مختصرالفرج

[ویکی فقه] مختصرالفرج (کتاب). نام کامل کتاب مختصرالفرج بعد الشدة المسمی الأرج فی الفرج معروف به «الارج فی الفرج» تالیف عبدالرحمن سیوطی با تحقیق محمد فتحی النادی به زبان عربی در موضوع دعا و نیایش و صبر نگارش شده است.
کتاب دارای یک مقدمه از محقق و شرح حال مولف، مقدمه ای از مولف و متن کتاب است. نسخه اصلی کتاب فاقد تبویب و فصل بندی است و عنوان بندی توسط محقق انجام گرفته است. کتاب در موضوعات مختلف تقسیم بندی شده و در ذیل هر موضوع، آیات، احادیث و روایات مربوطه ذکر شده است.
گزارش محتوا
محقق در مقدمه اش به اهمیت دعا و صبر در امور و به موضوعات مورد اشاره سیوطی در این کتاب اشاره کرده است. قسمت دوم کتاب به زندگینامه سیوطی پرداخته و گزارشی از سیر و روند زندگی مؤلف از تولد تا وفات را گزارش می دهد. همچنین به مجموعه ای از تالیفات وی در پایان این بخش اشاره شده است. مقدمه مولف کوتاه و با خطبه آغاز می شود و به وجه تسمیه کتاب اشاره دارد. کتاب که در موضوعات متعدد درباره صبر و دعا و گشایش بعد از آن به وسیله خداوند اشاره دارد، با موضوع «الفرج عباده» آغاز می شود. از دیگر موضوعات کتاب می توان به این موارد اشاره نمود: الفرج مع الکرب، تفریج الهموم، دعا ذی النون ، کلمات الفرج مابین الصبر و الفرج و...است؛ سیوطی با آیات ، احادیث ، اخبار ، حکمت و اشعار به بیان و توضیح این موضوعات در لسان دین مبین اسلام پرداخته است. از جمله ویژگی های این کتاب آوردن حکمت هایی از زبان انبیاء الهی پیشین می باشد؛ مثلا حضرت موسی هنگام برخورد و رسیدن فرعون دست به دعا برداشت. بخش پایانی کتاب را مولف با اشعار که در مورد صبر و دعا وجود داشته است به پایان برده است.
وضعیت کتاب
در پاورقی کتاب اختلاف نسخ، توضیحات و ارجاعات مفصلی از محقق کتاب محمد فتحی النادی ذکر شده است. در انتهای کتاب فهارس آیات قرآن ، احادیث ، اشعار ، اعلام ، مصادر و المراجع و فهرست موضوعات کتاب ذکر شده است.