محمود سامی بن حسن حسین بن عبدالله البارودی المصری ( ۱۸۳۸–۱۹۰۴ ) سیاستمدار برجسته و شاعر مصری بود. او از تاریخ ۴ فوریه ۱۸۸۲ تا ۲۶ مه ۱۸۸۲، نخست وزیر مصر بود. او با نام رب السیف و القلم ( پروردگار شمشیر و قلم ) نیز شناخته می شود.
... [مشاهده متن کامل]
وی در دربار شاه، محمد علی پاشا و در خانواده ای ثروتمند در منطقه «باب الخلق» در قاهرهٔ مصر به دنیا آمد. پدرش حسین بک حسنی که نسبش به ممالیک چرکس می رسد و از فرماندهان توپخانه ارتش مصر بود. شاعر در سن هفت سالگی پدرش را از دست داد و یتیم شد.
دروس ابتدائی خود را از سن ۸ سالگی تا ۱۲ سالگی در خانه شان آموخت، سپس به مدرسه نظام در قاهره رفت. در اواخر سال ۱۸۵۴ از مدرسه نظام فارغ التحصیل شد. پس از مدتی با رتبه باشجاویش از مدرسه نظام خارج شد. و نیمی از عمرش را در جنگ و مناصب حکومتی گذراند. او از ۵ زبان برخوردار بود علاوه بر عربی که زبان مادری او حساب می شد از فارسی ترکی و فرانسوی و انگلیسی بهره می گرفت و به مطالعه می پرداخت.
بارودی همراه با یارانش که از رهبران قیام عرابی پاشا بودند به جزیره سرندیب تبعید شدند و هفده سال در آنجا بود و به خاطر آرزوهای از دست رفته خویش و دوری از دوستان و نزدیکان و مخصوصاً شریک زندگی اش، اندوهگین بود و بر روزهای از دست رفته جوانی حسرت می خورد. در روز ۲۷ دسامبر سال ۱۸۸۲ قطاری برای آن ها آماده شد که آن ها را به سوئیس برد و در صبح روز بعد کشتی آن ها را به سرندیب برد و به کولومبو تبعید شد.
مجموعه اشعار بارودی را در ایام تبعید از نظر مفهوم و مضمون به چهار بخش می توان تقسیم کرد:
• وطنیات: اشعاری که در اشتیاق به وطن و رنج فراق سروده شده است.
• رثا: مجموعه اشعاری که در رسای همسر و فرزند و دوستانش سروده.
• شکوایه از روزگار: قصایدی که در شکایت از روزگار و اهل ان سروده
• زهدیات: اشعاری که در مذمت دنیا و عدم دلبستگی به ان سروده.
دیوان البارودی: دیوان شعر اوست که خود آن را ویرایش کرده و معانی و لغات دشوار آن را توضیح داده است که شامل موضوعات تقلیدی از مدح و تغزل و فخر و حماسه و برخی موضوعات جدید در امور سیاسی و اوصاف و موضوعات اجتماعی. دیوان وی اولین بار به خرج همسر دومش یعنی امینة در دو جزء تا قافیهٔ میم به چاپ رسیده است سپس زیر نظر وزارت فرهنگ به اهتمام علی الجارم و محمد شفیق در دو جزء به ترتیب در سال های ۱۹۴۰ م. و ۱۹۴۲ م. تا قافیهٔ کاف چاپ شده است.
... [مشاهده متن کامل]
وی در دربار شاه، محمد علی پاشا و در خانواده ای ثروتمند در منطقه «باب الخلق» در قاهرهٔ مصر به دنیا آمد. پدرش حسین بک حسنی که نسبش به ممالیک چرکس می رسد و از فرماندهان توپخانه ارتش مصر بود. شاعر در سن هفت سالگی پدرش را از دست داد و یتیم شد.
دروس ابتدائی خود را از سن ۸ سالگی تا ۱۲ سالگی در خانه شان آموخت، سپس به مدرسه نظام در قاهره رفت. در اواخر سال ۱۸۵۴ از مدرسه نظام فارغ التحصیل شد. پس از مدتی با رتبه باشجاویش از مدرسه نظام خارج شد. و نیمی از عمرش را در جنگ و مناصب حکومتی گذراند. او از ۵ زبان برخوردار بود علاوه بر عربی که زبان مادری او حساب می شد از فارسی ترکی و فرانسوی و انگلیسی بهره می گرفت و به مطالعه می پرداخت.
بارودی همراه با یارانش که از رهبران قیام عرابی پاشا بودند به جزیره سرندیب تبعید شدند و هفده سال در آنجا بود و به خاطر آرزوهای از دست رفته خویش و دوری از دوستان و نزدیکان و مخصوصاً شریک زندگی اش، اندوهگین بود و بر روزهای از دست رفته جوانی حسرت می خورد. در روز ۲۷ دسامبر سال ۱۸۸۲ قطاری برای آن ها آماده شد که آن ها را به سوئیس برد و در صبح روز بعد کشتی آن ها را به سرندیب برد و به کولومبو تبعید شد.
مجموعه اشعار بارودی را در ایام تبعید از نظر مفهوم و مضمون به چهار بخش می توان تقسیم کرد:
• وطنیات: اشعاری که در اشتیاق به وطن و رنج فراق سروده شده است.
• رثا: مجموعه اشعاری که در رسای همسر و فرزند و دوستانش سروده.
• شکوایه از روزگار: قصایدی که در شکایت از روزگار و اهل ان سروده
• زهدیات: اشعاری که در مذمت دنیا و عدم دلبستگی به ان سروده.
دیوان البارودی: دیوان شعر اوست که خود آن را ویرایش کرده و معانی و لغات دشوار آن را توضیح داده است که شامل موضوعات تقلیدی از مدح و تغزل و فخر و حماسه و برخی موضوعات جدید در امور سیاسی و اوصاف و موضوعات اجتماعی. دیوان وی اولین بار به خرج همسر دومش یعنی امینة در دو جزء تا قافیهٔ میم به چاپ رسیده است سپس زیر نظر وزارت فرهنگ به اهتمام علی الجارم و محمد شفیق در دو جزء به ترتیب در سال های ۱۹۴۰ م. و ۱۹۴۲ م. تا قافیهٔ کاف چاپ شده است.
