مدرسه بدریه

[ویکی فقه] بَدْریّه، مدرسه، از مدارس مشهور قرن هفتم در موصل، که به دستور بَدرالدین لؤلؤ (حک: ۶۳۱ـ۶۵۷) تأسیس شد، مدرسه در شمال شهر و کنار دجله قرار داشت.
تاریخ درست تأسیس آن معلوم نیست، اما از سال درگذشت محمدبن عُلوان (۶۱۵ یا ۶۱۶)، نخستین اُستاد مدرسه، می توان دریافت که شروع کار مدرسه بدریه در آغاز قرن هفتم بوده است.

مذهب حاکم در مدرسه
اشتغال استادان و معیدان یامقرران و طلاّ ب شافعی مذهب در بدریه ، که بیشترشان تربیت یافته نظامیّه شافعیّه بغداد بوده اند، دلیلی است براینکه مذهبِ شافعی در این مدرسه رایج بوده است.
برخی از نویسندگان اخیر، مذهب رایج در این مدرسه را شافعی و حنفی تصور کرده اند.
شاید منشأ این تصور حضور حنفی مذهبان در مجلس درس یکی از استادان نامدار بدریه بوده است

خصوصیات مدرسه
از تشکیل مجالس درس شبانه و اقامت شبانه روزی مدرّسان و طلاّ ب پیداست که مدرسه دارای حجره های مسکونی و پشتوانه مالی کافی بوده است.
بدریه کتابخانه داشته است و ابو زکریّا یحیی بن سعید از خوشنویسان و ادیبان معروف، و ابن باطِیش عمادالدین موصلی شافعی، معید بدریه، از کتابداران آن جا بوده اند.
بدرالدین لؤلؤ پس از سقوط بغداد و خلافت عباسی در ۶۵۶ نزد هولاکو رفت و با جلب حمایت او در حکومت موصل ابقا شد و با این تدبیر آن جا را از خرابی نجات داد و با ایجاد امنیت و بزرگداشت دانش و دانشمندان، شهر موصل را در پنجاه سال وزارت و حکومت به یکی از پایگاههای با رونق علمی تبدیل کرد.
حضور دانشمند پرآوازه ای چون کمال الدین ابن یونس شمار زیادی از دانشمندان را بدانجا جلب کرد و سبب شد که این مدرسه مجمع علمایی از سراسر عالم اسلام شود.
حضور عبداللّه شَرَمْساحی، استاد مالکیّه مُستنصریه بغداد، در بدریه و دریافت کسوت فتوت از نماینده خلیفه عباسی ، بر گرایشهای طریقتی و نیز مناسبات علمی مدرسه با بزرگترین مرکز علمی دارالخلافه عباسی دلالت دارد.
جنازه بدرالدین نیز، پس از درگذشت در موصل، به این مدرسه انتقال داده و در آن جا به خاک سپرده شد.
این آرامگاه از جمله بناهای بازمانده از قرن هفتم در موصل است.

استادان و مُعیدان و تربیت یافتگان مدرسه
...