مخروط اخگری

مخروط اخگری، [ ۱] [ ۲] مخروط خاکستر یا مخروط سیندر[ ۳] ، کوه آتشفشانی ای به نسبت کوچک[ ۴] یا تپه ای مخروطی شکل[ ۳] است که بر اثر خروج مواد آذرآواری از یک دودکش[ ۴] و روی هم قرار گرفتن آن ها و خاکسترهای آتشفشانی ایجاد می شود. [ ۳] مواد تشکیل دهندهٔ این مخروط ها معمولاً ترکیبی بازالتی یا آندزیتی دارند. [ ۳]
مخروط های اخگری شیبدار هستند و بزرگی شیب آن ها به عواملی همچون اندازهٔ مواد پرتابی، ارتفاع فوران مواد و سرعت باد بستگی دارد اما معمولاً تندی شیب این مخروط ها بیش از ۱۰ درجه است. [ ۴] همچنین ارتفاع این مخروط ها متغیر بوده و می توانند بین چند ده متر تا چند هزار متر ارتفاع داشته باشند. [ ۵]
مخروط های اخگری عمدتاُ در دامنهٔ آتشفشان های سپری، چینه ای و در کاسه های آتشفشانی ایجاد می شوند چنانچه زمین شناسان موفق به شناسایی بیش از ۱۰۰ مخروط اخگر در دامنهٔ آتشفشان سپری مائونا کی در هاوایی شده اند. [ ۵]
آتشفشان پاریکوتین یکی از شناخته شده ترین مخروط های اخگری است که در سال ۱۹۴۳ از دودکشی آتشفشانی واقع در مزرعهٔ ذرتی در مکزیک شروع به شکل گرفتن نمود. فوران های این دودکش به مدت ۹ سال ادامه داشت و در نتیجهٔ آن مخروطی به ارتفاع ۴۲۴ متر شکل گرفت و جریان گدازهٔ ایجادشده، منطقه ای به وسعت ۲۵ کیلومتر مربع را پوشاند. در عین حال فعال ترین مخروط اخگری از نظر تاریخی آتشفشان سرو نگرو در نیکاراگوئه است که از زمان شکل گیریش در ۱۸۵۰ تا کنون بیش از ۲۰ بار فوران کرده است. [ ۵]