مددکاری اجتماعی

افرادی که در دوره کارشناسی مددکاری اجتماعی را بگذرانند قادر خواهند بود با بهره گیری از فعالیت های حرفه ای - تخصصی در سه زمینه زیر خدمات خود را به جامعه عرضه نمایند که عبارت هستند از مددکاری فردی، مددکاری جامعه ای و مددکاری گروهی.
مددکاری اجتماعی یک رشته دانشگاهی است و در ایران دانشگاه هایی چون دانشگاه یزد، دانشکده های علمی کاربردی بهزیستی کشور ( تا مقطع کارشناسی ) ، دانشگاه علامه طباطبایی، و دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی این رشته را ارائه می کنند.
مادر و مؤسس این رشته در ایران خانم ستاره فرمانفرمائیان ( ۱۳۰۰ش. ۱۳۹۱ش ) است.
در حال حاضر با توجه به تغییر سبک زندگی و افزایش آسیب های اجتماعی، نیاز به مددکاری خصوصا مددکاری اجتماعی احساس می شود و زنان در این زمینه نقش به سزایی داشتند به طوری که بیشتر از ۷۰ درصد مشاوران مددکاری اجتماعی را زنان تشکیل می دهند و فعالیت های مختلفی نیز در این زمینه انجام می دهند.
تعریف جهانی مددکاری اجتماعی
تعریف زیر در نشست عمومی IFSW ( فدراسیون بین المللی مددکاری اجتماعی ) و مجمع عمومی IASSW ( انجمن بین المللی مدارس مددکاری اجتماعی ) در ژوئیه سال ۲۰۱۴ به تصویب رسید. “مددکاری اجتماعی یک حرفه کاربردی و رشته تحصیلی دانشگاهی است که توسعه و تغییر اجتماعی، انسجام اجتماعی و توانمندسازی و آزادسازی افراد را تسهیل می کند. اصول عدالت اجتماعی، حقوق بشر، مسئولیت جمعی و احترام به تفاوت ها ( diversities ) در مددکاری اجتماعی اساسی اند. مددکاری اجتماعی، با تکیه بر علوم اجتماعی، علوم انسانی و دانش بومی، افراد و ساختارها را در مقابله با چالش های زندگی و ارتقاء رفاه و بهزیستی درگیر می کند.
مدیریت مورد در مددکاری اجتماعی
مدیریت مورد : فرایندی است که دربردارنده برنامه ریزی، جستجو، حمایت و نظارت بر خدمات از سوی سازمانهای مختلف اجتماعی یا سازمانهای مراقبتهای بهداشتی - درمانی به نمایندگی از مددجویان است. این فرایند مددکاران اجتماعی را قادر می سازد در یک سازمان یا سازمانهای مختلف، به منظور هماهنگ کردن تلاشهای خود برای ارائه خدمات به مددجو از طریق کار تیمی حرفه ای، گستره وسیعی از خدمات مورد نیاز را ارائه دهند. مدیریت مورد، افزایش مشکلات را از طریق تقسیم خدمات، گردش مالی و هماهنگی کافی میان ارائه دهندگان خدمات، محدود می سازد. مدیریت مورد میتواند در یک سازمان بزرگ، در یک برنامه اجتماعی که خدمات را هماهنگ می سازد یا در خانواده صورت گیرد.
توجه به سیستمهای زیر در مدیریت مورد در مددکاری اجتماعی حائز اهمیت است:
مددجو و سیستم مددجو:
اصطلاح مددجو به شخص یا خانواده ای گفته میشود که دریافت کننده خدمات مدیریت مورد است؛ به عبارت دیگر، تمرکز اصلی مدیریت مورد بر اهداف، نیازها و نقاط قوت مددجو و سیستم مددجو است. اصطلاح مددجو اغلب به یک فرداشاره دارد اما گاه خانواده را نیز در برمی گیرد. هر سازمانی مددجو را به گونه ای تعریف میکند و معمولاً منابع مالی در این تعریف نقش تعیین کننده دارد. در برخی از مُدلهای مدیریت مورد، ممکن است افراد ذینفع، مصرف کننده، بیمار یاصطلاحات دیگر به جای مددجو به کار رود. سیستم مددجو هم شامل مددجو و هم اعضایی است که در شبکه حمایتی مددجو ( اعضای خانواده، دوستان، اجتماع مذهبی یا ارائه دهندگان خدمات ) قرار دارند.
