محمدقلی بیگ طرشتی تهرانی متخلص به سلیم ( ؟ - ۱۰۵۷ قمری ) شاعر ایرانی و از شاعران فارسی زبان دربار مغولان هند در نیمهٔ اول سدهٔ یازدهم هجری/هفدهم میلادی بود.
محمدقلی طرشتی تهرانی در سالی نامعلوم در تهران زاده شد. او تحصیلات منظمی در مدرسه نگذراند «ولی چنان که از شعرش دریافته می شود، گذشته از استعداد فطری از دانش های زمان خود بی اطلاع نبود. » نخستین دورهٔ شاعری او در لاهیجان گذشت، آنجا همراه ملا واصبا ( واصب قندهاری ) و ملا حسینا ( متخلص به صبوحی ) ملازم میرزاعبدالله وزیر بود. سلیم در دههٔ ۱۶۲۰م/۱۰۲۰ق چندسالی در اصفهه ان بسر برد سپس به شیراز کوچ کرد، آنجا مدتی در خدمت امام قلی خان، والی فارس بود. سپس به روزگار شاه جهان پیرامون سال ۱۶۳۲م به هندوستان مهاجرت کرد و نزد او و میر عبدالسلام مشهدی جایگاهی یافت. به سبک هندی سرود و سلیم تخلص گرفته. «در سرودن اقسام شعر و آوردن مضامین بکر و تازه دستی داشته است. » در هند، نخست نزد اسلام خان وزیر اعظم خدمت نمود، «در مدح او شعر بسیار گفته، اگرچه شهرتی در اخذ معنی مردم دارد اما معانی غریب و لطیف هم زادهٔ طبع خود دارد». در وصف کشمیر یک مثنوی تمام سرود. سلیم تهرانی در سال ۱۰۵۷ق/۱۶۴۷م در کشمیر درگذشت، ماده تاریخ آن از نظمی تبریزی در مدح او:
... [مشاهده متن کامل]
آرامگاه او در مزار شعرای کشمیر برپا بوده است.
شعر او را به «نازکی خیال، خلق مضمون های دقیق تازه و سعی در ارسال مثل و تمثیل» وصف کرده اند. به دیدگاه ذبیح الله صفا، زبانش در شعر ساده و گاه ( به ویژه در قصیده و مثنوی ) تا حدی سست و نزدیک به زبان عامیانه است «و این بیشتر از آنجاست که سلیم تحصیل مدرسه ای کافی نداشت و گویا تتبع او هم در دیوان های استادان گذشته کم بود و بیشتر به نیروی استعداد شاعری می کرد. »
سلیم تهرانی هنگامی که ساکن لاهیجان بود، ازدواج نمود و یک پسر داشت.
محمدقلی طرشتی تهرانی در سالی نامعلوم در تهران زاده شد. او تحصیلات منظمی در مدرسه نگذراند «ولی چنان که از شعرش دریافته می شود، گذشته از استعداد فطری از دانش های زمان خود بی اطلاع نبود. » نخستین دورهٔ شاعری او در لاهیجان گذشت، آنجا همراه ملا واصبا ( واصب قندهاری ) و ملا حسینا ( متخلص به صبوحی ) ملازم میرزاعبدالله وزیر بود. سلیم در دههٔ ۱۶۲۰م/۱۰۲۰ق چندسالی در اصفهه ان بسر برد سپس به شیراز کوچ کرد، آنجا مدتی در خدمت امام قلی خان، والی فارس بود. سپس به روزگار شاه جهان پیرامون سال ۱۶۳۲م به هندوستان مهاجرت کرد و نزد او و میر عبدالسلام مشهدی جایگاهی یافت. به سبک هندی سرود و سلیم تخلص گرفته. «در سرودن اقسام شعر و آوردن مضامین بکر و تازه دستی داشته است. » در هند، نخست نزد اسلام خان وزیر اعظم خدمت نمود، «در مدح او شعر بسیار گفته، اگرچه شهرتی در اخذ معنی مردم دارد اما معانی غریب و لطیف هم زادهٔ طبع خود دارد». در وصف کشمیر یک مثنوی تمام سرود. سلیم تهرانی در سال ۱۰۵۷ق/۱۶۴۷م در کشمیر درگذشت، ماده تاریخ آن از نظمی تبریزی در مدح او:
... [مشاهده متن کامل]
آرامگاه او در مزار شعرای کشمیر برپا بوده است.
شعر او را به «نازکی خیال، خلق مضمون های دقیق تازه و سعی در ارسال مثل و تمثیل» وصف کرده اند. به دیدگاه ذبیح الله صفا، زبانش در شعر ساده و گاه ( به ویژه در قصیده و مثنوی ) تا حدی سست و نزدیک به زبان عامیانه است «و این بیشتر از آنجاست که سلیم تحصیل مدرسه ای کافی نداشت و گویا تتبع او هم در دیوان های استادان گذشته کم بود و بیشتر به نیروی استعداد شاعری می کرد. »
سلیم تهرانی هنگامی که ساکن لاهیجان بود، ازدواج نمود و یک پسر داشت.
