محکمات


معنی انگلیسی:
verses admitting of no allegorical interpretation, indisputable verses, verses admitting of no allegorical interetation

لغت نامه دهخدا

محکمات. [ م ُ ک َ ] ( ع ص ، اِ ) ج ِ مُحکَمَة. آیات محکمات ، مقابل متشابهات.آیات ظاهر المعانی یعنی آیاتی که معانی آن صریح باشد بر یک وجه. ( غیاث ). آیات محکمات ، آیات واضح که سامع محتاج به تأویل نیفتد. ( ناظم الاطباء ) ( السامی ). آیت های قرآن که یک معنی را محتمل بود. ( مهذب الاسماء ).که سائل نیازمند تأویل نیست مانند آیات : قل تعالوااتل ماحرم ربکم علیکم... تا آخر سوره که آیات واضح المراد است و شنونده را نیاز به تأویل نمی افتد. ( از منتهی الارب ). امام فخر در تفسیر کبیر گوید درباره معنای محکم و متشابه اقوال گوناگون است از ابن عباس نقل شده است که آیات محکم عبارتند از سه آیه در سوره انعام ( قل تعالوا... تاآخر این سه آیه ) و متشابه عبارت است از اوایل سور. و در روایت دیگر از ابن عباس محکم به ناسخ و متشابه به منسوخ تعبیر شده است. ( از تفسیر کبیر امام فخررازی چ 1357 ج 9 ص 182 ). و رجوع به محکم شود :
ترا ز حکمت یونان جز این چه شد حاصل
که شبهه کردی در محکمات قرآنی.
قاآنی.

فرهنگ فارسی

( اسم ) جمع محکمه ( محکم ) آیاتی که معنی آن صریح بود و نیازمند بتاویل نباشد.

فرهنگ معین

(مُ کَ ) [ ع . ] (اِمف . ) آیاتی که معنی آن صریح بود و نیازمند به تأویل نباشد. جِ محکمه (محکم ).

فرهنگ عمید

آیات قرآن کریم که معنی آن ها واضح و صریح است و محتاج به تٲویل نیست.

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی مُحْکَمَاتٌ: محکمها (محکمات آیاتی از قرآن هستند که درک مقصود آنها نیاز به آیات دیگر ندارد و لذا مستقلاً می توان به آن آیه عمل نمود اما متشابهات آیاتی هستند که درک مقصود اصلی آنها تنها با جمع نمودن آن با آیات دیگر وکمک گرفتن از "راسخون فی العلم" که همان پیامبر صلی...
معنی تَشَابَهَ: شبیه به هم است(منظور این است که با معانی دیگری غیر از قصد اصلی نیز می توان آن را معنی کرد ولی با کمک گرفتن از آیاتی که فقط یک معنی از آنها استنباط می شود و محکمات می باشند معنی اصلی آیات متشابه نیز آشکار می گردد مثلاً ممکن است کسی با توجه به عبارت "ی...
ریشه کلمه:
حکم (۲۱۰ بار)

«محکم» در اصل از «اِحکام» به معنای ممنوع ساختن، گرفته شده است و به همین دلیل، به موجودات پایدار و استوار، «محکم» می گویند; زیرا عوامل انحرافی را می زدایند.
و نیز سخنان روشن و قاطع که هر گونه احتمال خلاف را از خود دور می سازد محکم می گویند: («راغب» در «مفردات» می گوید: حکم (و حکمه) در اصل به معنای منع است).
و ظاهر این است که «محکم» در سوره «محمّد» به همان معنای مستحکم و استوار و قاطع و خالی از هر گونه ابهام است که گاه در مقابل آن، «متشابه» قرار می گیرد، و البته آیات جهاد، چون معمولاً از قاطعیت فوق العاده ای برخوردار است تناسب بیشتری با مفهوم این واژه دارد، اما منحصر به آن نیست.
از مقابله محکمات با متشابهات به دست می‏آید: محکمات آیاتی است که در آنها تشابه نیست بلکه یک صورت دارند و معنای آنها روشن و واضح است. برای تفصیل بیشتر به «امّ» رجوع شود. ظاهراً مراد از سوره محکمه آن است که دستورهای آن کاملا روشن و واضح الدلالة باشد و جنگ را بدون شبهه توصیه کند.

پیشنهاد کاربران

بپرس