مدینه الزهراء

[ویکی اهل البیت] دومین اثر بزرگ معماری که در عصر دولت امویان اندلس بنا شده، مدینةالزهراء است که عبدالرحمن سوم و حَکَم دوم در سالهای 324 - 350 ق آن را بنا نهادند.
شهر الزهراء، پایتخت حاکمان اندلس بود. بعد از سقوط اندلس، الزهراء رو به ویرانی نهاد. در سال 1910 م، باستان شناسان توانستند قسمتی از شهر را از دل خاک بیرون بیاورند. بناهای داخل شهر در سه ردیف پلکانی شکل و با اختلاف سطح، پشت سر هم قرار گرفته است.
ردیف اول به قصرهای خلیفه، ردیف دوم به منزل درباریان و نگهبانان اختصاص داشت. در ردیف سوم تاکنون بقایای یک سالن بزرگ کشف شده است.
در ضلع شرقی حصار شهر، مسجدی است که مانند مسجد قرطبه از پنج ستون عمود بر دیوار قبله تشکیل شده است. عناصر معماری و تزیینی در مسجد الزهراء با مسجد قرطبه یکی است؛ با این تفاوت که معماری اسلامی در مسجد الزهراء به اوج خود رسیده و کنده کاری های آن به جای گچ، روی سنگ انجام شده که پدیده جدیدی در هنر معماری است. گوناگونی سبک ها و نوآوری معماری مانند تعدد طبقات طاق ها و مشبک و متقاطع بودن آنها و گنبدهای چند ضلعی از ابتکارات معماری این مسجد است.