چین (کمال الدین اسماعیل). در مراعات نظیر کلمات و تعبیرات در یک زمینه اند یا مربوط به یک قصه اند: بهار و سرو و گل و سوسن ای بهار بتان/چو در کنار منی، جمله در کنار من است (ادیب صابر).

مترادف ها

symmetry (اسم)
همسازی، تناسب، قرینه، تشابه، تقارن، هم جور، هم اراستگی، مراعات نظیر

پیشنهاد کاربران

همسان آوری
semantic field: a set of words with related meanings
symmetry
مراعات نظیر =آوردن کلماتی که از نظر معنایی با هم ارتباط دارند مثل:
درس، مدرسه، دانشگاه
مراعات نظیر یعنی چند کلمه که از یک ریشه معنایی هستند؛مانند:در ان باغ، گل و درخت های زیادی بود. در اینجا گل و باغ و درخت مراعات نظیر هستند.
آوردن همسانه ها ؛
( در جنس یا نوع؛ در مکان یا زمان؛ یا در همراهی )
یعنی اوردن کلماتی ک باهم ارطبات دا رند
مانند درخت. کوه. دریا
نام یکی از ارایه ها برای زیبایی بخشیدن به نثر و شعر خود.
بمعنی اوردن دو یا چند کلمه متناسب و مرتبط در شعرها و نوشته ها.
مراعات نظیر یعنی بین دو یا چند کلمه ارتباط داشتن
مراعات نظیر:یعنی آوردن واژه های ازیک مجموعه که باهم تناسب دارند
مراعات نظیر:یعنی آوردن واژه هایی از یک مجموعه است که با هم تناسب دارند .

مراعات النظیر: یعنی آوردن چند کلمه در بیت یاسخن که باهم مرتبط اند ودر یک مجموعه قرار می گیرند
مراعات نظیر یعنی بین دویا چند کلمه در شعر یا نثر ارتباط داشته باشد
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٣)

بپرس