محمد چهارم

محمد چهارم یا آوجی محمد ( زاده ۲ ژانویه ۱۶۴۲ استانبول، کاخ طوپقاپو – مرگ ۶ ژانویه ۱۶۹۳ ادرنه ) از سال ۱۶۴۸ تا ۱۶۸۷ سلطان عثمانی بود؛ و با کمک کوسم سلطان به سلطنت رسید. وی در شش سالگی پس از سرنگونی پدرش، ابراهیم یکم در یک کودتا صاحب تاج و تخت شد، در سه سال نخست حکومتش کوسم سلطان به عنوان نایب السلطنه حکومت را اداره می کرد و پس از مرگ او والده تورخان سلطان نایب السلطنه شد. او از سنین جوانی علاقه شدیدی به شکار داشت و به همین دلیل به او عنوان آوجی یا شکارچی داده شده است. دوران حکومت او پس از دوران سلیمان یکم طولانی ترین محسوب می شود و او امپراتوری را به اوج گسترش سرزمینی در اروپا رسانید. اما در نبرد وین با شکست از ژان سوم سوبیسکی شکست خورد متعاقباً به ادرنه بازنشسته شد؛ در آنجا به مرگ طبیعی در ۱۶۹۳ درگذشت.
افزایش نفوذ روس ها در ناحیه قفقاز و مسئلهٔ اوکراین، مقدمات جنگ با روسیه را فراهم کرد. سلطان محمد به همراه صدراعظم خود قره مصطفی پاشا به روس ها حمله برد. آنها در طی ۲۲ روز محاصرهٔ قلعهٔ چیهیرین در اوکراین امروز، سرانجام آن را فتح و ۲۰٬۰۰۰ نفر از لشکر روس ها در آنجا را قتل عام کردند. پس از ۲ سال تصمیم به حملهٔ دوباره به روسیه کرد. اما، اینبار با بستن عهدنامهٔ باغچه سرای بین دو طرف در سال ۱۶۸۱ جنگ پایان یافت و دو کشور موافقت کردند تا اوکراین امروزین بین دو طرف تقسیم شده و قسمت بزرگتر زیر نظر امپراتوری عثمانی قرار داده شد این امر جان تازه ای به امپراتوری عثمانی بخشید و این امپراتوری را برای تهاجم به اروپا ترغیب نمود.
سلطان در سال ۱۶۸۳، از ایمره تکلی علیه هابسبورگ حمایت کرد و ارتش گسترده ای را در مجارستان به راه انداخت و وین را محاصره کرد. در نبرد وین در ارتفاعات کالنبرگ، عثمانی ها توسط نیروهای لهستانی - لیتوانیایی به رهبری ژان سوم سوبیسکی و متحدانش، به ویژه ارتش امپراتوری، متحمل شکست فاجعه باری شدند.
ارتش سلطان محمد چهارم به دلیل شکست در جنگ دوم موهاچ نسبت به امپراتور خود بی اعتماد شدند. به همین دلیل قیام کردند و عزل سلطان محمد چهارم و به دنبالش بر تخت نشستن برادرش سلیمان را خواستار شدند. محمد چهارم هم مجبور شد در سال ۱۶۸۷ از سلطنت کناره گیری کند. بعد از او سلیمان دوم، برادرش به سلطنت رسید.
• گلنوش سلطان، خاصگی سلطان محمد چهارم و والده سلطان مصطفی دوم و احمد سوم بود.
• گلنار قادین؛
• عفیفه قادین.