محمود گاوان

محمود گاوان (۸۰۹ ـ ۸۶۶ق)
(شهرتِ خواجه عمادُالدّین مَحْمود) وزیر ایرانی الاصل دورۀ بهمنیان هند. در گاوان، از توابع گیلان، به دنیا آمد و در ۸۵۹ق، از گیلان برای تجارت عازم هند شد و از بندر دوبل وارد قلمرو سلطنت بهمنی گردید و در دربار سلطان علاءالدین احمد دوم منصب «هزار سواران» یافت و قیام ها و شورش های دشمنان بهمنیان را سرکوب کرد و امتیازات و مراتب عالی به دست آورد. در زمان سلطان شمس الدین محمد سوم ، به پشتیبانی مادر سلطان با عنوان خواجۀ جهان ، امور حکومتی بهمنیان را برعهده گرفت . وی طی سه سال، مناطق ساحلی غربی و جنوبی به ویژه گووا را به سلطنت بهمنیان ملحق ساخت . پس از آن ، به اصلاحات اداری پرداخت و قلمرو بهمنیان را به هشت منطقه تقسیم کرد و همچنان نیروهای صوبه داری را نیز کاهش داد. وی ضمن وصول مالیات اراضی، اصلاحات بی سابقه ای نیز انجام داد. اما این اصلاحات ، نارضایی امرای دکنی را برانگیخت و با دسیسه ای که به راهنمایی نظام الملک حسن بحری به عمل آمد، محمود گاوان به قتل رسید. محمود گاوان شخصیتی مشهور داشت و عالم و فرهنگ دوست بود. وی مدرسه ای مجلل در شهر بیدر بنا کرد که خرابه هایش هم اکنون باقی است . از آثار اوست: ریاض الانشاء و مناظر الانشاء