محیص


مترادف محیص: راه فرار، گریزگاه، مفر

لغت نامه دهخدا

محیص. [ م َ ] ( اِخ ) موضعی است به مدینه. ( معجم البلدان ).

محیص. [ م َ ] ( ع مص ) حَیْص. حیصة. حیوص. محاص. حیصان. برگشتن و به یک سوی شدن. ( منتهی الارب ). گردیدن از چیزی. ( غیاث ) ( آنندراج ). || رستگاری یافتن. || خلاص گردانیدن. ( غیاث ) ( آنندراج ). || ( اِمص ) خلاص. رهایی :
زود استر را فروشید آن حریص
یافت ازغم وز زیان آن دم محیص.
مولوی ( مثنوی ، دفتر سوم ص 190 س 22 ).
از کرم دانست آن مرغ حریص
دانه رابا دام لیکن شد محیص.
مولوی.
|| ( اِ ) جای برگردیدن. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) ( ناظم الاطباء ). || گریزگاه. جای گریز. فرارگاه. مهرب. محید. مفر : و یعلم الذین یجادلون فی آیاتنا ما لهم من محیص. ( قرآن 35/42 ).

فرهنگ فارسی

( صفت ) ۱ - نیز. جلا داده . ۲ - شتر استوار خلقت هموار اندام . ۳ - ( مصدر ) بر گردیدن از چیزی . ۴ - رستگاری یافتن . ۵ - ( مصدر ) خلاص گردانیدن . ۶ - ( اسم ) خلاص رهایی و از آن اذیت وبلیت مفر ومحیصی نمیدانست . ۷ - ( اسم ) گریزگاه .
برگشتن و به یک سوی شدن

فرهنگ معین

(مَ ) [ ع . ] ۱ - (ص . ) نیزه جلا داده . ۲ - (اِمص . ) خلاص ، رهایی . ۳ - (اِ. )گریزگاه

فرهنگ عمید

گریزگاه.

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی مَّحِیصٍ: راه گریز - مفرّ(محیص از ماضی حاص که به معنای عدول کرد یا جا عوض کرد و یا گریزگاهی یافت و از آنجا پا به فرار گذاشت ،میباشد )
ریشه کلمه:
حیص (۵ بار)

«مَحِیْص» از مادّه «محص» به معنای رهایی از عیب و یا ناراحتی است.
و از مادّه «حَیْص» (بر وزن حیف) به معنای بازگشت و عدول و کناره گیری کردن از چیزی است، و از آنجا که «مَحِیص»، اسم مکان است، این کلمه به معنای فرارگاه یا پناهگاه می آید و به همین مناسبت به معنای فرار از مشکلات، و هزیمت در میدان جنگ نیز آمده است.
عدول. کنار شدن. «حاص عنه حیصاً عدل و حاد» علی هذا این کلمه معنی و وزناً مثل حید است که گذشت. محیص اسم مکان به معنی فرارگاه و محل کنار شدن است و آن در قرآن پنج بار آمده است برابر است بر ما خواه ناله کنیم یا صبور باشیم ما را فرارگاهی از عذاب نیست.

پیشنهاد کاربران

رهایی یافتن
رها شدن
آسوده شدن
در رفتن
زود استر را فروشید آن حریص
یافت از غم وز زیان آن دم محیص
✏ �مولانا�
( و ظنوا ما لهم من محیص ) .
محیص از ماده حیص ( بر وزن حیف ) به معنی بازگشت و عدول و کناره گیری کردن از چیزی است ، و از آنجا که محیص اسم مکان است این کلمه به معنی فرارگاه یا پناهگاه می آید . ( تفسیر نمونه ج : 20 ص : 318 )
نجات دهنده

بپرس