محمدباقر بهبودی ( ۱۳۰۷ مشهد – ۱۳۹۳ تهران ) پژوهشگر دینی و حدیث پژوه ایرانی بود. وی برای نخستین بار، به منظور استخراج صحاح شیعه، به وارسی و اعمال قواعد پرداخته و حاصل آن را برای تمرین طالبان علم الحدیث در کتاب علل الحدیث فراهم آورده است. وی مصحح آثاری مانند بحارالانوار، کنزالعرفان و بخش هایی از تفسیر المیزان و مؤلف کتاب هایی مانند صحیح الکافی و معرفةالحدیث بود. دیدگاه های او در پالایش حدیث و فعالیت هایش در گزینش روایت های معتبر شیعه به ویژه در دهه ۶۰ بحث های بسیار برانگیخت و آثاری محسوس بر دیدگاه معاصران داشت.
... [مشاهده متن کامل]
او در ۱۳۲۷ تحصیلات مذهبی خود را در حوزهٔ علمیهٔ مشهد آغاز کرد. وی در نزد اساتید معروف ادبیات آن دوره مانند ادیب نیشابوری دوم، و فقه و اصول را نزد آیت الله سید احمد مدرس یزدی و آیت الله میرزا هاشم قزوینی تلمذ کرد. آنگاه در سال ۱۳۳۳ به شهر قم و حوزه بزرگ شیعه آمد و پس از مدتی تحصیل در این شهر عازم نجف حوزه دیگرشد و از محضر اساتیدی چون آیت الله سید ابوالقاسم خویی و سید محسن حکیم و عبدالهادی شیرازی بهره برد. آنگاه در سال ۱۳۳۵مجدداً به زادگاه خویش برگشت. وی در مصاحبه ای گفته است: «در سال ۱۳۲۷ هـ. ش. در حوزه علمیه مشهد آغاز به تحصیل کردم. در سالهای سوم و چهارم تحصیل شرحی بر صمدیه و شرحی بر عوامل ملامحسن به عربی نگاشتم که نسخه های دستنویس آن در اختیار برخی از فضلا ماند و اکنون از آنها خبری ندارم ولی در همان زمان کتابی در منطق به نام قاطع البرهان فی علم المیزان و جزوه ای در تجوید و جزوه ای در شرح حال میثم تمار نگاشتم که به چاپ رسید و در اختیار اهل فضل قرار گرفت. پس از فراگیری سطح و اندکی فلسفه به نجف اشرف مشرف شدم ولی به چند علت بیش از دو سال نماندم و به مشهد بازگشتم. از سال ۱۳۳۷هـ. ش. به تهران آمدم و در ابتدا به کار تصحیح نمونه های چاپی ( بحار المیزان و… ) پرداختم و سپس به کار تحقیق و پژوهش. ».
از جمله نظرات خاص محمدباقر بهبودی می توان به نحوه مهاجرت قوم بنی اسرائیل از مصر به رهبری موسی بن عمران اشاره کرد که در کتاب نگاهی به تاریخ انبیاء در قرآن اثر محمدباقر بهبودی منتشر شده است:
خرابه های شهر ممفیس در سمت غربی رود نیل و کنار قریهٔ جیزه قرار دارد و شمال آن اهرام ثلاثه به فاصله دو فرسخی قرار گرفته اند. این شهر پایتخت فراعنهٔ مصر بوده است. طبیعی است که قدرت فرعونی، بر روی رود نیل پلی بسته باشد که با آبادی های وسیع و حاصلخیز شرق نیل در ارتباط سالم و مستقیم باشند و چه بسا این پل را موازی با ابوالهول ساخته باشند که واردین از شرق را مرعوب سازند.
... [مشاهده متن کامل]
او در ۱۳۲۷ تحصیلات مذهبی خود را در حوزهٔ علمیهٔ مشهد آغاز کرد. وی در نزد اساتید معروف ادبیات آن دوره مانند ادیب نیشابوری دوم، و فقه و اصول را نزد آیت الله سید احمد مدرس یزدی و آیت الله میرزا هاشم قزوینی تلمذ کرد. آنگاه در سال ۱۳۳۳ به شهر قم و حوزه بزرگ شیعه آمد و پس از مدتی تحصیل در این شهر عازم نجف حوزه دیگرشد و از محضر اساتیدی چون آیت الله سید ابوالقاسم خویی و سید محسن حکیم و عبدالهادی شیرازی بهره برد. آنگاه در سال ۱۳۳۵مجدداً به زادگاه خویش برگشت. وی در مصاحبه ای گفته است: «در سال ۱۳۲۷ هـ. ش. در حوزه علمیه مشهد آغاز به تحصیل کردم. در سالهای سوم و چهارم تحصیل شرحی بر صمدیه و شرحی بر عوامل ملامحسن به عربی نگاشتم که نسخه های دستنویس آن در اختیار برخی از فضلا ماند و اکنون از آنها خبری ندارم ولی در همان زمان کتابی در منطق به نام قاطع البرهان فی علم المیزان و جزوه ای در تجوید و جزوه ای در شرح حال میثم تمار نگاشتم که به چاپ رسید و در اختیار اهل فضل قرار گرفت. پس از فراگیری سطح و اندکی فلسفه به نجف اشرف مشرف شدم ولی به چند علت بیش از دو سال نماندم و به مشهد بازگشتم. از سال ۱۳۳۷هـ. ش. به تهران آمدم و در ابتدا به کار تصحیح نمونه های چاپی ( بحار المیزان و… ) پرداختم و سپس به کار تحقیق و پژوهش. ».
از جمله نظرات خاص محمدباقر بهبودی می توان به نحوه مهاجرت قوم بنی اسرائیل از مصر به رهبری موسی بن عمران اشاره کرد که در کتاب نگاهی به تاریخ انبیاء در قرآن اثر محمدباقر بهبودی منتشر شده است:
خرابه های شهر ممفیس در سمت غربی رود نیل و کنار قریهٔ جیزه قرار دارد و شمال آن اهرام ثلاثه به فاصله دو فرسخی قرار گرفته اند. این شهر پایتخت فراعنهٔ مصر بوده است. طبیعی است که قدرت فرعونی، بر روی رود نیل پلی بسته باشد که با آبادی های وسیع و حاصلخیز شرق نیل در ارتباط سالم و مستقیم باشند و چه بسا این پل را موازی با ابوالهول ساخته باشند که واردین از شرق را مرعوب سازند.
