محمدحسین صادقی نیلی از رهبران جهادی هزاره های افغانستان در سال های دهه پنجاه و شصت بود. او یکی از چهره های شاخص پاسداران جهاد اسلامی و بعد از انحلال این حزب به حزب وحدت اسلامی افغانستان پیوست.
محمد حسین صادقی معروف به صادقی نیلی، در سال ۱۳۱۸ هجری خورشیدی، در خانواده مذهبی محمد حسن کربلایی، در منطقه نیلی ولایت ارزگان ( دایکندی فعلی ) به دنیا آمد. او سواد قرآن خوانی و فارسی را نزد روحانی قریه می آموزد. در ادامه، با کمک پدر درس را در مدرسه دینی پی می گیرد؛ و راهی سنگ تخت می شود، که آن زمان با اساتیدی برجسته چون شیخ قاسم علی سنگتخت یکی از مراکز مهم علوم دینی در منطقه به شمار می رفت. صادقی نیلی حدود پنج سال در آن جا شاگرد شیخ قاسم علی بود و کتاب های قوانین و دو جلد اللمعة الدمشقیة را به پایان رساند؛ زیرا در حوزه قلدستک سنگ تخت، از سطح لمعه بالاتر تدریس نمی شد. صادقی نیلی در سال ۱۳۴۹ به منظور تکمیل تحصیلات راهی نجف می شود و علاوه بر اتمام سطح، مدتی به درس خارج نیز می پردازد. در حین استادی در نجف به حج هم می رود، و پس از آن در ۱۳۵۲ خورشیدی، به نیلی دایکندی بازمی گردد.
... [مشاهده متن کامل]
پس از بازگشت از عراق، مدرسه علمیه «نیلی» را تأسیس نمود. طلاب زیادی جذب حوزه گردیدند. او در این مدرسه از مرحله مقدمات تا رسائل و مکاسب تدریس می کرد. در نبود گستره فعال حکومت در مناطق هزارستان، بسیاری از کارهای عمومی، از جمله حل و فصل دعاوی بگونه ای مختل بود؛ لذا روحانیون قضاوت را بر عهده داشتند. صادقی نیلی دشمنی ویژه ای با خانها و اربابهای هزارستان داشت که شعار می داد تا خان کفن نشود وطن وطن نشود؛ بسیاری از شخصیت ها و خوانین و هنرمندان هزاره از جمله سرور سرخوش با ۲۳ تن از اعضایی خانواده اش توسط پاسداران جهاد اسلامی افغانستان به رهبری صادقی نیلی به قتل رسیدند و خانواده شانرا آواره پاکستان نمودند زمین و اموال خوانین را غضب کردند و بین سربازان جنگی شان تقسیم نمودند. از طرفی بر علیه فعالیت احزاب چپی چون خلق و پرچم جنگ می کرد.
بازگشایی مکاتب: در قدم اول، مکاتب جدید ( دولتی ) را از انزوا و خلوت بیرون آورد.
احداث مدرسه، مسجد و بازار: بنای مسجد و بازار نیلی و احداث مدرسه مهدیه از نمونه های مثال زدنی در این مورد است، در راستای گسترش آموزش، ابتدا مدرسه علمیه نیلی آغاز به کار کرد، و کم کم مدارس دینی سائر نقاط نیز فعال و پذیرای طلاب گردیدند.
محمد حسین صادقی معروف به صادقی نیلی، در سال ۱۳۱۸ هجری خورشیدی، در خانواده مذهبی محمد حسن کربلایی، در منطقه نیلی ولایت ارزگان ( دایکندی فعلی ) به دنیا آمد. او سواد قرآن خوانی و فارسی را نزد روحانی قریه می آموزد. در ادامه، با کمک پدر درس را در مدرسه دینی پی می گیرد؛ و راهی سنگ تخت می شود، که آن زمان با اساتیدی برجسته چون شیخ قاسم علی سنگتخت یکی از مراکز مهم علوم دینی در منطقه به شمار می رفت. صادقی نیلی حدود پنج سال در آن جا شاگرد شیخ قاسم علی بود و کتاب های قوانین و دو جلد اللمعة الدمشقیة را به پایان رساند؛ زیرا در حوزه قلدستک سنگ تخت، از سطح لمعه بالاتر تدریس نمی شد. صادقی نیلی در سال ۱۳۴۹ به منظور تکمیل تحصیلات راهی نجف می شود و علاوه بر اتمام سطح، مدتی به درس خارج نیز می پردازد. در حین استادی در نجف به حج هم می رود، و پس از آن در ۱۳۵۲ خورشیدی، به نیلی دایکندی بازمی گردد.
... [مشاهده متن کامل]
پس از بازگشت از عراق، مدرسه علمیه «نیلی» را تأسیس نمود. طلاب زیادی جذب حوزه گردیدند. او در این مدرسه از مرحله مقدمات تا رسائل و مکاسب تدریس می کرد. در نبود گستره فعال حکومت در مناطق هزارستان، بسیاری از کارهای عمومی، از جمله حل و فصل دعاوی بگونه ای مختل بود؛ لذا روحانیون قضاوت را بر عهده داشتند. صادقی نیلی دشمنی ویژه ای با خانها و اربابهای هزارستان داشت که شعار می داد تا خان کفن نشود وطن وطن نشود؛ بسیاری از شخصیت ها و خوانین و هنرمندان هزاره از جمله سرور سرخوش با ۲۳ تن از اعضایی خانواده اش توسط پاسداران جهاد اسلامی افغانستان به رهبری صادقی نیلی به قتل رسیدند و خانواده شانرا آواره پاکستان نمودند زمین و اموال خوانین را غضب کردند و بین سربازان جنگی شان تقسیم نمودند. از طرفی بر علیه فعالیت احزاب چپی چون خلق و پرچم جنگ می کرد.
بازگشایی مکاتب: در قدم اول، مکاتب جدید ( دولتی ) را از انزوا و خلوت بیرون آورد.
احداث مدرسه، مسجد و بازار: بنای مسجد و بازار نیلی و احداث مدرسه مهدیه از نمونه های مثال زدنی در این مورد است، در راستای گسترش آموزش، ابتدا مدرسه علمیه نیلی آغاز به کار کرد، و کم کم مدارس دینی سائر نقاط نیز فعال و پذیرای طلاب گردیدند.
