مدرسه جهانگیرخان

مدرسه جهانگیرخان مربوط به دوره صفوی - دوره قاجار است و در قم، ۴۵ متری عمار یاسر، کوچه مسجد جامع مقابل مسجد جامع واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۱۹۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. [ ۱]
برخی از شرایط و قوانین مدرسه که در وقف نامه آن آمده به این شرح است:
• در حجرات مدرسه، مکتب دار اطفال جایز نیست بنشیند.
• همچنین اگر از برای طلاب مهمان وارد شود زیادتر از سه شب، مأذون نیست بماند.
• غیر از محصل علوم دینیه هر علم و کار دیگر هم در آنجا جایز نیست.
• هر طلبه که کار نکند و درِ حجره خود را قفل کند برود و گاهی بیاید و در سرِ هر ماه مطالبه شهریه کند البته او را در مدرسه راه ندهند مگر اینکه صاحب عیال باشد و بالضروره شب ها به خانه خود برود به هیچ وجه از آمدنِ روز و کارکردن، مسامحه نداشته باشد جایز است.
• و دیگر زیادتر از دو نفر در هر حجره جایز نیست منزل کند اما از برای مباحثه در روز هر قدر کم و زیاد از خارج بیایند جایز است. [ ۲]
نام مدرسه چنان که در منابع تاریخی آمده و در وقف نامه آن نیز ذکر گردیده، «مدرسه جانی خان» است و شهرتش به جهانگیر خان، بدون مأخذ و سند بوده و سخن میرزا عباس فیض پیرامون تعمیر مدرسه در عهد صفوی توسط جهانگیرخان، مدرّس مدرسه شاه اصفهان فاقد مدرک است.
در وقف نامه سال ۱۳۱۷ق که حدود دویست سال بعد ازعصر صفوی نگارش شده، باز هم از مدرسه با عنوان «جانی خان» یاد شده است.
از این مدرسه با نام مدرسه ناصری نیز یاد می شود چون بخشی از مخارج طلاب و روشنایی مدرسه از جانبناصرالدین شاه پرداخت شده بود. این مدرسه امروزه با نام جهانگیرخان شناخته شده و در کاشی کاری جدید در سال ۱۳۸۳ش، نام جهانگیرخان بر سر در ورودی مدرسه نگاشته شده است. [ ۳]