مختال


مترادف مختال: خودبزرگ بین، خودبزرگ نگر، خودبین، خودپسند، خودخواه، متکبر

لغت نامه دهخدا

مختال. [ م ُ] ( ع ص ) ( از «خ ی ل » ) مرد متکبر. ( منتهی الارب ). متکبر.( غیاث ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ). مرد متکبر و خودپسند. ( ناظم الاطباء ): مختال آن است که خود را عظیم داند. ( کشف الاسرار ج 2 ص 502 ). و رجوع به اختیال شود.

فرهنگ فارسی

مردمتکبروخودپسند
( اسم ) متکبر خود پسند : مختال آنست که خود را عظیم داند .

فرهنگ معین

(مُ ) [ ع . ] (اِفا. ) مرد متکبر و خودپسند.

فرهنگ عمید

متکبر و خودپسند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی مُخْتَال: کسی است که دستخوش خیالات خود شده ، و خیالش او را در نظر خودش شخصی بسیار بزرگ جلوه داده ، در نتیجه دچار به کبر گشته ، از راه صواب گمراه شده است ( اسب را هم اگر خیل میخوانند برای این است که با غرور راه می رود)
ریشه کلمه:
خیل (۹ بار)

«مُخْتال» از مادّه «خیال» به معنای کسی است که با یک سلسله «تخیلات» خود را بزرگ می پندارد. و اگر می بینیم به اسب «خیل» گفته می شود نیز، به خاطر آن است که هنگام راه رفتن شبیه متکبران گام بر می دارد و به معنای «متکبر» نیز آمده، زیرا تکبر، از خیال فضیلت، و پندار برتری بر دیگران، پیدا می شود.

پیشنهاد کاربران

برای رسیدن به رحمت ها باید یک مرتبه دیگر بزرگ بشویم.
دوازده مرتبه در قرآن فرموده ست دنیا بازی ست، ولی برای ما که بازی نیست! مانند کودکان که بازی هایشان برایشان عین واقعیت است. مهمانی رفتن کودکانه، آشپزی کردن کودکانه، برای کودک بازی نیست، عین واقعیت ست برای او، �ما� به آن می گوییم بازی.
...
[مشاهده متن کامل]

قرآن به این جلوه ها و بازی ها می گوید �مختال�، یعنی این ها آمیخته با �خیال پردازی�ست.
تو نباید در گرفتاری کودک در رنگ های سبز و زرد و گوناگون بمانی. تو نباید در گرفتاری کودک دز مزه های ترش و شیرین و گوناگون بمانی. تو بزرگ شدی.
- برگرفته از سخنرانی حاج حسام الدین غلامی

مختال از ماده خیال گرفته شده و به معنی متکبر است ، زیرا تکبر از خیال فضیلت ، و پندار برتری بر دیگران ، پیدا می شود. ( تفسیر نمونه ) .
کلمه ( مختال ) به معنای کسی است که دستخوش خیالات خود شده ، و خیالش او را در نظر خودش شخصی بسیار بزرگ جلوه داده ، در نتیجه دچار به کبر گشته ، از راه صواب گمراه شده است ، اسب را هم اگر خیل می خوانند برای همین است که در راه رفتنش ‍ تبختر می کند. ( تفسیر المیزان )
...
[مشاهده متن کامل]

بپرس