محمود عثمانی اول

دانشنامه آزاد فارسی

محمود عثمانی اول (۱۱۰۸ـ۱۱۶۸ق)
(یا: محمودخان غازی) بیست وچهارمین سلطان عثمانی (حک: ۱۱۴۳ـ۱۱۶۸ق/۱۷۳۰ـ۱۷۵۴م) . پسر مصطفی دوم بود و پس از عمویش، احمد سوم، به سلطنت رسید (۱۱۴۳ق) و در آغاز پادشاهی شورش پاترونا خلیل را سرکوب کرد و او را کشت . سپس با رهنمودهای ابراهیم متفرقه سیاست اصلاحات سنتی را پیش گرفت و با تأکید بر نوعی حکومت مطلقه میان جناح های دربار موازنه ایجاد کرد. بیشتر فرمانروایی محمود به نبرد با ایران ، اتریش، و روسیه گذشت . نخستین رویارویی او با ایران با قرارداد صلحی خاتمه یافت (۱۱۴۵ق)، اما نادرشاه افشار در ۱۱۴۶ق عثمانی ها را شکست داد و سرزمین های واگذارشده به آنان را درنتیجۀ قرارداد صلح پس گرفت . در ۱۱۴۸ق روس ها با شکست نیروهای عثمانی آزوف را پس گرفتند. در ۱۱۴۹ اتریشی ها نیش را تصرف کردند و عثمانی ها در بازپس گیری آن جا اتریشی ها را در ۱۱۵۰ و ۱۱۵۱ق شکست دادند و دژهای مهم بلگراد، سمندریه و ایرسووا را گرفتند و در بلگراد با اتریش معاهدۀ صلح بستند (۱۱۵۱ق). سلطان محمود از ۱۱۵۶ تا ۱۱۵۹ق نبرد را با ایران از سر گرفت . نادرشاه افشار در ۱۱۵۸ق عثمانی ها را در مرادتپه شکست داد، اما چون در ادامه ، پیروزیِ قطعی نصیب طرفین نشد، با بستن قرارداد صلحی مرزهای دو دولت همان مرزهای دشت زَهاب تعیین شد (۱۱۵۹ق). سال های پایانی سلطنت محمود دورۀ آرامش و صلح بود. در ۱۱۶۸ق درگذشت و پیکرش را در ینی جامع به خاک سپردند. پس از او برادرش، عثمان سوم ، به سلطنت رسید. محمود تحولات فرهنگی دورۀ لاله (لاله دوری ) را استمرار بخشید و کارهای عمرانی چندی انجام داد. مشوق شاعران و نویسندگان بود و شعر نیز می سرود و «سبقت» تخلص می کرد.

پیشنهاد کاربران

بپرس