خانواده و سیستم خانواده
اصطلاح خانواده توسط هر فردی به گونه ای متفاوت تعریف میشود و ممکن است شامل خانواده مبدأ، همسران یا شرکای جنسی، فرزندان، خانواده گسترده، دوستان یا دیگر افرادی که از مددجو حمایت میکنند، باشد. خانواده ها ممکن است از یکدیگر در زمینه های مختلف عاطفی، مالی، درمانی، جسمانی، روانی، اجتماعی و معنوی حمایت کنند. آنها همچنین ممکن است در رابطه با تصمیم گیری در مورد مراقبتهای بهداشتی، ارائه خدمات، امور مالی یا حقوقی برنامه ریزی کنند. چنین حمایتهایی که افراد و خانواده ها ممکن است به عنوان مراقبت شناسایی نمایند و احتمال دارد به صورت پاره وقت یا تمام وقت، از فاصله نزدیک یا دور به مددجو ارائه شود در مدیریت مورد مورد توجه قرار می گیرد. علاوه بر این برخی از اعضای خانواده ممکن است برای خدمات مراقبت از خرید برنامه هایی که تحت کنترل و هدایت مصرف کنندگان است، استفاده کنند. سیستم خانواده شامل مددجو و خانواده است. با این حال، این سیستم شامل افرادی که رابطه آنها بر حسب رابطه مالی یا حرفه ای شکل میگیرد، نیست؛ از طرفی این افراد ( متخصصان مراقبت های بهداشتی، کارکنان مراقبت از خانه، وکلا، سرپرستان، مدیران و سایر ارائه دهندگان خدمات ) از جمله بخشهای مهم سیستم مددجو به شمار می آیند.
فرهنگ
فرهنگ ( Culture ) بر ارزشها، ادراکات و اهداف مددکار اجتماعی و مددجو در مدیریت مورد تأثیر می گذارد. شناخت فرهنگ ممکن است منوط به نژاد ( انسان ) ، قومیت و ملیت باشد اما محدود به آن نیست؛ و موارد گسترده تری از جمله مهاجرت، طبقه اجتماعی و اقتصادی، سن، جنسیت، هویت جنسی، گرایش جنسی، وضعیت خانوادگی، معنوی، مذهبی، اعتقادات سیاسی، توانایی جسمانی، روانی و شناختی؛ دانش و سلامت باشد.
سلامت و مراقبتهای بهداشتی
سازمان بهداشت جهانی ( ۱۹۴۶–۲۰۱۱ ) سلامت را چنین تعریف کرده است: حالت کامل رفاه فیزیکی، روانی، اجتماعی و نه صرفاً فقدان بیماری یا ضعف. اصطلاح سلامت و مراقبتهای بهداشتی نه تنها به مراقبتهای جسمانی و پزشکی مربوط میشود بلکه سلامت روانی - اجتماعی ( Psychosocial ) و مراقبتهای رفتاری را نیز دربردارد.
خودآگاهی در مددکاری اجتماعی
در مددکاری اجتماعی همیشه به خودآگاهی تأکید شده است و این به دلیل نقش ویژه و حساسی است که مددکاری اجتماعی در کار با افرادِ دارای مشکلات سخت و ویژه دارد. یک عنصر مهم در خودآگاهی این است که ما به عنوان مددکار اجتماعی نظام باورهای خود را بشناسیم، اینکه ما زندگی را چگونه می بینیم، چقدر بدبین یا خوش بین به زندگی هستیم. نوع باورهای ما متأثر از دوران کودکی و نوجوانی است، اگر ما در محیطی تنش زا و پراضطراب رشد کرده ایم این مهم ممکن است در تعریف ما از زندگی تأثیرگذار باشد یا اگر در محیطی ایمن رشد پیدا کرده باشیم ممکن است زندگی را یک �هدیه� در نظر بگیریم. ما مددکاران اجتماعی در برخورد با مراجعین بخشی از فلسفه زندگی خود را به معرض نمایش می گذاریم.
برخی زندگی را به مثابه چالش، جنگ، ستیز و تنازع در نظر می گیرند یا به عنوان بار مسئولیتی که به آن ها اضافه شده اما برخی زندگی را خوب و به عنوان یک هدیه و ادامه دار در نظر می گیرند و مهم است ما به عنوان مددکار اجتماعی در چالش های خودآگاهی تعریف خود را از زندگی بدست آوریم و اینکه زندگی را چگونه تصویر می کنیم.
Academic discipline and profession
Social work is an academic discipline and practice - based profession that concerns itself with individuals, families, groups, communities, and society as a whole in an effort to meet basic needs and enhance social functioning, self - determination, collective responsibility, optimal health, and overall well - being. Social functioning is defined as the ability of an individual to perform their social roles within their own self, their immediate social environment, and the society at large. [citation needed] Social work applies areas, such as sociology, psychology, human biology, political science, health, community development, law, and economics, to work with individuals across the lifespan, engage with client systems, conduct assessments, and develop interventions to solve social problems, personal problems, and bring about social change. Social work practice is often divided into micro - work, which involves working directly with individuals or small groups; and macro - work, which involves working with communities, and fostering change on a larger scale through social policy. Starting in the 1980s, a few universities began social work management programmes, to prepare students for the management of social and human service organisations, in addition to classical social work education.
The social work professiondeveloped in the 19th century, with some of its roots in voluntary philanthropy and in grassroots organizing. However, responses to social needs had existed long before then, primarily from public almshouses, private charities and religious organizations. The effects of the Industrial Revolution and of the Great Depression of the 1930s placed pressure on social work to become a more defined discipline as social workers responded to the child welfare concerns related to widespread poverty and reliance on child labor in industrial settings