محمّدتقی مسعودیه ( ۳۱ فروردین ۱۳۰۶ – ۱۲ بهمن ۱۳۷۷ ه. ش ) موسیقی دان، موسیقی شناس قومی، آهنگساز و آموزگار موسیقی اهل ایران بود. وی در طولِ فعالیت حرفه ای اش به پژوهش، آهنگسازی، گردآوری و تألیف کتاب های مهم در حیطهٔ موسیقی شناسی، فعالیت های دانشگاهی و تربیت شاگردانی سرشناس پرداخت. مسعودیه که در رشتهٔ هارمونی مدرک فوق لیسانس داشت و دو دکترای مختلف در موسیقی داشت، یکی از تحصیل کرده ترین موسیقی دانان زمان خود بود. او برای نخستین بار بسیاری از درس های تخصصی مربوط به موسیقی را وارد دانشگاه های ایران کرد. او در کتاب مبانی اتنوموزیکولوژی برای نخستین بار علم موسیقی شناسی قومی ( اتنوموزیکولوژی ) را به ایرانیان معرفی کرد و از او به عنوان «پدر اتنوموزیکولوژی ایران» یاد کرده اند.
... [مشاهده متن کامل]
مسعودیه در مشهد متولد شد. از کودکی به موسیقی علاقه داشت اما به دلیل مخالفت های پدرش تا سن ۱۶ سالگی از پرداختن به ساز و موسیقی بازماند. در این زمان مخفیانه آموختنِ ویلن را آغاز کرد. او تا ۱۸ سالگی در مشهد ماند و پس از آن برای ادامهٔ تحصیل به تهران رفت و از دارالفنون دیپلم ادبی گرفت. وی تحصیلات دانشگاهی خود را هم زمان در دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و هنرستان عالی موسیقی پیش برد و در سال ۱۳۲۹ از هر دو مرکز، مدرک لیسانس دریافت کرد. سپس به فرانسه رفت و در سال ۱۳۳۵، دانشنامهٔ دورهٔ فوق لیسانس خود را در رشتهٔ هارمونی از کنسرواتوار ملی موسیقی پاریس دریافت کرد. پس از آن به آلمان سفر کرد و در سال ۱۳۴۲، دانشنامهٔ عالی، معادل مدرک دکترای آهنگسازی خود را از کنسرواتوار لایپزیگ اخذ کرد. او مدتی بعد تحصیلات خود را در دانشگاه کلن ادامه داد و در سال ۱۳۴۷، موفق به دریافت دانشنامهٔ دکترای تخصصی در رشتهٔ موسیقی شناسی قومی شد. پس از آن بی درنگ به ایران بازگشت و به فعالیت های پژوهشی و دانشگاهی خود پرداخت.
گستردگی و تنوع پژوهش های او، مباحث بسیاری را در موسیقی ایران در بر می گیرد. مباحث نظری موسیقی شناسی قومی، ابداع علامت های ویژه برای آوانویسی موسیقی نواحی، تجزیه و تحلیل ردیف موسیقی ایرانی، طبقه بندی علمی سازهای جهان و سازهای نواحی مختلف ایران، موسیقی مذهبی ایران و جهان اسلام، فرهنگ های موسیقایی غیرِغربی، موسیقی کشورهای اسلامی، بررسی و گردآوری فهرست نسخ خطی موسیقی و مطالب متنوع دیگر، گستره ای از فعالیت های علمی او بوده که از این منظر می توان گفت دامنهٔ فعالیت های هیچ موسیقی شناسی در ایران به اندازهٔ مسعودیه وسیع و عمیق نبوده است.
... [مشاهده متن کامل]
مسعودیه در مشهد متولد شد. از کودکی به موسیقی علاقه داشت اما به دلیل مخالفت های پدرش تا سن ۱۶ سالگی از پرداختن به ساز و موسیقی بازماند. در این زمان مخفیانه آموختنِ ویلن را آغاز کرد. او تا ۱۸ سالگی در مشهد ماند و پس از آن برای ادامهٔ تحصیل به تهران رفت و از دارالفنون دیپلم ادبی گرفت. وی تحصیلات دانشگاهی خود را هم زمان در دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و هنرستان عالی موسیقی پیش برد و در سال ۱۳۲۹ از هر دو مرکز، مدرک لیسانس دریافت کرد. سپس به فرانسه رفت و در سال ۱۳۳۵، دانشنامهٔ دورهٔ فوق لیسانس خود را در رشتهٔ هارمونی از کنسرواتوار ملی موسیقی پاریس دریافت کرد. پس از آن به آلمان سفر کرد و در سال ۱۳۴۲، دانشنامهٔ عالی، معادل مدرک دکترای آهنگسازی خود را از کنسرواتوار لایپزیگ اخذ کرد. او مدتی بعد تحصیلات خود را در دانشگاه کلن ادامه داد و در سال ۱۳۴۷، موفق به دریافت دانشنامهٔ دکترای تخصصی در رشتهٔ موسیقی شناسی قومی شد. پس از آن بی درنگ به ایران بازگشت و به فعالیت های پژوهشی و دانشگاهی خود پرداخت.
گستردگی و تنوع پژوهش های او، مباحث بسیاری را در موسیقی ایران در بر می گیرد. مباحث نظری موسیقی شناسی قومی، ابداع علامت های ویژه برای آوانویسی موسیقی نواحی، تجزیه و تحلیل ردیف موسیقی ایرانی، طبقه بندی علمی سازهای جهان و سازهای نواحی مختلف ایران، موسیقی مذهبی ایران و جهان اسلام، فرهنگ های موسیقایی غیرِغربی، موسیقی کشورهای اسلامی، بررسی و گردآوری فهرست نسخ خطی موسیقی و مطالب متنوع دیگر، گستره ای از فعالیت های علمی او بوده که از این منظر می توان گفت دامنهٔ فعالیت های هیچ موسیقی شناسی در ایران به اندازهٔ مسعودیه وسیع و عمیق نبوده است.
